Halk, savaş korkusundan Vietnam Sendromu yaşıyor!

HÜSEYİN ŞİMŞEK / huseyinsimsek@birgun.net

Suriye’de IŞİD’in kontrolünde olan Cerablus’a 500 metre mesafedeki Antep’in Karkamış ilçesinde sürekli savaş ve ölüm tehdidi altında yaşayan halkta özellikle de çocuklarda ağır psikolojik sorunlar görülmeye başlandı.

Karkamış’ta esnaflık yapan Bülent Duran, okullarının önündeki askerlere Cerablus’tan ateş açılmasına şahit olan çocukların bir ses duyduğunda saklanmaya başladığına dikkat çekti. “Çoğu çocuk yemekten içmekten kesildi. Yemek yediklerinde ise hemen kusuyorlar” diyen Duran, yetişkinlerin de sıkıntı yaşadığını söyledi.

Tedavisi güç

İlçedeki durumu değerlendiren Türk Psikiyatri Derneği Antep Şube Başkanı Prof. Dr. Haluk Savaş ise, halkın yaşadıklarının Amerikalı askerlerin Vietnam Savaşı’ndan sonra yaşadığı ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) olarak adlandırılan Vietnam Sendromu olduğunu söyledi. Savaş, “İlçe halkı savaş korkusundan Vietnam Sendromu’na yakalandı. Tedavisi çok güç” dedi.

Savaş ve ölüm tehlikesinin var olduğu ortamlarda yaşayan kişilerde strese bağlı tepkilerin geliştiğini belirten Savaş, “Böyle ortamlarda yaşayan insanlarda uyku bozukluğu, yükselen bir uyarılabilirlik ve tedirginlik gibi tablolar yaşanır. Flashback olarak da ifade edilen travmatik olayların yeniden hatırlanması durumu meydana gelir” diye konuştu.

Çocukta daha zor

Savaş korkusuna çocukluk yıllarında maruz kalındığında etkilerin daha yıkıcı olduğunu belirten Savaş, şu ifadeleri kullandı; “Psikiyatrlar, rutin olarak tedavilerinde hastalarından bilgi alır. Ancak bunu yaparken çocukluk çağında yaşadıklarına ayrı başlık açarlar. Şiddete veya tacize uğrayıp uğramadığı mutlaka sorulur. Şu anda yaşanan savaş tehdidi travması. Oradaki insanlar ciddi anlamda stres tepkileri verecek. İlk başta oluşan kısa süreli tepkilere akut stres bozukluğu, uzun vadede yaşananlara ise travma sonrası stres bozukluğu diyoruz. Bu da ilk kez Vietnam Savaşı’nın ardından Amerikalı askerlerin yaşadıklarıyla kayıt altına alınmıştı.”

Haluk Savaş, tedavi için bir an önce harekete geçilmesi gerektiğini söyledi.

***

‘Çocuklar yemeden içmeden kesildi’
​Kocatepe ilköğretim okulunun önündeki askerlere Cerablus’tan ateş açıldığını ve buna şahit olan çocukların günlerce uyuyamadığını söyleyen Bülent Duran, “Çocuklarımız bir ses duyduğunda, artık bu bomba olsun ya da olmasın hemen saklanıyor. Çoğu çocuk yemekten içmekten kesildi. Yemek yediklerinde hemen kusuyorlar. Bomba seslerinin ne olduğunu sorduklarında ‘karşı köyde düğün var, havai fişek atıyorlar ya da kutlama için havaya ateş ediyorlar’ diyoruz” diye konuştu. Yetişkinlerin de ciddi sıkıntılarla boğuştuğunu dile getiren Duran, savaşın Karkamış’a sıçramasından endişe ettiklerini belirtti. Duran, “Doğduğumuz toprakları terk edebiliriz. Evlerimiz, tarlalarımız, tüm hayatımız burada. Taşınma ihtimali psikolojimizi bozuyor” dedi.