Giresun’un tapusu Altın Koza’da
Doğu Karadeniz’de orman ve tarım arazilerini siyanür cehennemine çeviren Altın Koza son bir yılda Giresun’da 9 maden açmak için başvuru yaptı. Ülke genelindeki proje sayısı ise 28’e yükseldi.
Gökay BAŞCAN
Kayyum atandıktan sonra maden projeleriyle doğayı katleden ve siyanür havuzlarını büyüten Koza Altın İşletmeleri, Doğu Karadeniz’i bitirmekte kararlı. Giresun’un Espiye ve Dereli ilçelerinde 2 maden başvurusu daha yapan şirket, çıkan cevheri Gümüşhane’deki siyanür cehenneminde işleyecek. Koza Altın İşletmeleri’nin sahibi firari Akın İpek’in FETÖ’den hüküm giymesi üzerine 2015 yılında şirkete kayyum atandı. İktidarın desteğiyle her geçen gün büyüyen Koza Altın, 2022 yılında 4,1 milyar TL net kâr sağladı. Şirketin, önceki sene kârı 3 milyar TL olarak açıklanmıştı.
Projelerine hız veren kayyumlu şirket, son 1 yılda 28 proje için başvuru yaptı. Son olarak iki maden daha açmak için girişimde bulunduğu Giresun’da ise toplam maden projesi 9’a yükseldi.
Giresun’un Dereli ilçesi Kızıltaş köyünde altın, gümüş, bakır, çinko, kurşun madeni çıkartmak isteyen şirket Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na başvuru yaptı. Yıllık ortalama 59 bin ton cevher çıkarmak isteyen şirket, proje için 1 milyon 400 bin TL harcayacak. Çevre Düzeni Planı’na göre orman ve tarım arazisi olarak geçen bölgede açılması planlanan maden ocağında saatte ortalama 10 kilograma yakın toz meydana gelecek. Yılda 144 adet patlama yapılacak madenin yerleşim yerine uzaklığı ise sadece 80 metre. Yerleşim yerlerinin dibinde patlama yapılacak maden ocağında meydana gelecek ses desibeli ise belirlenen sınırlarının üzerine. Uluslararası standartlara göre kabul edilebilir sınır 60 desibelken, patlatma sırasında Kızıltaş köyünde duyulacak sınır 75 desibeli bulacak. Yeşil alanı çöle çevirecek maden için sıyırılacak toprak miktarı ve ortaya çıkacak pasa miktarı ise yıllık yaklaşık 80 bin ton olacak. Bu pasa da ÇED sınırları içerisinde bir yerde depolanacak.
Koza’nın maden açmak istediği bir diğer ilçe ise Espiye. Espiye’nin Ercik köyü mevkiinde bakır, çinko, kurşun madeni çıkartmak isteyen şirket aynı gün başvuru yaptı. Yine 1 milyon 400 bin TL harcanacak proje kapsamında yılda 25 bin 600 ton cevher üretimi gerçekleştirecek. Kırıcak Obası’nın 481 metre yakına açılacak madende yılda 96 adet patlatma yapılacak. Çevre Düzeni Planı’nda çayır, mera olarak gösterilen yerde yılda 41 bin 200 ton pasa meydana gelecek. Koza’nın özellikle Doğu Karadeniz’i seçme sebebi ise Gümüşhane’de bulunan Mastra Altın Madeni. Çevre yörelerde çıkardığı madeni Gümüşhane’ye taşıyarak siyanür havuzunda ayrıştırma yapıyor.
YİNE ÇED OYUNU
Neredeyse tüm projelerini 25 hektar altında göstererek ÇED sürecinden kaçınmaya çalışan Altın Koza, yine aynı yönteme başvurdu. Her iki projeyi de 25 hektarın altında gösteren şirket, ‘ÇED gerekli değildir’ kararı almak istiyor.