Hem tüketici hem üretici aleyhine
Tarımda girdi enflasyonu son 18 aydır rekor üstüne rekor kırıyor. Antalya Tarım Konseyi Başkanı Çandır, üretici aleyhine işleyen sürecin önümüzdeki günlerde daha da can yakıcı boyuta ulaşacağı uyarısında bulundu.
Ekonomi Servisi
Tarımda girdi fiyatları can yakmaya devam ediyor. Tarımdaki girdi maliyetlerindeki artış ve uygulanan yanlış politikaların sonucunda üretici adeta kan ağlıyor. Gelinen noktada ise hem üreten hem de tüketen, fiyat artışlarına isyan ediyor. Ülkenin meyve sebze üssü olarak bilinen Antalya’da Tarım Konseyi (ATAK) Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Ağustos Ayı tarımsal girdi fiyatları endeksini (Tarım-GFE) değerlendirdi. Çandır, hasat döneminin bitmesiyle meyve-sebze fiyatlarının yükselişe geçeceği uyarısında bulundu.
Ağustos ayındaki yıllık değişimlere dikkat çeken Çandır, tohumda yüzde 66,38, enerjide yüzde 184,77, gübrede yüzde 234,48 ve yemde yüzde 147,19’luk artış olduğunu belirtti. Çandır, “Tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetlerin fiyatlarında ise aylık yüzde 4,81 ve yıllık yüzde 90,40’lük artış ilan edildi” dedi. TÜİK’in açıkladığı ağustos ayı tarımsal üretici fiyat endeksinin (Tarım-ÜFE) yıllık yüzde 142,42 olduğunu hatırlatan Çandır, şu değerlendirmede bulundu: “Tarımsal faaliyetlerde bulunanlar açısından son bir yıllık eğilim sürekli sektörün aleyhine seyrederken nisan, mayıs ve temmuz aylarında üretici lehine bir durum yaşanmıştı. Ağustos ayında ise durum yeniden üretici aleyhine dönmüştü. Önümüzdeki aylarda bu eğilimin devam etmesi, üretici kesimi için kayıpları artıracaktır.”
Başkan Çandır, ağustos ayında açıklanan aylık yüzde 2,41 ve yıllık yüzde 143,75 düzeyindeki yurtiçi üretici enflasyonu ile aylık yüzde 2,64 ve yıllık yüzde 118,94 düzeyindeki yurtdışı üretici enflasyonunun, tarım sektörünün geçmişten gelen maliyet yükünü gelecekte de taşımaya devam edeceğini gösterdiği kaydetti.
Ağustos ayında enflasyonun yüzde 80,21 ilan edildiğini anımsatan Çandır, “Tüketici taraftaki bu rakamlar, üreticilerin maruz kaldığı maliyet artışlarını yarıdan daha az tüketiciye yansıtabildiğini göstermektedir” dedi.
Haziran ve ağustos aylarındaki aylık düşüşlerin, sonbaharla birlikte yerini yükselişe bırakacağını söyleyen Çandır, “Önümüzdeki dönemde, tarla ürünlerinin hız kesmesi ve örtüaltı üretimin henüz hasada geçmemesi dolayısıyla sebze fiyatlarında mevsimsel bir yükseliş yaşanma ihtimali bulunmaktadır” uyarısında bulundu.
***
İKİ İLDE EKMEK 5 LİRA OLDU
Enerji maliyetlerindeki artış ekmek fiyatlarını da vurdu. Bursa’nın İznik ve Orhangazi ilçeleri ile Kocaeli’de ekmeğe zam geldi. İznik ve Orhangazi’de 210 gram ekmek 4 liradan 5 liraya çıkarılırken, Kocaeli’de ise ekmeğe 1 Kasım’dan itibaren zam gelecek. Şehirde 210 gram ekmek 5 liradan satılacak. Bursa Fırıncılar Odası Başkanı Osman Çırakoğlu, artışın nedenini enerji fiyatlarındaki yükselişe bağlarken, “200 lira olan maya yaklaşık 400 lira oldu. Giderler çok yüksek. Kent merkezinde henüz ekmeğe zam yok ama beklenti var” dedi.