47 aydır artan gıda enflasyonu nedeniyle sağlıklı beslenmek lüks oldu. KAMU-AR’A göre, gıda fiyatları yıllık yüzde 95,7 yükseldi. Türkiye, bu alanda Lübnan’ı da geride bırakarak dünyada 3’üncü sıraya yerleşti.

En temel gıdaya erişmek bile lüks
Fotoğraf: Depo Photos

Ekonomi Servisi

KAMU-AR araştırmasına göre, gıda fiyatlarında aylık enflasyon yüzde 2,1, yıllık enflasyon yüzde 95,7 oldu. Gıda fiyatlarında son 47 aydır yaşanan kesintisiz artışa dikkat çekilen raporda, "İktidarın yanlış politikalarının tetiklediği yüksek enflasyonun en ağır faturasını yoksullar ödüyor" ifadelerine yer verildi.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonunun Ar-Ge birimi KAMU-AR, halkın en fazla tükettiği 64 temel gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak hazırladığı nisan ayı gıda fiyatları endeksi verileriyle ilgili “Halkın Enflasyonu Nisan 2024” araştırma sonuçlarını açıkladı. Rapora göre, yurttaşlar mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 64 gıda maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için nisan ayında, bir önceki aya göre yüzde 2,1 oranında daha fazla para ödemek zorunda kaldı.

Gıda fiyatlarında bu yılın ilk dört aylık döneminde ise toplam yüzde 25,1 oranında artış gerçekleşti. Ocak-nisan döneminde, ekmek-pirinç-un-bulgur-makarna fiyatları yüzde 13, et-balık fiyatları yüzde 34, süt, süt ürünleri yüzde 13,9, yağ fiyatları yüzde 18,5, meyve fiyatları yüzde 51,5, sebze fiyatları yüzde 35,5, bakliyat fiyatları yüzde 18.8, diğer ürünlerin fiyatları yüzde 11 arttı. Rapora göre yıllık gıda yıllık enflasyon yüzde 95,7 olurken, 12 aylık ortalama gıda fiyatları ise bir önceki 12 aylık ortalama fiyatlara göre yüzde 99,2 oranında arttı.

Araştırmanın sonuçlarının değerlendirildiği KAMU-AR raporunda, "Tarımsal girdi fiyatları ile tarım ürünü üretici fiyatlarındaki artışlar gıda fiyatlarındaki artış hızının önümüzdeki aylarda da devam edeceğine işaret ediyor" denildi. Türkiye’nin, yanlış politikalarla yıllarca enflasyon sarmalına sürüklendiği Eylül 2021’den bu yana gıda fiyatlarının yüzde 738 oranında arttığı kaydedilen raporda, yurttaşların Eylül 2021’de 100 liraya satın alınan bir gıda sepeti bu yıl nisan ayında 838 lira ödemek zorunda kaldığı belirtildi.

FATURAYI YOKSULLAR ÖDÜYOR

TÜİK’in en son açıkladığı tüketim harcamaları istatistiklerine göre, en yoksul yüzde 20’lik kesimin gelirinin yüzde 35,8’ini gıdaya ayırdığı hatırlatılan raporda şu ifadelere yer verildi: "Türkiye’de son 47 aydır yaşanan kesintisiz artış en fazla sabit gelirli ve yoksul kesimleri etkiliyor. İktidarın daha sonra ‘akıl dışı’ ilan ettiği ancak yerel seçimlerden önce yeniden uygulamaya başladığı yanlış ekonomik politikaların tetiklediği yüksek enflasyon sürecinin en ağır faturasını gıda fiyatları yüzünden yoksullar ödemeye devam ediyor. Uygulanan ekonomik politikalar, hem Türk lirasının satın alma gücünü azaltarak, hem tarım sektörünün girdi maliyetlerini artırarak, hem de fiyatlama davranışlarını bozarak başta gıda olmak üzere tüm harcama gruplarında yüksek bir enflasyon sürecini tetikledi." 

∗∗∗

DÜNYADA İKİ RAKİBİMİZ KALDI! 

Gıda fiyatları dünya genelinde düşüşe geçmesine rağmen Türkiye’de 47 aydır artmaya devam ediyor. Ekonomist Tunç Şatıroğlu, Türkiye’nin TÜİK verilerine göre, gıda enflasyonunda Venezula ve Lübnan’ı da geride bırakarak dünyada 3’üncü sıraya yerleştiğini ifade etti. Gıda fiyatlarında Türkiye’nin zirveyi yakın seyrettiğine vurgu yapan Şatıroğlu, "Arjantin ve Zimbabwe’den başka rakibimiz kalmadı" dedi.

∗∗∗

KAMU-AR ARAŞTIRMASINA GÖRE GIDA ENFLASYONU

Aylık gıda enflasyonu: %2,1

4 aylık gıda enflasyonu: % 25

Yıllık gıda enflasyonu: %95,7

47 aylık artış: %738

En yoksul yüzde 20’lik kesim, gelirinin %35,8’ini gıda için harcıyor.