Erkek adalet değil, gerçek adalet
Kadına yönelik şiddet can alırken faillere verilen cezalar ise yetersiz kalıyor. Faillerin cezalarına indirim uygulanmasına tepki gösteren kadınlar, “Erkek adalet değil, gerçek adalet istiyoruz. Kadın cinayetlerine indirim uygulanmamalı” diye konuşuyor.
İlayda KAYA
Erkek şiddeti can alırken kadın katillerine yönelik cezasızlık politikaları ise devam ediyor. Katillere verilen cezalarda ‘failleri’ koruyan, haksız tahrik ve iyi hal indirimleri uygulanıyor. Bu cezalara son örnek Ceyda Yüksel cinayetinde yaşandı. 28 yaşındaki Yüksel’i “kasten öldürme” suçundan yargılanan Serkan Dindar’a “haksız tahrik” indirimi uygulanarak cezası 18 yıla düşürüldü. Gerekçeli kararda, “elem ve öfkenin niteliği” dikkate alınarak “haksız tahrik” indirimi uygulandı. Kadın hak savunucuları, cezalarda uygulanan indirimlerin faillere cesaret verdiğini söyleyerek uygulamalara tepki gösterdi.
CİNAYETLER PLANLI
Mor Çatı Gönüllüsü Avukat Özlem Özkan, BirGün’e yaptığı açıklamada, faillere verilen indirimli cezalara ilişkin şunları söyledi:
“Haksız tahrik, kişinin haksız bir fiilin kendisinde meydana getirdiği hiddet veya şiddetli elemin etkisi altında suç işlemesi halinde ceza sorumluluğunu azaltan bir ceza indirimi nedenidir. Fakat her olayın kendine göre bir oluş şekli vardır. Her vakaya direkt ‘indirim’ uygulamak asla doğru değildir. Biz feminist avukatların da en çok üzerinde durduğu konu bu. Biz, kadına yönelik şiddet suçlarında indirimin uygulanmaması gerektiğini söylüyoruz. Cezasızlıkla sonuçlanan ya da indirim uygulanan birçok şiddet olayından dolayı failler cesaret kazanıyor.”
İyi hal ve haksız tahrik indirimlerinin kadına yönelik şiddet ve cinayet suçlarında uygulanmaması gerektiğini söyleyen Özkan, şöyle devam etti: “İyi hal indirimlerinin hâkimin takdirinde olduğunu ve artık rutin bir şekilde her olaya uygulandığını görüyoruz. Kadına yönelik şiddet suçlarında haksız tahrik indirimi de dâhil olmak üzere hiçbir indirimin uygulanmaması gerekiyor. 'Haksız tahrik’ denilebilmesi için yapılan hareketin hâlâ failin üzerinde derin bir hiddet yaratması gerekiyor. Ama kadın cinayeti dosyalarında çok açık ve net bir şekilde görüyoruz ki, cinayetlerin neredeyse tamamı planlanarak yapılıyor. Dolayısıyla planlanmış bir cinayette haksız tahrikten bahsedilemez. Biz erkek adalet değil, gerçek adalet istiyoruz.”
SOL Feminist Hareket Üyesi Gizem Gül Kürekçi de faillere uygulanan indirimlere ilişkin “En başta vurgulamakta fayda var aşk, kıskançlık, cinnet, elem hiçbir koşul kadın cinayetlerini meşru gösteremez. Ülke koca bir kadın mezarlığına döndü. Başta bu gerici rejimin kadına yönelik yürüttüğü ikincilleştirme politikalarıyla birlikte kadınların maruz bırakıldığı şiddet, taciz, cinsel saldırı, cinayet karşısında erkek yargı tutumu adeta faillere yol gösteren ve cesaret veren bir yerde duruyor. Bir yandan kadınların can güvenliğini sağlayamayan devlet, şiddet karşısında bir yargı sürecine başvurmasının da önüne geçiyor. Kadınların hayatta kalmak için aldıkları uzaklaştırma kararı, can güvenliği olmadığı için başlattığı yargı süreçlerinde failin cezasız bırakılması en nihayetinde kadınlara şiddetin boyutunun artarak geri dönmesiyle sonuçlanıyor” dedi.
Verilen indirimli cezaların failleri korkutmadığını aksine cesaret verdiğini söyleyen Kürekçi, “Kadınlar yıllardır katillerin serbest bırakıldığı, haksız tahrik indirimleri uygulandığı, şüpheli ölümlerde dosyanın apar topar kapatıldığı bir erkek yargı sistemiyle de mücadele etmek zorunda kalıyor. Hem hukuki boyutu hem de toplumsal mücadelemizle bu hukuksuzluğun karşısında duruyoruz. Adil yargılama, tüm faillerin hak ettiği cezayı alması ama daha da önemlisi şiddetin ve cinayetin önüne geçilebilmesi için hali hazırda var olan yasal haklarımızın uygulanmasını istiyoruz” diye konuştu.
***
YARGI KATİLLERİ KORUYOR
Son 6 ayda görülen duruşmalarda katillere uygulanan bazı indirimler şöyle:
•Uzaklaştırma kararı olmasına karşın boşanma aşamasında olduğu Sema Ersin'i öldürülen Tuncay Kılıçin’e haksız tahrik adı altında iyi hal indirimi ile 18 yıl hapis ceza verildi.
•İstanbul Esenler'de 68 yaşındaki Neriman Kıvrak'ı evinde öldüren erkeğe haksız tahrik indirimi uygulandı. Erkek, 18 yıl hapis cezası aldı.
•Urfa'nın Viranşehir ilçesinde, 24 yaşındaki Mülkiye Kazan’ı öldüren Mustafa Asan’a "nitelikli kasten öldürme" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildi. Mahkeme, daha sonra Asan’ın cezasında “haksız tahrik" indirimine giderek cezayı 21 yıla düşürdü.
***
RAPORA GÖRE GEÇ MÜDAHALE EDİLMİŞ
Zonguldak'ta, 2 yıl önce 35 yaşındaki erkek arkadaşı Bartu Can Akkışla’ya ait 8’inci kattaki evin terasından atladığı iddia edilen 28 yaşındaki Ayşe Özgecan Usta’nın ölümüyle ilgili süren dava kapsamında bilirkişi raporu hazırlandı. ‘Taksirle ölüme neden olma’ suçlamasıyla tutuksuz yargılanan Bartu Can Akkışla'nın olaya müdahale etmek için geç kaldığı belirtilen raporda, "Akkışla’nın, Özgecan’ın ‘Kendimi atacağım’ şeklindeki ikazını idrak etmediği, bunun sonucunda olaya müdahalede geç kaldığı, yaşanan gecikme sebebiyle olayın meydana gelmesini engellemediği tespit edilmiştir” ifadeleri yer aldı. Özgecan'ın babası ve avukatlarının talebi sonucu hâkim, sanık hakkında ‘kişiyi hürriyetten yoksun kılma’ suçundan suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi.