Google, Amazon ve İsrail işbirliğine tepki

Mitchell Plitnick

İsrail hükümeti, ülkenin bulut teknolojisi altyapısını yenileyeceğini duyurdu ve işi üstlenecek olanların dünyaca ünlü büyük teknoloji firmaları olduğu anlaşıldı. Google ve Amazon Web Hizmetleri çalışanları, Ekim ayında bir açık mektup yayınladılar ve şirketlerin ‘Nimbus Projesi’ adıyla anılan girişimden çekilmesi için çağrı yaptılar.

İsrail’in ifadesine göre bulut hizmetlerini yenilemekteki başlıca amaç siber saldırılara karşı güvenliği arttırmak. Google ve Amazon çalışanları ise yeni altyapının “İsrail ordusu ve hükümeti tarafından Filistinlilere uygulanan sistematik ayrımcılığı ve mülksüzleştirmeyi daha da ölümcül hale getireceğini” söylüyorlar.

Nimbus projesi hayata geçirilirse askeri faaliyetler de dahil olmak üzere devletin tüm faaliyetleri tek bir sistem üzerinden işleyecek. Google ve Amazon çalışanları açısından en kaygı verici olan, askeri faaliyetlerin de sisteme dahil edilmesi oldu. Planlar Mayıs ayında ilk defa duyurulduğunda İsrail’in Gazze şeridine yoğun saldırıları sürüyordu.

Google’da çalışan 250 Yahudi çalışan, şirketin CEO’suna mektup yazdılar ve emeklerinin “İsrail’in Filistinlilere yönelik insan hakları ihlalleri için kullanılmamasını” talep ederken, “İsrail Savunma Güçleri’nin tam olarak bunu yaptığını” ifade ettiler.

YENİ BULUT SİSTEMİNE ULUSLARARASI TEPKİ

Bu defa yazılan açık mektuba ilk etapta destek veren çalışan sayısı 400’ü buldu. Çalıştıkları şirketin 1,2 milyar dolar tutarındaki teknolojik yenilenmede rol almasına karşı çıktılar. Destek verenlerin sayısı iki hafta içinde 1000’i aştı. “Apartheid Rejimine Teknoloji Yok” kampanyası Google ve Amazon çalışanları tarafından ‘tabanda’ organize edildi ve şirketler üzerinde baskı kurulması amaçlanıyor.

Kampanyaya 42 farklı sivil toplum kuruluşu da destek verdiğini açıkladı. Kampanya sorumlularının açıkladığına göre Amazon ve Google yöneticilerine mesaj gönderen kişi sayısı 22 bini aştı. İnsanlar bu iki şirketin Project Nimbus’dan çekilmesini talep ediyorlar.

İsrail hükümetinin ve projenin diğer destekçilerin ‘yanıtları’ şu ana dek yalnızca kısık sesle seslendirildi. Kampanyayı, Amazon ve Google çalışanlarıyla koordinasyon içinde çalışmakla ‘itham ettiler.’ Kampanya organizatörleri bunu inkar etmediler ve zaten inkar etmek için bir sebepleri de yoktu. Barış için Yahudi Sesler isimli platform Twitter’dan yaptığı açıklamada “Tabii ki koordinasyon halindeyiz, kampanyayı zaten onlara destek vermek için başlattık” yazdı.
İsrail’in kampanya karşısında görece ‘sessiz’ kalması, daha fazla dikkat çekmekten kaçınma çabasına işaret ediyor. Kampanyanın kendiliğinden sönüp gideceği umuluyor. Umulan olmazsa ve kampanya hız kazanırsa (ki öyle olacak gibi görünüyor), İsrail’in de farklı yanıtlar verdiğini göreceğiz.

AMAZON'UN PLANLARI FİLİSTİNLİLERE TEHDİT

İsrail hükümeti olası eylemleri öngörmüş gibi görünüyor çünkü Mayıs ayında açıklanan bilgilere göre, Google ve Amazon ile imzalanan sözleşmede ‘anlaşmadan çekilmeyi’ önleyici maddeler var. Bu maddelerin ne kadar bağlayıcı olduğunu görebilmemiz için Project Nimbus karşıtı hareketin baskıyı arttırması gerek. İsrail’in bu maddelere ihtiyaç duyması gösteriyor ki, şirketlerin ‘Apartheid rejimi’ olarak tarif edilen İsrail ile iş yapmaktan çekinme ihtimali her zamankinden daha fazla ciddiye alınıyor.

