Hatay merkezli önceki gün art arda gerçekleşen iki deprem eksiklikleri gösterdi. İktidar, başta Erdoğan olmak üzere bol bol sayı vererek yaptıklarıyla övünürken insanların başlarını sokacağı bir çadır bile bulamaması tepkileri artırdı.

Gölge etme hepimize yeter!
Fotoğraf: AA

POLİTİKA SERVİSİ

Maraş merkezli depremlerin on altıncı günü geride kalırken afet bölgelerinde bin bir zorlukla mücadele eden on binlerce yurttaş yaşam mücadelesi veriyor. Yıkılan, hasar gören binalarına girmeyen halk çadır ve konteyner beklerken hala ‘devlet’e sesini duyurmaya çalışıyor. Önceki gün akşam saatlerinde 6.4’lük depremle bir kez daha sarsılan Hatay’da halk geceyi sokaklarda geçirdi. Depremin ardından hasarlı binalar da yıkılırken ilk açıklamalara göre, 6 yurttaş daha yaşamını yitirdi. Sosyal medyadan sesini duyurmaya çalışan depremzedeler çadır ihtiyaçlarının acilen karşılanmasını talep etti. Yardım kampanyalarını kendi tekeline almaya çalışan iktidarın, ortak televizyon programında ‘Türkiye yaralarını sarıyor’ kampanyası kapsamında 115 milyar TL’yi aşkın para toplandığı ifade edildi. Ancak aradan günler geçmesine rağmen birçok noktaya çadır dahi gönderilemedi.

Muhalefet partilerinin, sendikaların, meslek odalarının ve yurttaşların yardımlarına ise AFAD tarafından el konuldu. Halkı yalnız bırakan devlet, yardımların kendi inisiyatifi dışında gitmesine de engel oldu. Duruma tepki gösteren halk, “Gölge etmeyin yeter” dedi.

Halkı depremlerin ardından bir başına bırakan iktidar yardım toplayanlara ise engel olma arayışına girdi. AHBAP Derneği önce troller ve yandaşlar, sonra AKP’li yöneticiler tarafından hedef gösterildi. Ardından başta AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan olmak üzere yetkililer nakdi yardımların sadece AFAD’a yapılmasını istedi. Ardından MHP Lideri Bahçeli AHBAP’ı hedef alan açıklamalar yaptı.

Bu çaba bununla da sınırlı kalmadı. Bölgeye gönderilen birçok yardıma engel olundu, TIR’lara el konuldu. 9 Şubat’da HDP Mardin İl Örgütü’nün depremzedelere gönderdiği yardım TIR’ına Malatya Doğanşehir ilçe girişinde polislerce el konuldu. Polisler AFAD dışında yardım yapılmasına izin vermeyeceklerini söyledi.

Yine HDP’nin Şırnak ve Ağrı’da deprem bölgesinde dağıtılmak üzere topladığı yardım malzemeleri engele takıldı. İlgililere, Kaymakamlık ve Emniyet tarafından izni olmayanların prosedür gereği böyle bir yardımda bulunamayacağı bilgisi verildi.

CHP’YE ENGEL OLUNDU

Aynı gün akşam saatlerinde İstanbul Sancaktepe’de CHP’nin deprem bölgesine yardım TIR’ı göndermesi engellendi. CHP Sancaktepe İlçe Başkanı Muharrem Aydın, deprem bölgesine gönderecekleri yardım malzemesi yüklü TIR’ın, kendisini “Milli Eğitim yetkilisi” olarak tanıtan bir kişinin engellendiğini açıkladı. Yaşanan tartışmaların ardından TIR’a yüklenen yataklar geri indirildi.

TMMOB’nin Hatay’a ulaştırmak için Muğla Marmaris’te topladığı yardımları ise Valilik engelledi. TMMOB Genel Sekreteri Dersim Gül “Yardımlar sadece AFAD koordinasyonuyla gönderilebilir” diyerek tırın çıkışını engellediğini aktardı. TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Gıda Güvenliği Komisyonu Başkanı Mete Yolaş ise Van’dan yola çıkan bir aracın da Van valiliği tarafından “İhtiyaç yok” denerek çıkışının yasaklandığını söyledi.

Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan, depremzedelere göndermek üzere başlattıkları “askıda konserve” kampanyasının Bolu Valiliğinin tehdit ve talimatları doğrultusunda durdurulduğunu açıkladı. Alevi Dernekleri Federasyonu yardımların ulaştırılmasının engellendiğini açıkladı. Federasyon’dan Celal Fırat “TIR’lar kiralıyoruz veya belediyelerden kiralayarak bölgeye yardım ulaştırıyoruz. Artık yardımlar AFAD’a verilsin, tek elden dağıtılsın deniyor. Yardımlarımız engelleniyor” dedi.

