Günde 150 bina test edilecek
Umut Can FIRTINA
Depremlerin ardından tedirginlik yaşayan İstanbullular binalarının risk tespiti için İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) akın etti. Ücretsiz test için başvuranların sayısı 85 bine ulaştı.
Bu teste kimler başvurabilir, nasıl uygulanır, sonuca göre ne yapılıyor? Tüm bu sorulara yanıt bulmak için İBB Bakırköy Zuhuratbaba Mahallesi’nde 1967’de inşa edilmiş 6 katlı Gül Apartmanı’nda hızlı tarama testine tanıklık ettik.
BİNALARIN TAMAMI ESKİ
Gül Apartmanı’ndaki test için alınan karar üzerine belediyeye başvuru yapan Aykut İrevül, “Maraş’ta yaşanan depremler hepimizi yıktı. 40 yıldır Bakırköy’de yaşıyorum. Binaların neredeyse tamamı eski. Ataköy, Yeşilköy, Florya ve Bakırköy sahil kesimi riskli bölge. Buralarda oturanlar yeni ev arayışında. Biz de herkes gibi tedirginiz. Belediyeye başvuru yaptık. Test uygulandı. Sonuç riskli çıkarsa yıkılıp tekrar yapılacak” dedi.
Test sonrasında ise İBB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanı Özlem Tut, çalışmaya ilişkin ayrıntıları paylaştı. İBB’nin hızlı tarama testlerini 3 yıldır sürdürdüğünü aktaran Tut şunları söyledi: "Yaşanan depremler sonrası çok fazla hassasiyet oluştu. Uygulama 10 kata kadar olan binalara yapılıyor. Daha önce kapsam dışı olan 2000 sonrası yapıları da bu kapsama aldık. Bu binalar için de başvuru kabul ediyoruz. Ancak 2000 öncesi yapılanlar kırılgan yapı stokumuzu oluşturuyor. Bu yapıları öncelendireceğiz. Kiracılardan da yoğun talep geliyordu. Sistemimizi buna göre güncelledik, kiracıların da başvurularını alacağız."
İstanbul’da her an çökebilecek 318 bina olduğunu hatırlatan Özlem Tut, “Bu binalar hızlı tarama sonucunda ‘D' ve ‘E' grubu dahi çıkmayıp hiçbir deprem yükü taşıma kapasitesi olmayan, durduğu yerde çökme ihtimali bulunan binalardı. Bu binaların kentsel dönüşüm süreçlerini hızlandırmak ve hızlıca tahliyelerini sağlamak için kira yardımımızı 4 bin 500 TL olarak belirledik. Hem malik hem kiracılar bu kira desteğimizden faydalanabilecek. 318 binayla ilgili işlemlerimiz birkaç aydır devam ediyordu. İlkini depremden 3 gün önce, 2 Şubat’ta yıktık. Diğerlerine ilişkin yenileme, tahliye süreçleri devam ediyor” diye konuştu. Tut, kentte 107 bin binayı ziyaret ederek inceleme izni istediklerini ancak bunlardan sadece 29 bini için izin çıktığını da aktardı.
İstanbullular oturduğu binanın riskli olup olmadığını öğrenmek için binatespiti.ibb.istanbul internet adresinden başvuru yapabiliyor.
***
Risk tespiti nasıl yapılıyor?
İBB Şehircilik Atölyesi Müdürü Rahmi Hızır ise testi nasıl uyguladıklarını aktardı. Hızır uygulanan yöntemi madde madde aktardı :
• Önce sıva kaldırılıyor.
• Röntgen cihazıyla demir sayısı ve yerleri belirleniyor.
• Beton parçaları alınıp demire ulaşılıyor ve niteliği ölçülüyor.
• Betonun sertlik derecesi ölçülüyor.
• Binanın genel bir statik projesi çiziliyor.
• Veriler binanın zemin değerleriyle birlikte analiz ediliyor.
• Sonunda deprem güvenlik oranı 5 sınıfta derecelendiriliyor.
• D ve E sınıfı yüksek risk içeriyor. Bu binalar için daha kapsamlı analiz yaptırılıyor. O da riskli çıkarsa binanın güçlendirilmesi ya da yenilenmesi gerekiyor.