İDO’dan Mücella Yapıcı açıklaması: Hükümlülerin tedavisiyle ilgili normlar yükseltilmeli

İstanbul Diş Hekimleri Odası (İDO), Gezi tutuklusu Mücella Yapıcı'nın kelepçeli tedavi edilmesiyle ilgili yürütülen soruşturma hakkında açıklama yaptı.

"Bu tür hak ihlallerinin tekrarlanmaması ve gereken özenin gösterilmesi için Okmeydanı Ağız Diş Sağlığı Hastahanesi yetkilileriyle görüşülmüş, olaya ilişkin soruşturma açılmıştır" bilgisi verilen açıklamada, "Yapılan inceleme sonucunda, kamu hastahanelerinde çalışan hekimlerin, tutuklu ve hükümlü hastaların tedavilerine yönelik yeterli bilgilendirilmediği ve Mücella Yapıcı’nın diş tedavisini yapan genç hekimin tecrübesiz olduğu ve kasıtlı davranmadığı görülerek, hakkında disiplin soruşturması açılmamasına karar verilmiştir" ifadeleri kullanıldı.

Mücella Yapıcı'nın itirazı üzerine inceleme dosyasının Türk Dişhekimleri Birliği'ne gönderildiği bildirilen açıklamada, "Soruşturma süreci devam etmektedir. Nihai karar, soruşturma süreci sonuçlandığında verilecektir" ifadelerine yer verildi.

Oda tarafından yapılan açıklamada, "Kamu sağlık kuruluşlarında, tutuklu ve hükümlü hastaların, sağlık hakkına erişimini güçleştiren ve İstanbul Protokünü ihlal eden uygulamaların , sadece, tecrübesiz bir dişhekimine ceza verilerek ortadan kaldırılamayacağını; TBMM’nin, tutuklu ve hükümlü hastaların tedavilerine ilişkin normları yükselten yasal düzenlemeler yapması ve Adalet Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı'nın uygulalamalarını, bu doğrultuda düzeltmesi gerekmektedir" denildi.

İstanbul Dişhekimleri Odası Yönetim Kurulu tarafından yapılan açıklamanın tamamı şöyle:

"10 Aralık tarihli Evrensel Gazetesinde, ‘’Mücella Yapıcı’nın kelepçeli muayene edilmesine dair itiraza, rutin uygulama yanıtı’’ başlığıyla yayınlanan haberde, İstanbul Diş hekimleri Odasının, Mücella Yapıcı’yı, kelepçeli şekilde muayene eden hekim hakkındaki şikayeti , reddettiğini açıklayan bir yazı yayınlandı.

İstanbul Dişhekimleri Odası Yönetim Kurulu, bu yazıda, ifade edilen şekliyle, yanlış anlaşılmayı önlemek ve konunun hassasiyetini düşünerek, kamuoyunu doğru bilgilendirmek adına, mesleki tutumunu, açıklıkla ortaya koyma gereği duymuştur.

Mücella Yapıcı’nın götürüldüğü Okmeydanı Ağız Diş Sağlığı Hastahanesinde, talepte bulunmasına rağmen, kelepçeleri çıkarılmadan dişinin çekildiği haberi, kamuoyuna duyurulduğu andan itibaren, İstanbul Diş Hekimleri Odasının, hasta hakları ve evrensel insan hakları konusunda , üzerine düşen sorumluluğa uygun olarak davrandığını, kamuoyuna açıklamak istiyoruz.

26 Haziran Pazar günü, Gezi davası kapsamında Bakırköy Kapalı Kadın Tutukevi’nde tutuklu bulunan Mimar Mücella Yapıcı, BirGün Gazetesi’ne gönderdiği yazıyla; diş tedavisi için sevk edildiği tedavi esnasında kelepçesinin çıkarılmadığını açıklamıştır. Bu duyum üzerine, 28 Haziran 2022 tarihinde İstanbul Dişhekimleri Odası Yönetim kurulu, Okmeydanı Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi Başhekimliğine , bir yazı göndermiş ve kelepçeli diş tedavisinin, insan hakları ihlaline yolaçan bir uygulama olduğunu belirterek, görüşme talep etmiştir.

