Emekliler isyanda
Ülkenin dört bir yanında ayaklanan emekliler 16 Nisan’da Ankara’da bir araya geliyor. Emekliler, açlık sınırının altında olan maaşların artırılmasını ve enflasyon artışı karşısında yüzde 60 ek zam talep ediyor.
Batuhan KÖSE
Her geçen gün yükselen gıda fiyatları, katlanarak artan zamlar ve sağlık için yapılan ödemeler tüm ülkenin ana gündemi olurken maaşları asgari ücretin dahi altında olan emeklilerin yaşamı giderek daha da zorlaştırıyor.
Son yıllarda emekli aylıkları hem milli gelirin hem de asgari ücret artışının çok altında kaldı. Emekli aylıkları açlık ve yoksulluk sınırının dahi çok altında bulunuyor. Pahalılığın yükünü ise en çok çeken emek kesimi emekliler oluşturuyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) verilerine göre 13 milyonu aşkın emekliler her geçen gün eriyen maaşların artırılması ve haklarının iyileştirilmesini istiyor.
Artan pahalılığa karşı sesini yükseltmeye başlayan emekliler, ülkenin dört bir yanından yürüyüşe geçiyor. Demokratik kitle örgütleri ve halkın davet edildiği yürüyüşün Karadeniz kolu Hopa’dan, Akdeniz kolu Mersin ve Antalya’dan, Ege kolu İzmir’den, Marmara kolu İstanbul’dan ve İç Anadolu kolu Kayseri’den başlayacak. Yürüyüşün sonunda emekliler, 16 Nisan Cumartesi günü saat 14.00’te Ankara Anıt Park’taki mitingde buluşacak.
Tüm Emekliler Sendikası (Tüm Emekli-Sen) Genel Başkanı Zeynel Abidin Ergen ve Tüm Emekli-Sen Sekreteri Mukaddes Tunca hem mitingi hem de emeklilerin yaşadıkları zorlukları BirGün’e anlattı.
EN YOKSUL KESİM
Düşük emekli aylıkları ve emeklilerin yaşadığı sorunların ortaya çıkış sürecini anlatan Ergen, “20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren neoliberal politikalarla birlikte özelleştirmeler yapıldı. Emekli maaşlarının da bu paralelde azaltılması yoluna gidildi. 2000’de o zamanki hükümet emekli olacakların maaşında indirim yaptı. 2008 yılında da mevcut AKP hükümeti tarafından Sosyal Güvenlik Reformu denilerek emekli olanların maaş bağlanma oranını yüzde 65’ten yüzde 28’lere kadar indirdi. Emekçiler 700-800 lira maaşla emekli oldu. Sonradan 2 bin 500 liraya yükselttiler. Her üç emekliden ikisinin maaşı 3 bin lira altında” ifadelerini kullandı.
Ergen’e göre emekliler işsizlerden sonra en yoksul kesimi oluşturuyor. Ekonomik sorunların emekliler için büyük bir yük olduğunu ifade eden Ergen şöyle konuşuyor: “Emeklilerin satın alma gücü çok düştü. Emekliler yoksullukla ve açlıkla boğuşuyor. Açlık sınırında olanların yarısını emekliler oluşturuyor. Bu şekilde geçinmek mümkün değil, korkunç bir yoksullaşma var.”
Emeklilerin sendikal haklarını kullanmasının önünde de engeller bulunuyor. Bu durumun hak gaspına yol açtığına dikkat çeken Ergen, şöyle konuştu: “Emekli sendikalarının önüne engeller çıkarılarak bu sendikalar kapattırılıyor. Uluslararası sözleşmede emeklilerin ve isteyen herkesin sendika kurma hakkı var. Bu hakkımız yargı eliyle de engelleniyor. Emeklilerin sendika kurmasının önündeki engeller kaldırılmalı.”
İKRAMİYE HARÇLIK OLDU
Tüm Emekli-Sen Sekreteri Mukaddes Tunca da emeklilerin çok zor zamanlardan geçtiğini söyledi. Özellikle gıda enflasyonu altında ezilen aylıklara dikkat çeken Tunca, bayram ikramiyelerinin harçlığa dönüştüğünü belirtti.
2018 yılından bu yana Kurban ve Şeker Bayram’ında verilen emekli ikramiyeleri geçen yıl Kurban bayramında bin 100 lira olarak hesaplara geçti. Bu yıl ise emekli ikramiyesinin yüzde 36 olan yıllık enflasyon rakamı oranında artması, 1100 lira olan ikramiye tutarının 1500 liraya yükselmesi bekleniyor. Ancak CHP Grup Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç, emeklilerin bayram ikramiyesinin asgari ücret tutarına yükseltilmesi için kanun teklifi verdi.
Tunca, emeklilerin birçok talebi olduğunu söyleyerek şöyle konuştu: “Sağlıkta katkı payı çok fazla ve maaşımızdan kesiliyor. İnsanca yaşamak ve diğer ülkelerin emeklileri gibi rahat olmak istiyoruz.Emeklilerin en büyük sıkıntısı maaşın az olması ve geçinememek. Biz maaşlarımızı yıllarca çalışarak kazandık ama bu maaş bize lütuf gibi görülüyor. Çocukları okuyan, kirada oturan emekliler var. Onların durumu daha da kötü."
Tunca, düşük aylıklar nedeniyle emeklilerin evlerinden çıkmaya korktuğunu söyleyerek “Alışveriş yaptığımızda üç gün önce aldığımızı bugün aynı fiyattan alamıyoruz. Elektrik doğalgaz zaten belimizi büküyor. Fırını bile açamayacak duruma geldik. Her şeyi kısıtlıyoruz. Taleplerimiz dikkate alınmalı” dedi.