Halkı yine görmediler

Hüseyin Şimşek

İktidarın örgütlenme özgürlüğüne müdahale içeren son düzenlemesinin de yasalaşmasının ardından TBMM bir aylık ‘koronavirüs’ tatiline girdi. 1 Ekim’de 27’nci dönem dördüncü yasama yılına başlayan TBMM, salgın sürecinde halkın acil taleplerine rağmen yine AKP’nin ajandasındaki düzenlemelere çalıştı.

Pandemiyle derinleşen krizin yükü yurttaşı çaresiz bırakırken iktidarın gündeminde ise örgütlenme özgürlüğüne müdahale, çevre katliamına onay ve bütçeye sansür gibi uygulamalar yer aldı.

İktidarın son yasama döneminde muhalefetin itirazlarına rağmen Meclis’ten geçirdiği düzenlemeler ise şöyle:

BÜTÇEYE SANSÜR

■ Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, 2021 bütçe görüşmelerinden hemen önce yasalaştırıldı. İktidar, “fonksiyonel sınıflandırma tablolarını” kanundan çıkardı. Bu da bakanlıkların sonraki yıl ödeneğinin nerelere harcanacağının tam olarak öğrenilememesinin önünü açtı. TBMM’ye gelecek yıldan itibaren yalnızca toplam bütçe rakamlarının gelmesi ve bu şekilde oylanması bekleniyor. Yandaş müteaahitlerden alınan hizmetlerin de bu yolla ‘örtülü’ kalacağı eleştirileri yapılıyor.

LASTİK YAKACAKLAR!

■ İktidarın son süreçte hayata geçirdiği bir diğer düzenleme, Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi oldu. Bu ‘torba’ ile enerji şirketlerine çeşitli ayrıcalıklar verilirken ülke genelinde, lastik ve çöp yakımından elektrik üretilmesinin de önü açıldı.

İZİNSİZ HAYVAN AVI

■ Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Teklifi de son dönemin yasalaşan tartışmalı düzenlemeleri arasında yer aldı. Teklifle, ‘Bilimsel yönden tabiata ve türlerine zararlı olan hayvan’ tanımı literatüre girdi ve hayvanların bu yolla avlanmasının önü açıldı. Bundan böyle, devlet ormanlarındaki, ‘bozuk orman alanları’nda orman bitkisi fidanlıkları kurulmasına, mantar ve tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliğine, orman alanlarından üretilen odun dışı ürünlerin işlenmesi amacıyla tesis kurulmasına, 29 yıla kadar izin verilebilecek.

BELEDİYE GELİRLERİNE KESİNTİ

■ İktidar, bürokratlarına yeni gelir kapısı olacak Türkiye Çevre Ajansı’nı da hazırladığı torba teklifle kurdu. Bu teklifle, büyükşehir belediyelerinin bazı önemli gelirleri, ilçe belediyelerine aktarıldı.

BORÇLAR YAPILANDIRILDI

■ Pandemi nedeniyle artan yoksulluk karşısında yeterli adımları atamayan iktidar, kanun teklifi yoluyla yalnızca kamu borçlarını yapılandırdı. Aynı teklifle, bürokratların yargılanması da zorlaştı. Derneklerin yapması gereken genel kurulların ertelenmesine ilişkin İçişleri Bakanı’na tanınan yetki, üçer aylık sürelerle üç defa olmak üzere uzatıldı.

2021 BÜTÇESİ GEÇTİ

■ Bu yasama döneminin en önemli düzenlemesi, 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi oldu. Bütçe teklifi, yandaş şirketlere aktarılan tutarlar ve israf harcamaları eleştirileri eşliğinde yasalaştı. AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın maaşına da yüzde 8.3 zam yapıldı. Üç asgari ücrete denk gelen zamla Erdoğan’ın maaşı 88 bin TL’ye yükseldi.

Ayrıca Cumhurbaşkanı’na malvarlığı dondurma yetkisi, İçişleri Bakanı’na ise istediği derneğe çeşitli gerekçelerle kayyum atama yetkisi verildi.

***

Gelecek dönem tartışmalı

Pandemi sürecinde kısıtlı sürede çalışan ancak bu mesaisini anti demokratik düzenlemelere ayıran iktidar, TBMM’ye verilen ara sonrasında da bu tutumunu sürdürmekte kararlı. Edinilen bilgiye göre, AKP, tatilin ardından ittifak ortağı MHP’nin de baskısıyla daha önce 220 kez değiştirdiği Siyasi Partiler Kanunu’nu yeniden değiştirecek. ‘Partilerin Hazine yardımlarının belirli durumlarda kesilmesi’ ve ‘milletvekili transferine süre sınırı’ planlanan değişiklikler arasında yer alıyor. Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği kamuya girişte güvenlik soruşturması uygulamasının yeniden hayata geçirilmek istendiği de ifade ediliyor. İktidarın bir diğer planı ise seçim barajını düşürmek. Bu yolla, yeni kurulan partilerin Millet İttifakı’nı tercih etmesinin önüne geçilmek isteniyor.