Gizlenen gerçek iş kuyruklarında

EKONOMİ SERVİSİ

Ekonomik kriz hanelerin en önemli gündemi haline gelmiş, her hanede en az bir kişinin işsiz olduğu yapılan anket çalışmalarına dahi yansımışken Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verileri işsizliğin azaldığını hesapladı.

Ülkenin her kentinden iş başvurusu görüntülerinin gelirken TÜİK’in şubat ayına ilişkin hane halkı işgücü verilerine göre 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı şubatta 178 bin kişi azaldı. Ülke genelindeki işsiz sayısı 3 milyon 579 bin kişi oldu, işsizlik oranı ise yüzde 10,7 seviyesinde gerçekleşti. En önemli iş arama kanalı olan İŞKUR’un mart ayı verilerine göre kuruma kayıtlı işsiz sayısı ise 3 milyon 635 bin kişiye yükseldi. Martta İŞKUR’a kayıtlı işsiz sayısı TÜİK’in şubat ayına ilişkin açıkladığı işsiz sayısının 56 bin kişi üzerine çıktı.

İŞGÜCÜ AZALDI İSTİHDAM ORANI AYNI KALDI

İstihdam edilenlerin sayısı şubat ayında bir önceki aya göre 90 bin kişi artarak 30 milyon 6 bin kişi oldu. Ancak istihdamdaki bu artış istihdam oranını değiştirmeye yetmedi. İstihdam oranı şubatta bir önceki ayda olduğu gibi yüzde 46,6 olarak hesaplandı. Bu oran erkeklerde yüzde 64 olurken kadınlarda yüzde 29,6 olarak kayda geçti.

Krizin hane içine kadar indiği, neredeyse her evde bir işsizin olduğu dönemde işgücü 87 bin kişi azalarak 33 milyon 585 bin kişi oldu. Başka bir ifadeyle 87 bin kişi çeşitli nedenlerle iş aramaktan vazgeçmiş durumda. İstihdama dahil olmayanların sayısı şubatta 165 bin kişi artarak 30 milyon 584 bin kişiye ulaştı.

İşgücüne katılma oranı ise 0,2 puanlık azalış ile yüzde 52,2 olarak kayda geçti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 70,6 olurken, kadınlarda da yüzde 34,2 oldu.

İŞÇİ HAKLARI KAYIPLARININ İSTİHDAMA ETKİSİ

İstihdamdaki 90 bin kişilik artışı olumlu olarak değerlendiren Ekonomist Murat Kubilay, uzun süreli işsizliğe dikkat çekti. Kubilay, “Bir yıldan uzun süredir iş arayanların sayısı çok yüksek. 624 bin kadar iş arayan kişi var, bu da işsizliğin esasında oranıyla birlikte süresine de bakmamız gerektiğini gösteriyor” ifadelerini kullandı. Şubat ayında haftalık ortalama fiili çalışma süresi 45,6 saate çıktı. Pandemi öncesi 2020 yılında bu süre 44,4 saat civarındaydı.

Artan istihdamın işçi hakları kayıplarına etkisi büyük olduğunu vurgulayan Kubilay, şöyle konuştu: “Geçtiğimiz sene 42 saat olan çalışma süresi 45,6 saate çıkmış durumda. Ayrıca geçtiğimiz yılın şubat ayında asgari ücretin dolar karşılığı 395’ti, şimdi 355’e düştü. Beyaz yaka işçilere asgari ücrete yapılan yüzde 50’lik zam daha az gerçekleşti. Pandeminin yavaş yavaş geride kalmasıyla dünyayla paralel Türkiye’de işsizlik azalıyor ancak refah artışına neden olmuyor çünkü çalışma süreleri arttığı gibi satın alma gücü düşük. Diğer taraftan da bir grup ısrarla iş bulamıyor ve umutsuzluğa sevk ediliyor.”

HANİ İŞSİZLİK AZALMIŞTI?

TÜİK verileri işsizliğin azaldığını gösterse de gerçek hayatta işsizlik giderek derinleşen sosyal krize neden oluyor. Kısıtlı sayıda açılan kadrolar için yapılan başvurlar kent nüfuslarının yüzde 5’ini dahi aşmış durumda. Son olarak Sağlık Bakanlığı’nın İŞKUR aracılığıyla Türkiye geneli için açtığı ‘sürekli işçi’ kadrosu alımlarına yönelik başvurular şöyle:

İŞKUR-TÜİK FARKI 1 MİLYONA DAYANDI

DİSK-AR tarafından yapılan hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise Şubat 2022’de 7 milyon 989 bin kişi olarak gerçekleşti. Pandemi öncesine göre işsiz sayısı 959 bin artmış durumda. Geniş tanımlı işsizlik yüzde 20,7’den yüzde 21,8’e yükseldi. İŞKUR’a kayıtlı işsiz sayısı ile TÜİK verileri arasındaki fark da giderek açılıyor. İŞKUR verilerine göre Şubat 2021 ve Şubat 2022 arasındaki bir yıllık dönemde kayıtlı işsiz sayısı 2 milyon 863 binden 3 milyon 188 bine yükselerek 325 bin kişi arttı.

TÜİK’e göre ise aynı dönemde dar tanımlı işsiz sayısı 623 bin kişi azaldı. Böylece kayıtlı ve ankete dayalı işsiz sayıları arasında 948 bin kişilik fark ortaya çıktı. İŞKUR’un kayıtlı işsiz sayıları son bir yılda yüzde 11,4 artarken, TÜİK’in işsiz sayıları yüzde 15 azaldı.