Hiç düşünmeden Hatay'a gitmenizi sağlayacak 12 efsanevi sebep

> ENGİN ÖZER@enginzer

Hafta sonu bastık Hatay'a gittik. Aslında biz basmadık uçak bastı. 1 saat 15 dakika içinde Hatay'a vardık; çünkü Hatay'da havalimanı var. Uçaklar tatlı tatlı inip kalkıyor. Bunu yazıyoruz çünkü "Hatay'a gitçez biz" dediğimizde herkes "Adana'dan mı gitçeksiniz, Antep'den mi gitçeksiniz" diye darladı da darladı. Hatay'dan gitçez işte ya! Havaalimanı olan yere neden manyak gibi Antep'ten aktarma yapalım.
O kadar çok sordular ki Hatay Havalimanı'na indiğimizde görevliye "abi burası Hatay di mi" diye sorduk. Hataymış. Havalimanı 2007'nin sonunda hizmete girmiş. Çünkü biz konuşuruz öbürküsüler yaparmış! Yok, bu son dediğimizi aslında demedi. Çünkü Hatay'ın büyük bölümünde hükümete karşı mesafe var. Sadece hükümete karşı değil medyaya karşı da var. Neyse, bu konuya sonra değiniriz.
Uçaktan inince Havaş otobüsüne doğru giderken kırmızı yanaklı tombik bi çocuk önümüzü kesti. Abi dedi Havaş 12 Lira dedi, siz dört kişisiniz dedi, 15 verin 60 Liraya taksi otelinize kadar götürsün dedi. Havaş otelinize kadar götürmez dedi. Çocuk çok sert bakıyordu ama bunları çok tatlı bir şiveyle söyledi. Bu tatlı sert havasıyla bizi hemencik ikna etti ve mini Hatay gezimiz başladı.

ÇAĞLAR ABİ ÇOK SÜPER Bİ TAKSİCİ BİZE REHBERLİK BİLE YAPTI
Hatay'ın ortasında Asi Nehri geçermiş, şehri ikiye bölermiş. Ortasından geçince haliyle öyle oluyordur. Asi Nehri adı gibi asi bir su. Haritadaki gibi Türkiye'den doğup Suriye'ye gitmiyor. Haritalarda ülkemiz Suriye'nin üstünde durduğu için bize öyle geliyor. Asi, Bekaa Vadisi'nin oralarda doğuyor ve Antakya'dan geçerek Akdeniz'e dökülüyor. Antakya diye de Hatay'ın merkezine deniyor.

DÜNYANIN EN BÜYÜK 3. ŞEHRİ TÜRKİYE'DE!
Çok çakal medyacılar olduğumuz için başlığı kandırmaçlı attık ki ilginiz dağılmasın. Büyük olmasına büyük ama antik çağların büyüğü. Antakya'nın yaklaşık üç yüz bin nüfusuyla Roma İmparatorluğu'nun 3. dünyanın 4. büyük kenti olduğu söyleniyor. Bu topraklarda dev bir tarih var. Öyle ki telefonda arkadaşınıza şehrin Arkeoloji Müzesi'nde gördüğünüz bir heykelden bahsediyorsunuz, kulak misafiri olan esnaf "abi o bizim tarladan çıktı" diyor.
Antakya'nın kaderini belirleyen tarihi olay ise alemlerin en sayko İmparatoru Büyük İskender ve Pers kralı Darius arasındaki İssus Savaşı. Darius, Arsene Wenger ise İskender Mourinho. Yani galibi belli bir mücadele. Darius savaştan 3,5 atarak kaçıyor. Mozaiklerde bile var, gördük de konuşuyoruz. Sonrasında İskender, Babil'de (Babylon) ölünce komutanları arasında paylaşılan topraklardan Antiocheia yani Antakya doğuyor.

OTELİMİZ MİS GİBİN KOKUYOR
Şimdi reklam yapıyorsunuz falan diyeceksiniz, isterseniz diyin ama önce bi dinleyin. Ayrıca parasını verdik de kaldık hayret bişii. Savon Otel, osmanlı zamanında bir sabun fabrikasıymış. Dönemin osmanlı mimarisini yansıtan bina sonradan restore edilmiş ve güzel bir otele dönüşmüş. U şeklinde yayılan yapının ortasında geniş bir avlu var.

Avluya dört yandan taş merdivenlerle iniliyor. İnsan kendini Alaaddin'in Sihirli Lambası atmosferinde hissediyor. Ortadaki masaları görmezden gelin, avluya sadece düğün - mezuniyet gibi özel günlerde masa çıkartılıyor.