28.06.2022 tarihli ve 003-1/4156-22 no’lu yazımızda, Türkiye Heyeti öncülüğünde 75’ten fazla sağlıkçı, hukukçu ve insan hakları uzmanının üç yıl süren çalışmalarının sonucu olarak hazırlanan ve 1999 yılında İstanbul’da imzalanan İstanbul Protokolü’nün rehber belge olduğunu, 2000 yılında da Birleşmiş Milletler belgesi olarak kabul edildiğini,kelepçe çıkarılmadan diş çekimi yapılmasının, bu protokol de dâhil, temel insan haklarının ihlali olduğu belirtilerek; her tutuklunun mahremiyetine saygı gösterilen bir ortamda muayene edileceği, polis ya da diğer güvenlik güçlerinin muayene odasında bulunamayacağı hatırlatılmıştır.

Türk Dişhekimliği Birliği, Meslek Etiği Kurallarında, ‘’Dişhekimi , hastanın adalete ve hakkaniyete uygun hizmet almasını sağlar” denilmiştir. Ayrıca “Ayrımcılıktan Kaçınma” maddesinde de “Dişhekimi hastanın cinsiyeti, yaşı, ırkı, milliyeti, etnik kökeni, inancı, dili, siyasal görüşü, sosyo-kültürel, sosyo-ekonomik durumu, yaşam biçimi, konumu ve hastalığı ne olursa olsun ayrım yapmaksızın muayene ve tedavi konusunda en yüksek dikkati ve özeni gösterir” ifadeleri kullanılmıştır.

Sonuç olarak tutuklu ve hükümlülerin tedavilerinde, uluslararası sözleşmeler, evrensel insan hakları ilkeleri ve meslek etiği kurallarının gözetilmesi ve kurum çalışanı, tüm sağlıkçıların bu konuda bilgilendirilmesi, önem arz etmektedir.

İstanbul Dişhekimleri Odası olarak, Mücella Yapıcı’nın tedavisi ile ilgili süreci takip etmiş, meslektaşlarımızı ,web sitemizde ve sosyal medya kanallarımızda bilgilendirmiş olup, bu tür hak ihlallerinin tekrarlanmaması ve gereken özenin gösterilmesi için, Okmeydanı Ağız Diş sağlığı Hastahanesi yetkilileriyle görüşülmüş, olaya ilişkin soruşturma açılmıştır.

Yapılan inceleme sonucunda, kamu hastahanelerinde çalışan hekimlerin, tutuklu ve hükümlü hastaların tedavilerine yönelik, yeterli bilgilendirilmediği ve Mücella Yapıcı’nın diş tedavisini yapan genç hekimin tecrübesiz olduğu ve kasıtlı davranmadığı görülerek, hakkında disiplin soruşturması açılmamasına karar verilmiştir. Ancak, Mücella Yapıcının itirazı nedeniyle, inceleme dosyası, Türk Dişhekimleri Birliğine gönderilmiştir. Soruşturma süreci devam etmektedir. Nihai karar, soruşturma süreci sonuçlandığında verilecektir.

Kamu sağlık kuruluşlarında, tutuklu ve hükümlü hastaların, sağlık hakkına erişimini güçleştiren ve İstanbul Protokünü ihlal eden uygulamaların , sadece, tecrübesiz bir dişhekimine ceza verilerek ortadan kaldırılamayacağını; TBMM’nin, tutuklu ve hükümlü hastaların tedavilerine ilişkin normları yükselten yasal düzenlemeler yapması ve Adalet Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığının uygulalamalarını , bu doğrultuda düzeltmesi gerekmektedir.

Bu sürecin, barolar dahil diğer meslek örgütleriyle birlikte izlenmesinin önemli olduğunu belirterek, kamu ağız diş sağlığı hizmeti sunulan kurumlar nezdinde takipçisi olduğumuzu, kamuoyuna saygıyla duyururuz."