Akaryakıtta uygulanan ÖTV ve KDV oranının artırılması ulaşım zamlarını tetikledi. Uçak biletleri yüzde 44 artırıldı, iki ilde şehir içi ulaşım zamlandı. Sektör temsilcileri şehirler arası taşıma ve servis ücretlerine zam istedi.

Havada karada zam yağmuru
Fotoğraflar: DepoPhotos

EKONOMİ SERVİSİ

Seçim sonrası döviz kurlarının fırlamasıyla hareketlenen akaryakıt fiyatları, ÖTV ve KDV oranının artırılmasıyla yüzde 70 zamlandı. Nakliye ve üretim maliyetlerinin katlanmasına neden olan akaryakıt fiyatları, çarşı, pazar ve ulaşım zamlarını tetikledi.

ÖTV ve KDV artışlarından hava ulaşımı da nasibini aldı. İç hatlardaki tek yön uçuşlarda uygulanan 'tavan fiyat' bin 150 TL'den yaklaşık yüzde 44 zamla bin 650 TL'ye yükseltildi. Tavan fiyatın yükselmesinin ardından havayolu şirketleri çeşitli noktalara bin 650 TL'ye bilet satışına başladı.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından ilk olarak 2013 yılında iç hatlarda tek yönde tavan ücret 299 TL olarak belirlenmişti. Tavan ücret 2014 yılında 309 TL’ye, 2017 yılından ise 352 TL olarak belirlenmiş ve 2019 yılının Ekim ayına kadar aynı ücret tarifesi devam etmişti. Tavan ücreti 2021 yılı sonunda ise 499 liraydı. İç hat business sınıfında ve dış hat bilet fiyatlarında ise tavan ücret uygulaması bulunmuyor. 2022 başında 599 lira olan tavan fiyat daha sonra 1.150 liraya revize edilmişti.

İKİ İLDE ULAŞIMA ZAM

Ankara'nın ardından Eskişehir ve Antalya’da toplum ulaşım ücretleri artırıldı. Eskişehir'de taksi ücreti 22,5 liraya yükselirken, taksi dolmuş ücretleri 13 lira olarak belirlendi. Minibüs ücretleri de 13 liraya çıkarılırken tramvay ve otobüs binişlerinde kullanılan ESKART fiyatları tam bilet için 12 TL, öğrenci biletleri ise 6 TL'ye yükseldi.

Antalya’da şehir içi ulaşım ücretine yüzde 56 zam yapıldı. 9 TL 60 kuruş olan tam ücret 15 TL’ye, 4 TL olan öğrenci 6,5 TL’ye, 8 TL 40 kuruş olan indirimli ücret ise 14 TL’ye yükseldi.

FİYATLAR DEĞİŞECEK

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, ÖTV ve KDV'deki artışa işaret ederek İstanbul'da toplu taşıma fiyatları için zam sinyali verdi. Emirgan Korusu'nda gerçekleşen 125 İETT Otobüsü Temini Sözleşme Töreni'nde konuşan İmamoğlu, "Eğer bu yükler, kamu hizmetlerinde de en üst seviyeye taşındığı takdirde, ekstra bir yük olarak bunun vatandaşlarının sırtına yük olması kaçınılmazdır. Ortaya konacak olan maliyetlerle, ne yazık ki insanlarımızın toplu taşıma fiyatları da rakamları da bedelleri de değişecektir" ifadelerini kullandı.

OTOBÜS ÜCRETİ ARTACAK

Şehirlerarası otobüs biletlerine yüzde 30-40 düzeyinde zam yapılacağı konuşuluyor. Tüm Otobüsçüler Federasyonu Başkanı Mustafa Yıldırım ise otobüs bilet fiyatlarında bir artışın gündemde olduğunu, mesafeye göre bilet fiyatlarının artacağı mesajını verdi. Yıldırım, oranın yüzde 20-30 aralığında olabileceğini söyledi. Yıldırım, yurttaşın da zamlar nedeniyle alım gücünün düştüğünü belirterek, İstanbul’dan günlük hareket eden otobüs sayısının 2 bin 500’den bin 400- bin 500 lira düzeyine kadar gerilediğini söyledi.

Akaryakıt zamlarına "Bu şartlarda çalışacak imkânımız kalmadı” diyerek tepki gösteren İstanbul Umum Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası (İSAROD) Başkanı Günhan Sinar de servis ücretlerine yüzde 82 zam talep etti. Sinar, ana gider kalemlerinin akaryakıt olması sebebiyle zamlardan en çok etkilenen esnaf gruplarından biri olduklarını belirtti. Sinar, yüzde 82 oranında bir artış taleplerinin olduğunu söyledi. Sinar, şu an en yakın mesafe için istenen ücretin 792 TL olduğunu ve bu ücretin bin 441 TL’ye çıkarılmasını istediklerini belirtti. Personel servislerine de değinen Sinar, tavsiye edilen ücretin açılış için bin TL, her kilometre için ise 13 TL olduğunu söyledi. Sinar, "İstanbul’daki bütün ulaşım sektörü olarak bir toplantı yaptık. Oda başkanları ciddi olarak bir kontak kapatma talep etti. Kontak kapatmayı yanlış anlamayın, bu bir protesto değil ama bu şartlarda çalışacak imkânımız kalmadı” ifadelerini kullandı.