HATAY DENİNCE HAYTALI
Bu bir tatlı! Hayır bu bir dondurma! Hayır hayır bu bir şurup! Sakin olun. Bu hepsinin birleşimi, tatlılar aleminin süpermen'ı olan Haytalı. İçeriği muhallebi üstü dondurma ve kenarlara gül şurubu. Haytalı, vanilyası Suriye'den gelen fantastik, otantik, orgazmik, gigantik bir lezzet. Affan Kahvesi bu tatlıyı özel soğutulmuş alüminyum döküm kaşıklarda sunarak bir geleneği de devam ettiriyor.

Mekana ön cephedeki kıraathanenin içinden giriliyor. Buranın müdavimi yaşlı amcalar turist halinizi bir süre süzüp sonra kafalarını yeniden sonsuzluğa çevirerek umarsızca oturuyorlar.
Affan'da Türk Kahvesi içmeyi de ihmal etmeyin. Kahvenin neden çay bardağında ikram edildiğinin hikayesini ise lütfen garsonlara sorunuz.

İPEK VE BAKIR ALMAYIN
Yani alın tabi ama Hatay'a özgü diye almayın. Bunu biz değil Uzun Çarşı'da gezerken adres sormak için girdiğimiz bir esnaf amca söylüyor. Arap etkili şivesiyle bölgenin ipek ve bakır esnafına saydırıyor da saydırıyor. İpek Bursa, İstanbul hatta Çin'den geliyormuş. “Vitrine bir dokuma tezgahı koyup kandırıyorlar milleti” diyor amca. "Sabun alın, künefe alın, yiyin için ama sahtekarlara para kaptırmayın" diye ekliyor. Bunları anlatırken gözleri Şuppiluliuma heykeli gibi açılıyor. O kim mi? Lütfen ama!

GÖRMEDEN DÖNME: HATAY ARKEOLOJİ MÜZESİ
Gözleriyle ünlü Şuppiluliuma heykeli işte bu arkadaş. 1.5 metre boyunda, 1.5 ton ağırlığında devasa bir heykel. Arkeologlar Hitit dönemine ait kral Şuppiluliuma'ya 2012 yılında ulaştılar. Sakalı ve bukle bukle saçlarıyla Kral, tam 3000 yıl sonra Haytalı gibi açtığı gözleriyle yeniden gün yüzüne çıktı. Unutmadan müzedeki galerilerin bir kısmı Roma dönemine ait mozaiklerde yaşanan restorasyon skandalından ötürü şu an kapalı.

SÖZ MOZAİKLERE GELMİŞKEN SÖYLEMEDEN GEÇMEYELİM HALK ÇOK DERTLİ
"Muhteşem bir müze oldu orası ama sadece mozaik olayını konuştu medya" diyorlar. Bölge Reyhanlı faciasından sonra yaşadığı travmayı tam olarak atlatamamış. Bir dokununca bin ah geliyor. Tabi bir de suriyeli sığınmacılar meselesi var. Konu açılınca "insaniyetse insaniyet; ama biz de insanız" diyorlar.

Müzedeki mozaik skandalı sinirlerini biraz daha germiş. "Tam başımıza iyi bişey geliyor, hemen arkasından bir skandal patlıyor" diyerek öfkeleniyorlar.

GİDERSEK NE OLUR? IŞİD BİZİ KESER Mİ?
Valla biz gittik, çok da sevdik. Konu güvenlikse bizim coğrafya her dönem sakattı, yine sakat. Örneğin uçaktan indiğimizin ertesi günü Uzun Çarşı'da dolaşırken Twitter'dan "Türk F-16'ları Hatay'da Suriye hava aracını vurdu" haberini okuduk. Normal şartlar altında bir insan böyle bir haber okuyunca panikler. Bizse "Hava aracı ne ki ya" diyerek çarşıdaki meşhur PÖÇ Kasabı'na tepsi kebabı yemeye girdik. Sonra içeride bir de kağıt kebabı gördük. Turist olduğumuz için "Yıeaa bis tepsi kebabı yiyces ama kağıt kebabını da merak ediyoruus" dedik. Biraz ondan biraz öbüründen yapıp getirdiler. Sonra bizim hava aracının drone olduğu ortaya çıktı. Biraz güldük ve birer de lahmacun söyedik. Acayip güzeldi.

