Hindistan’da çiftçi direnişinin zaferi

Bir yılı aşkın süredir mücadele veren Hintli çiftçiler sağcı Hindistan Halk Partisi (HHP) tarafından yürürlüğe konan üç çiftlik yasasının geri çekilmesiyle nihayet zafer kazandılar. Başbakan Narandra Modi, 19 Kasım günü yaptığı duyuruluyla yasaların geri çekileceğini ve yasal sürecin bir sonraki parlamento oturumunda tamamlanacağını ilan etti.

Duyuru ülke çapında kutlamalarla karşılandı. İnsanlar sokağa çıktı ve sevincini sosyal medyada paylaştı. Bir yıldır süregelen gerginliklerde zarar gören insanların fedakarlıkları anıldı. Kimileri ise bunu ‘gücün kibrine karşı kazanılmış bir zafer’ olarak tanımladı.

ŞİRKETLERİN KÂR HIRSINA DARBE

Çiftçi hareketine öncülük eden Samyukt Kisan Morcha (SKM) plarformu bir açıklama yayınladı ve başbakanın kararını memnuniyetle karşıladığını dile getirdi. Fakat halen yerine getirilmeyen talepleri olduğunu da tekrar etti. Hindistan Komünist Partisi Genel Sekreteri Sitaram Yechury, cesur mücadeleleri için çiftçileri selamladığını ileti. Son bir yılda yaşanan olaylarda yaşamını yitiren 750 çiftçiyi de ‘şehitlerimiz’ diye tanıyarak andı. Yechury, çiftçilerin çektikleri acılar yüzünden başbakanın özür dilemesi gerektiğini de sözlerine ekledi.

Gerilim tırmanmadan önceki süreçte SKM platformu yürürlüğe konan çiftlik yasalarının geri çekilmesi için aylarca uğraşmıştı. SKM’nin bünyesinde beş yüzden fazla çiftçi sendikası bulunuyor. Çabalar netice vermeyince geçtiğimiz senenin 26 Kasım gününde başkent Delhi’ye çıkan tüm yolları kapatarak oturma eylemleri başlattılar. SKM’nin ifadelerine göre yürürlüğe konan üç yasa şirketlerin çıkarını gözetirken çiftçileri görmezden geliyordu. Uzun vadede ülkedeki tüm tarım sektörünü çökertecek, milyonlarca insanı gelir kaynağından edecek ve ülke tarımını şirketlerin eline teslim edecekti.

ELEKTRİK DAĞITIMININ ÖZEL SEKTÖRE DEVRİ

SKM’nin diğer talepleri arasında minimum teşvik fiyatları (MTF) yasasının uygulanması ve elektrik tüketim yasasının geri çekilmesi vardı. MTF yasasına göre hükümetin çiftçilerden aldığı tarımsal ürünler için minimum fiyatlar belirleniyor. Normal şartlarda piyasa fiyatının belirlenen MTF’nin altına düşmemesi gerekiyor fakat çoğu zaman uygulamada tam tersi oluyor. Neticede çiftçiler mahsullerini üretim maliyetlerini dahi karşılamayan fiyatlardan satmak zorunda kalıyor.

Elektrik tüketim yasası ise elektrik dağıtımında yetkiyi özel sektöre devrediyor. Çiftçiler bunun fiyatların yükselmesine sebep olacağı ve hükümet teşvikinin devreden çıkarılmasıyla tarımsal üretim maliyetlerini de artıracağını savunuyor.

Delhi’deki eylemlerin ardından Yüce Divan ilgili yasalar hakkında bir yıl süreyle yürütmeyi durdurma kararı verdi ve yasaların incelenmesi için üç kişilik bir heyet oluşturdu. Çiftçiler ise Yüce Divan’ın kararını tanımadıklarını, komite üyelerinin hükümet yanlısı olduğunu, yasaları tarafsızca değerlendirmeyeceğini söylediler.

SAĞCILAR ÇİFTÇİLERİN ÖLÜMÜNDEN SORUMLU

Çiftçilerin açıklamaları üzerine üyelerden bazıları görevden çekildiklerini ilan ettiler. Çiftçilerin söylemlerini haklı çıkaran bir gelişme ise geçen cuma yaşandı. Başbakan’ın yasaların geri çekileceği açıklamasından sonra komite üyelerinden Anil Ghanwat da bir açıklama yaptı ve kararı “geriye atılmış bir adım” olarak tanımladı.

Bir sene sürecek eylemleri başlatan da yine SKM oldu. ocak ayındaki Cumhuriyet gününde traktörler ile ‘geçit töreni’ yapılarak eylemler düzenlendi. Devletin baskıcı politikası neticesinde hareketin liderleri çeşitli asılsız suçlamalar ile tutuklandı, kampanyayı itibarsızlaşma adına terörizm suçlamaları yapıldı ve eylemcilere ‘ülkeyi istikrarsızlaştırma’ suçlamaları yöneltildi.

Fakat HHP yürürlüğe konan üç yasanın çiftçilerin çıkarına hizmet edeceğini, ülkede tarım sektörünün gelişimini sağlayacağını iddia etmeyi sürdürüyor. Ekim ayında HHP hükümetinin bakanlarından birinin oğlunun ismi gündeme geldi. İddialara göre bakanın oğlu Uttar Pradeş eyaletinin Lakimpur Keri bölgesinde eylem yapan beş çiftçiyi aracıyla ezmişti. SKM bakanın derhâl görevden alınmasını ve bu aşağılık suçun sorumluların cezalandırılmasını talep etmeyi sürdürüyor.

Peoples Dispatch'ten çeviren Fatih Kıyman