Amazon tartışmayı “tüm ülkelerin eşit hizmetlere erişebilmesi” üzerinden izah etmeye çalışıyor ve “dünyada öncü rol üstlenen bulut teknolojilerimiz, dünyanın her yerinde, tüm müşterilerin erişimine açık” diyor.

Fakat açıklama, İsrail ordusunun bu teknolojiyi Filistin’e karşı nasıl kullanacağını hesaba katmıyor. Amazon’un İsrail devletine sağladığı hizmetler, Nimbus Projesi öncesinde de gündeme gelmişti ve şirketin hizmetlerinin İsrailliler ile Filistinliler arasındaki ‘teknolojik uçurumu’ arttıran bir rol oynadığı anlaşılmıştı.

PROJE ÇALIŞANLARININ AÇIK MEKTUBA DESTEĞİ

Google, Amazon ve İsrail ortaklığı oldukça derine iniyor. Sağlanan ya da sağlanmayan hizmetler Filistin dışında pek tartışılmıyor fakat kurulan ‘ortaklığın’ önemli neticeleri var. Gazzeli yeni mezun Ekrem Abunahla “Ben tam bir bilgisayar kurduyum ve yeni yazılımlar ya da icatlar benim için her şey demek. Filistin’de Google’ın ücretleri hizmetlerinin hiçbirinden faydalanamıyorum” diye yazdı.

Abunahla, yazısında “Fakat benimle aynı topraklarda yaşayan İsrailliler Google’ın tüm hizmetlerine erişebiliyorlar. Google, İsrail Ordusuna ve bu Apartheid rejimine bulut altyapısı hizmetleri sağlamak için bir milyar dolarlık bir anlaşma imzaladı. Bu sistem sınır kapılarını, kameraları, barikatları kontrol eden ve Filistinlilere her gün yeni acılar çektiren sistemin ta kendisi. Google ülkeme karşı ayrımcılık yapmakla kalmıyor, daha da ileri gidiyor ve İsrail devletiyle, bu devletin kurduğu askeri rejimle yeni işbirlikleri kuruyor" ifadelerine yer verdi.

Açık mektuba destek veren Google ve Amazon çalışanları kariyerlerini korumak için isimlerini genellikle gizli tutmayı tercih ediyorlar fakat ismini açıklayanlara yönelik herhangi bir ‘yaptırım’ sinyali henüz gelmedi. Filistinlilerin temel hakları için sesini yükseltenlerin sayısı artarsa ya da “Apartheid Rejimine Teknoloji Yok” kampanyası farklı eylemler düzenlerse bu durumun değiştiğini görebiliriz.

Teknoloji devleri Project Nimbus hakkındaki duruşlarını değiştireceklerine dair bir işaret vermediler. Skandalı görmezden gelmeyi tercih ediyorlar ve ortalığından kendiliğinden yatışacağını umuyorlar. Fakat olayların seyri bambaşka bir yere varabilir.

HAK VE ÖZGÜRLÜKLER ŞİRKETTEN KORUNMALI

Geçen sene İsrailli yüz tanıma yazılımı şirketi AnyVision ile işbirliği yapan Microsoft, ortaya çıkan skandal sonrasında geri adım atmak zorunda kalmıştı. AnyVision teknolojisinin Batı Şeria’daki Filistinlilerin takibinde kullanıldığı eleştirileri hızla yayıldı ve yürütülen araştırma AnyVision teknolojisinin Batı Şeria’daki kontrol noktalarında kullanıldığını doğruladı.

Tepkilerin çıkış noktası olan Google ve Amazon çalışanları, istihbarat teknolojilerinin Nimbus Projesi’nde önemli rol oynayacağını ifade ediyorlar. Bu teknolojiler medeni hak ve özgürlüklerin ihlali olarak görülüyorlar. Google ve Amazon toplumun tepkilerine kulak verecek mi, zamanla göreceğiz. Fakat kampanya sürdükçe endişelerinin de arttığına şüphe yok.

The New Arab'dan çeviren: Fatih Kıyman