Fırtınalı havada iki teker üstünde!
Yurdu etkisi altına alan sağanak yağış ve fırtına, motorlu kuryeleri zor durumda bıraktı. Kuryelerin trafiğe çıkmaması yönünde karar alınmaması tepki çekti. Kuryeler, 'sipariş vermeyin' çağrısında bulundu.
Oğulcan AYDIN
İstanbul, İzmir ve Kocaeli başta olmak üzere diğer çevre illerde de meteoroloji tarafından yapılan sağanak yağış ve fırtına uyarılarına rağmen yemek dağıtım firmalarının sipariş sistemlerini kapatmaması motorlu kuryelerin canına kast etti. İstanbul’un Maslak ilçesinde bir motorlu kuryenin önüne ağaç devrildi. Kazazede kurye, “İlla bir kuryenin ölmesi mi lazım?” diyerek duruma tepki gösterdi. Haliç Köprüsü'nde ilerleyen bir motor kurye şiddetli rüzgar nedeniyle zor anlar yaşadı. Durumu fark eden bir minibüs şoförü kuryeye yardım etti. Rüzgarı engellemek için kalkan olan minibüs şoförü, kuryenin köprüden geçmesine yardımcı oldu.
TEPÇİ ÇEKEN TEŞVİK
Valiliklerin motorlu kuryelerin trafiğe çıkmamalarına ilişkin karar almamaları ise kuryelerin tepkisine neden oldu. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güveliği Kanunun 13. Maddesi’nde belirtilen “Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanların, çalışamama” hakkının ihlal edildiği belirtildi.
Yemeksepeti firmasının fırtınalı hava karşın kuryelere yönelik "Kilometre başı kazancını ikiye katla!" şeklinde kampanya yapması büyük tepki çekti. Firmanın kuryelere gönderdiği kampanya broşöründe "18-19 Kasım tarihlerinde, Yemeksepeti Express'te kilometre kazancın ikiye katlanıyor! Bu hafta sonu İstanbul, İzmir ve Ankara'da kazançlı fiyatlardan yararlanmak için hemen paket almaya başla!" ifadelerine yer verildi. İŞÇİ TV sosyal medya platformu X’te firmaya “Yemeksepeti Protokolü Uygula” çağrısında bulundu. Paylaşımda “Sağanak yağışın vurduğu İzmir’de 180 kurye vardiyadan çıktı. 18-19 Kasım’da yağış hayatı felç ederken sistemi kapatmayan Yemeksepeti ‘Kilometre başı kazancı iki katına çıkarmakla’ övündü” ifadelerine yer verildi.
KAR HIRSI
Kurye Hakları Derneği Başkanı Mesut Çeki, firmaların kar hırsına yenik düştüğünü, valiliğin denetim sağlamadığını öte yandan siparişlerin bu tür havalarda daha çok arttığını bildirdi ve yurttaşlara, bu tür havalarda acil olmadıkça sipariş vermemeleri gerektiğini ifade etti. Motokuryelerin önlem alınması için sosyal medyadan çağrı yaptığını ifade eden Çelik, bu konuda adım atılmamasını eleştirdi. Çelik şöyle devam etti: “Haliç civarında bir kurye rüzgârdan ötürü motorunu kontrol edemiyor. Bir başka araç son anda yardımına koşuyor, rüzgârı keserek. Çevre illerin tamamında da bu fırtınalar etkili oluyor. Motorların trafiğe çıkmasını engelleyecek idari tedbirler ise alınmıyor.”
∗∗∗
58 KURYE ÇALIŞIRKEN ÖLDÜ
• Kurye Hakları Derneği tarafından 2022 Moto Kurye Ölümleri Raporu’na yansıyan verilere göre, Türkiye’de 2022 yılında en az 58 motokurye çalışırken hayatını kaybetti.
• Hayatını kaybeden kuryelerin çoğunluğu 19-50 yaş aralığında, dördü 17 yaş aralığında olmak üzere yedi çocuk işçi kurye hayatını kaybetti. 19-27 yaş aralığında 26 kişi, 28 50 yaş aralığında 22 kişi, 58 yaşında ise 1 kişi iş cinayetlerine kurban gitti.
• Ölümlerin 27’si İstanbul, dördü Ankara, üçer tanesi ise İzmir ve Adana’da olmak üzere. Mersin, Kocaeli, Denizli ve Manisa’da ikişer ölüm kaydedildi.
• 4 sığınmacı moto kurye iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. İsimlerinin sonradan tespit edilmesi güvencesizliği gözler önüne serdi.