YÜZÜKLERİN EFENDİSİ I: ŞELALE KARDEŞLİĞİ
Hatay merkezden yani Antakya'dan ayrılıyoruz. 20 dakika sonra Harbiye'deyiz. Şelale tabelasını görüp araçla giriyoruz. Her yan yemyeşil ve şelaleler gürlüyor. Resmen bilmeden Frodo'nun köyüne rent a car ile girdik. Utanıp aracı bırakıyoruz.
Burası antik Daphne kentinin merkezi. Efsaneye göre çapkın Zeus'un babasına çeken oğlu Apollon, ırmak kenarında gördüğü güzel Daphne'ye aşık olur ve kızcağızı takip eder. Daphne, Apollon serserisinden kurtulamayacağını anlayınca "Ey toprak ana beni ört, beni sakla, beni koru" diye yalvarır. Daphne ağaca dönüşür ve gözyaşlarının Harbiye'deki şelaleleri meydana getirir.
Bölgenin gözleri sadece efsanelerde yaşlı değil. Şelale'den çıkar çıkmaz Gezi direnişindeki kayıp canlarımız için yapılmış Ali İsmail Korkmaz Parkı'nı ve Gezi Şehitleri Anıtı’nı görmek mümkün.
Hediyelik eşya satan dükkanlardaki minik halılara Esad'tan Ahmet Kaya'ya, Kılıçdaroğlu'ndan Deniz Gezmiş'e Mahir Çayan'a kadar suratlar dokunmuş. Bilin bakalım bir tek kimin sıfatı yok?

YÜZÜKLERİN EFENDİSİ II: TİTUS TÜNELİ
Fotoğraf: Güneş B. Kocatepe
Bu filmden örnekler verip duruyoruz çünkü şehrin hem tarihi hem coğrafi özellikleri tam bir epik destan havasında. Amik ovası Orta Dünya'nın Rohan düzlükleri gibi uzanıyor. Defne'den uzaklaşıp Samandağ'a doğru giderken ise bizleri Argonath'ın Krallar Kapısı'nı andıran bir geçit bekliyor: Titus Tüneli.
Antik çağların bu mühendislik mucizesini resimlerle ya da yazıyla anlatmanın imkanı yok. Çevlik tabelaları tarafından giderken Seleukia antik kentini göreceksiniz. Burada mağaralara oyularak yapılan Beşikli Kilise, kaya mezarları ve efsanevi Titus Tüneli bulunuyor. Burayı mutlaka ama mutlaka görmelisiniz. Ama mutlaka.
Tüneli görünce İnsan 2000 senede gelebildiğimiz seviye ancak duble yol mu demeden edemiyor. Yaklaşık 1.5 kilometrelik bir kanal düşünün. Bunun 143 metresi dev bir kaya (aslında dağ) oyularak yapılmış. Görmek isteyenler kaymayan bir ayakkabı ve fenersiz yola çıkmasınlar. Dönüş yolunda Samandağ sahilinde ya da İskenderun'un ötesindeki Arsuz'da denize girebilirsiniz. Buralar aynı zamanda bölgenin yazlıkçı mekanları.

YÜZÜKLERİN EFENDİSİ III: MUSA AĞACI
Samandağ rotasına Hıdırbey Köyü'ndeki Musa ağacını da alıyoruz. 1000 yaşındaki bu anıt Yüzüklerin Efendisi'ndeki yürüyen ağaçları andırıyor.
Buraya kadar gelmişken Türkiye'de hâlâ yaşamın devam ettiği tek ermeni köyü olan Vakıflı'ya da uğruyoruz. 150 kişilik temiz, bakımlı ve şirin bir köy burası. Organik tarımla uğraşıyorlar. Vakıflı Köyü Kadınlar Kolu adında minik bir kooperatifleri de var. Envai çeşit likör, yağ ve muhteşem nar ekşisi üreten bu ablalar siparişlerinizi kargoyla evinize kadar yolluyorlar. www.vakiflikoy.com, sipariş için: 0534 705 83 33

NE YESEK NEREDE YESEK

Hatay, Unesco'dan "gastronomi şehri" ünvanını kapmış bir şehir. Yöreye has 600 çeşit yemekleri var. Restoranlar genelde et ağırlıklı. Balık için Samandağ tarafından İskenderun'a doğru devam etmelisiniz. Yöresel yemekler için Hatay Sultan Sofrası'nı tercih edebilirsiniz. İçeride tur grupları varsa girmeyiniz; çünkü aç ve sabırsız emekli turcu teyzelerden oluşan grupların arasında kalmayı gerçekten de istemezsiniz. İşaret parmaklarının ucuyla belli belirsiz dürterek iteliyorlar insanı. Nasıl tehditkar bir hareketse rakip anında ekarte oluyor. Eaay IŞiD vardır gitmeyiz diyenler: Tur teyzeleri valla daha tehlikeli.
Hatay'da bir süredir eski Antakya evlerini restore edip restoran açma eğilimi başlamış. Bunlardan Sveyka Restoran'a mutlaka gidiniz. Gözlük sapları beyaz bir şef garson var. Zaten o gelir sizi bulur, hiç menüyle falan uğraşmayın onu bekleyin. Ala Restoran'ı da denemelisiniz. Burada da mekanın sahibi Nevin Hanım'ın sözlerini dinleyiniz, pişman olmazsınız. Unutmadan künefe için adres Ahmediye Camii'nde Yusuf Usta'nın Yeri.