Ertuğrul Mavioğlu ve Çayan Demirel’e hapis cezası

Gazeteci Ertuğrul Mavioğlu ve yönetmen Çayan Demirel’in yönetmenliğini yaptıkları “Bakûr” (Kuzey) belgeselinde “terör örgütü propagandası yapmak” iddiasıyla yargılandıkları davanın 7'nci duruşması Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.

Duruşmaya Çayan Demirel ve avukatı Meral Hanbayat, İstanbul Adliyesi’nden Sesli ve Görüntülü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile katılırken, Batman Barosu Başkanı Avukat Erkan Şenses ise duruşma salonunda hazır bulundu.

Filmin yapımcısı Ayşe Çetiner, SEGBİS ile duruşmaya bağlanan eşi Çayan Demirel’in geçirdiği hastalık nedeniyle yüzde 99 engelli olduğunu ancak mahkemenin bunu dikkate almadığını ifade etti.

Çayan Demirel ve Ertuğrul Mavioğlu’nun bugün Batman’da görülen duruşmasında mahkeme her iki yönetmene de ayrı ayrı, “silahlı terör örgütü propagandası yapmak” suçlamasıyla 2 yıl 1 ay hapis cezası verdi. #BelgeselSinemaYargılanamaz pic.twitter.com/f69pIB49Tm

— Çayan'la Dayanışma (@cayanladayanis) December 14, 2023

MLSA’dan Jiyan Kaya’nın aktardığına göre Av. Meral Hanbayat, “Müvekkillerim söylendiği gibi belgeselde savaşı övme değil, tam tersi barışa dikkat çekmişti. Barış talepleriyle yine barış süresinin olduğu bir dönemde bu belgesel çekilmiştir” dedi.

Batman Barosu Başkanı Av. Erkan Şenses ise esasa ilişkin yaptığı savunmada, “Dosyada sağlık ve belgesele dair raporlar var. AİHM ve AYM’de bir ifadenin kullanıldığı zamanın konteksine yani izlenildiği zamana dikkat çeker. Ama mahkeme bunu hiç dikkate almadan bir yargılama yapıyor. Dünyanın her yerinde örgüt ve devletlerin diyalog süreçleri ılıman süreçlerdir. Barış süreci olan bir dönemde bu belgeseli çekmek neden savaşa teşvik olsun ki? Bu sanatsal ifade özgürlüğü kapsamında çekilen bir belgeseldir. Bizler iç hukukun yeterine getirilmesini ve müvekkilinin beraatını talep ediyoruz” ifadelerini kullandı.

Mahkeme, Ertuğrul Mavioğlu ve Çayan Demirel’i 2’şer yıl 1’er ay hapis cezasına çarptırdı.

NE OLMUŞTU?

Gazeteci Ertuğrul Mavioğlu ile yönetmen Çayan Demirel'in yönettiği, yapımcılığını Ayşe Çetinbaş'ın üstlendiği 92 dakikalık “Bir Gerilla Belgeseli: Bakûr” (Kuzey) belgeselinin 2013 yılında başlayan hazırlıkları iki yıl sürdü. Belgesel 2015 yılında seyirciyle buluştu.

Bakûr, 34. İstanbul Film Festivali'nde yarışma dışı kategorisinde gösterilecekti. Ancak İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV), belgeselin gösterimini iptal etti, gerekçe olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın 11 Nisan'da gönderdiği "kayıt tescil belgesi" konusundaki uyarı yazısını gösterdi.

İptal edilen gösterim tarihinde izleyiciler, Atlas Sineması önünde toplandı, daha sonra film gösterimi yerine forum yapıldı. Sinemacılar ortak bir toplantı düzenledi ve bazı film ekipleri boykot kararını uyguladı.

Belgeselin gösteriminden iki yıl sonra, filmin iki yönetmeni Ertuğrul Mavioğlu ve Çayan Demirel ile Batman'daki film gösteriminden sorumlu Dicle Anter'e "terör örgütü propagandası" suçlamasıyla dava açıldı.

Batman 2. Asliye Ceza Mahkemesi, 18 Temmuz 2019'da Bakûr filminin yönetmenleri Mavioğlu ve Demirel'e ayrı ayrı 4 yıl 6 ay hapis cezası verdi.

İstinaf mahkemesi, Şubat 2022'de Mavioğlu ve Demirel'e fazla ceza verilmesi ve indirim uygulanmaması nedeniyle yerel mahkemenin kararını bozdu.