‘Sansür yasası’ teklifinin ikinci tur görüşmeleri Meclis’te dün devam etti. Düzenlemenin kabul edilmesi halinde iktidarın suç saydığı bir bilgiyi sosyal medyada paylaşmak, beğenmek dahi suç sayılacak.

Her şey suç sayılacak

Haber Merkezi

Basına sansür düzenlemesinin TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmeleri, teklifin ikinci bölümüyle devam etti. İktidar ve muhalefet milletvekillerinin sık sık karşı karşıya geldiği görüşmelerde, basın kartının ne şekilde dağıtılacağı ve kart sahiplerinde aranacak kriterlere yönelik maddeler ele alındı. İletişim Başkanlığı’na verilen geniş yetkiler, eleştiri konusu oldu. Gazeteciler de düzenlemeyi protesto etti.

Söz konusu yasa ile yalnızca basın mensupları değil, sosyal medya kullanıcıları da hapis cezalarıyla karşı karşıya kalabilecek.

Sansür yasası ile neler gelecek?

•Paylaşmak, retweet, beğeni suç: Sansür yasasının en çok tartışılan maddesi 29. Madde. Bu maddede yer alan ‘Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’nın kapsamı belirsiz. Bu madde ile ‘halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığıyla ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse’nin bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile yargılanacağını öngörüyor. Üstelik haberleri veya sosyal medya paylaşımlarını yalnızca retweet yapanlara dahi 3 yıla kadar hapis cezası verilebilecek.

•Organize suç kapsamı: İstanbul depremi, 128 milyar doların akıbeti, orman yangınları, askeri harekâtlardaki gelişmeler, suç örgütü lideri Sedat Peker’in ifşalarını haberleştirmek ya da sosyal medyada açılan etiketlerle toplu şekilde paylaşmak suç sayılabilecek. Suçun kapsamına da bilginin doğru ya da yalan olduğuna da savcılar, hâkimler ve haberin konusu olanlar karar verecek.

•WhatsApp’a ‘şirket kur’ baskısı: WhatsApp, Signal gibi yoğun kullanılan anlık mesajlaşma uygulamaları için Türkiye’de şirket kurarak Türkiye hukukuna tabi olunması istenecek. Bilgiler emniyet birimleriyle paylaşılacak. İçerikleri oluşturan veya yayan faillere ulaşmak için gerekli olan bilgileri, soruşturma aşamasında savcısı, kovuşturma aşamasında yargılamanın yürütüldüğü mahkemece talep edilmesi üzerine, ilgili sosyal ağ sağlayıcısının Türkiye’deki temsilcisi, adli mercilere verecek. Öte yandan Rekabet Kurulunun, WhatsApp kullanıcılarına getirilen veri paylaşma zorunluluğuyla ilgili soruşturmasında, idari para cezası verilmesi ve verilerin birleştirilmesine son verilmesi talep edildi.

•MİT mensuplarına koruma kalkanı: Türkiye’de haklarında haber yapılması ve yayımlanması en zor kurum çalışanlarının başında Millî İstihbarat Teşkilâtı çalışanları geliyor. MİT üyeleri hakkında yapılan veya yapılacak haberler farklı kanunlara tabi olmakla birlikte, iktidar ve yargının sert tepkisiyle de karşı karşıya kalabilecek.

•Cumhurbaşkanı basın kartı verebilecek: Medya alanında faaliyet göstermeleri şartıyla, sendikalar ile kamu yararına faaliyette bulunduğu Cumhurbaşkanı kararıyla tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine basın kartı verilebilecek.

***

AVRUPA KONSEYİ’NDEN SANSÜR YASASINA TEPKİ

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) Denetim Komitesi tarafından hazırlanan Türkiye raporunda, bazı maddeleri TBMM’de kabul edilen ‘dezenformasyon yasasına’ sert eleştiriler yöneltildi. İngiltere Milletvekili John Howell ve Letonya milletvekili Boriss Cilevics tarafından ortak kaleme alınan rapor ve buna bağlı tavsiye karar tasarısı, İzleme Komitesi’nde pazartesi günü tartışılarak kabul edildi. Rapor ve buna bağlı karar tasarısı nihai olarak çarşamba günü Genel Kurul oturumunda tartışılarak oylanacak. Venedik Komisyonu’nun önceki gün yayımladığı görüş metninde yer alan, ‘dezenformasyon yasasının’ Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi tarafından güvence altına alınan ifade özgürlüğüne ‘engel’ teşkil ettiği yolundaki şikâyetler rapora eklendi. Dezenformasyon yasasının özellikle seçim öncesi getireceği sonuçlardan rahatsızlık duyduğunu belirten AKPM, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne yasayı onaylamaması çağrısında bulundu.

***

‘DEZENFORMASYON BÜLTENİ’

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, haftalık “Dezenformasyon Bülteni” hazırlamaya başladı. Bültenin ilk sayısında, Diyanet’in gelirlerinden faiz elde ettiği, doğalgaz depolarında eksik olduğu, Türk Sahil Güvenliği’nin göçmenleri şiddet kullanarak Yunanistan’a ittiği, tarihi camiye PVC pencere takıldığı haberleri yer aldı. Haberlerin yalan olduğu belirtilerek, bilgi aktarıldı. Bültende gazetemizde yayımlanan, ‘Doğalgaz depoları boş çıktı’ haberinin gerçeği yansıtmadığı iddia edildi.