Engellenen kampanyalardan biri de Bodrum Belediyesininki oldu. Toplanan yardımlar belediyeye ait binalarda kolilenerek deprem bölgesine gönderildi. Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, AKP Bodrum İlçe Başkanı Osman Gökmen’in yardımları engellemeye çalıştığını söyledi.

Maraş Pazarcık’ta HDP’nin Koordinasyon Merkezi olarak kullandığı cem evine günlerce hiç uğramadıktan sonra gelen Kaymakam kayyum atandığını söyledi. Toplanan yardım malzemelerine el konulmak istendi. Yine Pazarcık’ta kaymakamlık, KESK’in kentte kurduğu çadırlara el koydu.

TWITTER’A KISITLAMA

Enkaz altında olan yüzlerce kişiye paylaştıkları gönderiler nedeniyle ulaşılmasına rağmen Twitter’a yaklaşık 12 saat kısıtlama getirildi. Tam bu sırada BTK Twitter yetkilileriyle görüşme gerçekleştirdi.

Osmaniye’de günlerce halkla dayanışma gösteren TKP üyeleri ‘Devleti aciz gösteriyorsunuz, yardım yapamazsınız’ denilerek gözaltına alındı. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş da bazı yardımların engellendiğini açıkladı. Yavaş, “Gönderdiğimiz bazı araçlar zaman zaman bazı afetlerde şehre sokulmadı, ‘siz niye geldiniz bizim ihtiyacımız yok’ dendi. Baktık iki tane başka yerden gelen belediye çok uygun bir yer verilmiş, bizimkiler darmadağın çalışıyorlar, yer bile göstermiyorlar, muhatap dahi alınmıyorlar” dedi.

Gazeteciler de bu engellemelerden nasibini aldı. MLSA’nın verilerine göre bölgede çalışırken engellemeyle karşılaşan gazeteci sayısı 11, saldırıya uğrayan gazeteci sayısı ise en az 10 oldu. Bu süreçte 4 gazeteci gözaltına alındı, 3 gazeteciye ise soruşturma açıldı. En az iki gazeteci ise deprem haberleri nedeniyle sosyal medyada hedef gösterildi.

***

İktidar kendini kurtarma derdinde

BirGün TV’ye konuk olan Siyaset Bilimci Özgün Emre Koç “İktidar, nerede toplumsal büyük felaketlerle karşılaşsak, nerede bir krizle karşılaşsak bunu sürekli başka yerlere fatura etmeye çalıştı. Fakat bu son deprem olayı ciddi bir kırılma yarattı. Böyle bir krizde iktidarın toplumu kurtarmak yerine kendini kurtarmaya çalışması çok fazla ayyuka çıktı” dedi. Vatandaşı tehdit etmeye başlayan bir iktidar ile karşı karşıya olduğumuza dikkat çeken Koç, “Öte yandan dayanışma kampanyaları örgütleniyor. Hani hep milli birlik ve dayanışma vurgusu yapıyorlar ya işte o dayanışma dediğimiz şey bölgede sol ve sosyalistlerin, CHP’nin, emek örgütlerinin, sendikaların dayanışması ile gerçekleşiyor. Mehmet Cengizler’le, 5’li çetelerle birlik beraberlik olmaz. Birlik beraberlik bölgedeki dayanışmada oluyor” diye konuştu. “Halk organik olarak, doğal yollardan gerekli refleksleri göstererek dayanışmayı büyüttü” değerlendirmesini yapan Koç sözlerini şöyle sürdürdü: “Burada çok büyük bir potansiyelin olduğu bir kez daha ortaya çıktı.

Deprem bize yok oluş ya da birlik olmak dışında üçüncü bir seçeneğimizin olmadığını gösterdi. Halk da bana göre bunu çok iyi kavramış durumda. Muhalefetin de bence önümüzdeki süreçte bunu çok iyi değerlendirmesi gerekiyor. İktidar bu dayanışmadan çekiniyor, yardımları da kendi tekeline toplamaya çalışması bunun için. Özellikle hem CHP hem sol ve sosyalistler kriz anlarında iyi sınav veriyor, vatandaşla bağ kurdu, alanda yer aldı. Ortada bir devlet iradesi yoksa halk kendisi inisiyatif alarak gerekli olan şeyleri kendisi yapıyor. Bu da iktidarın gözünü çok korkutuyor.”