İDPAD'dan çarpıcı termik santral tespiti: "Bölge halkı asit yağmurunu görüyor, çaresizlikten 'evet' diyor"

HABER MERKEZİ

Ankara’nın Nallıhan ilçesindeki linyit madeni ile Çayırhan Termik Santralı’nın kapatılması halinde ortaya çıkacak ekonomik ve sosyal etkileri ele alan bir çalışma yürüten İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği (İDPAD) çarpıcı tespitlerde bulundu. Dernek Başkan Yardımcısı, Dr. Alkan Üstün, "Vatandaş asit yağmurunu gördüğü halde termik santrala çaresizlikten ‘evet’ diyor. Çünkü bölge ekonomisi büyük oranda santrallara bağlı. Acilen bölgeye yönelik istihdam politikası geliştirilmeli" dedi.

Bartın Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden Dr. Alkan Üstün ile Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden Dr. Bahattin Cizreli, "Kömürden Çıkış Tartışmaları Ekseninde Çayırhan Mahallesi ve Adil Dönüşüm Araştırma Raporu"nun sonuçlarını açıkladı.

TÜRKİYE, KÖMÜRDEN ÇIKIŞ PLANINA HAZIRLIKLI MI?

İDPAD koordinasyonunda hazırlanan raporda Ankara’nın Nallıhan ilçesindeki linyit madeni ve kamuya ait Çayırhan Termik Santralı’nın kömürden çıkış politikaları ekseninde kapatılması halinde Çayırhan Mahallesi’nde gerçekleşecek olan olası ekonomik ve sosyal değişiklikler ele alındı.

İDPAD Başkan Yardımcısı Alkan Üstün, raporda "Türkiye’deki hem ekonomik hem de kültürel olarak kömüre bağımlı yerleşim alanları yakın gelecekte oluşması muhtemel bir fosil yakıtlardan çıkış sürecine hazırlıklı mıdır?” sorusuna cevap aradıklarını söyledi. Üstün, “Türkiye’nin iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında yakın zamanda attığı adımlar, Paris Anlaşması’na taraf olunması, ilgili bakanlığın isminin değişmesi ve bünyesinde İklim Değişikliği Başkanlığı’nın kurulması bugün artık kömürden çıkış uygulamalarının yakın gelecekte somutlaşacağı düşüncesini ön plana çıkarıyor" dedi.

'ÇAYIRHAN EKONOMİSİ KÖMÜRE DAYALI'

Çayırhan Mahallesi’nin nüfusunun 8 bin 600 olmakla beraber güncel olarak linyit madeninde bin 700, termik santralda ise 700 kişinin çalıştığını belirten Üstün, şunları söyledi: "Çalışanların aileleri de hesaba katıldığında mahallenin önemli bir kısmının doğrudan karbon yoğun sektörlerden geçimini sağladığı anlaşılmaktadır. Soma faciasından sonra maden çalışanlarına asgari ücretin 2 katından az ödenemiyor. 12-13 bin lira civarı şu anda ücret alıyorlar. Dolayısıyla bu geliri kaybetmek istemiyorlar. Bunun için termik sonrası ekonomik ve sosyal dönüşüme ilişkin hazırlıklar iyi çalışılmalı."

Bölgede gerek yetkililer gerekse santral çalışanları ve bölge halkı olmak üzere çok sayıda görüşmeler yürüttüklerini kaydeden Üstün, izlenimlerini de şöyle aktardı:

"Görüşmeciler, kömür madenciliğine bağlı enerji üretiminin çevreye ve sağlığa zarar verdiği yönündeki düşüncelere mesafeli duruyor. Her ne kadar kimi katılımcılar gündelik hayatlarından verdikleri örneklerle çevresel tahribatları dile getirseler de bu konunun bilinç düzeyine ulaşmadığı görülüyor.

'ASİT YAĞMURUNU GÖRÜYOR'

Asit yağmurları, balkonda alınan gaz kokusu, park halindeki otomobillerin üzerindeki toz tabakası, tarım ürünlerinin daha erken çürümeye başlaması gibi bir dizi somut gözlem aktarıyorlar. Ancak buna rağmen, kömür madenciliğine bağlı enerji üretiminin çevreye zararına ilişkin düşüncelere uzak duruyorlar. Adil dönüşüm kavramı temelde yeşil ve sürdürülebilir bir ekonomiye geçiş sürecinde kimseyi geride bırakmayacak şekilde insana yaraşır iş olanaklarının oluşturulmasını içermektedir. Acilen bölgeye yönelik istihdam politikası geliştirilmelidir."

'YALNIZCA ÇAYIRHAN DEĞİL NALLIHAN VE BEYPAZARI DA ETKİLENİR'

Olası kömürden çıkış sürecinde bölgenin kömüre bağımlı yapısı dikkate alınarak geçiş sürecinin yalnız Çayırhan’ı değil, Nallıhan ve Beypazarı’nı da etkileyeceğinin göz önünde bulundurulması gerektiğini belirten Üstün, çevre dostu yeşil ekonomiye geçiş planının basamaklarının dikkatlice tasarlanması için gerekli adımların atılması gerektiğini söyledi. Üstün, “Yeniden istihdama yönelik mesleki yetkinliği artırıcı nitelikte eğitim olanaklarının sağlanması, yenilenebilir kaynaklı yeşil teknolojilere yönelik eğitimlerin yanında bölgenin mevcut potansiyeli doğrultusunda tarım odaklı mesleki eğitimin sunulması ve bölge sakinlerine yönelik olarak iklim değişikliği ve çevre kirliliği konusunda farkındalık eğitimlerinin düzenlenmesi gerekiyor” dedi.