İhmallerle afete dönüştü
2022’de, “Kâr amacı gütmeyen kuruluşlara transfer” kaleminden aktarılan 9,3 milyar TL’nin yalnızca yüzde 20’si afet riski altındaki alanların dönüşümü için kullanıldı. Bu para Maarif Vakfı’na aktarılanın dahi altında.
Mustafa BİLDİRCİN
6 Şubat’ta yaşanan depremler, bir deprem ülkesi olarak anılan Türkiye’nin depreme hazırlıksız olduğu gerçeğini yüzlere çarptı. Kahramanmaraş, Adıyaman ve Hatay başta olmak üzere 10 kenti etkileyen depremler, kamunun afetlere hazırlığa kayıtsızlığını da bir kez daha gözler önüne serdi. Kentlerde büyük yıkımlara yol açan depremlerin ardından gözler, depreme hazırlığa yönelik atılan ya da atılmayan adımlara çevrildi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın merkezi yönetim bütçe giderlerini içeren raporları da afet riski altındaki alanların dönüşümü için harcanan paranın yetersizliğini ortaya koydu. Bakanlığın verilerine göre, “Kar amacı gütmeyen kuruluşlara transfer” başlığı altında yer alan, “Afet riski alanların dönüşüm giderleri” toplam transferin yalnızca yüzde 20’sini oluşturdu.
Merkezi yönetim bütçe giderlerine göre, 2022 yılında afet riski altındaki alanların dönüşümü için toplam 1 milyar 869 milyon 775 bin TL harcandı. 2022’de afet riskli alanların dönüşümü için en fazla para harcanan ay, 369 milyon TL ile kasım ayı oldu. Kasım ayının ardından ekim ve haziran ayları, afet riski altındaki alanların dönüşümü için en fazla para harcanan diğer aylar olarak sıralandı. Ocak-Aralık 2022 döneminde kentlerin depreme hazırlanmasına yönelik kritik öneme sahip dönüşüm çalışmaları için harcanan para, bazı aylara göre şöyle kaydedildi:
• Ocak: 61,7 milyon TL
• Mart: 55 milyon TL
• Mayıs: 55 milyon TL
• Temmuz: 56 milyon TL
• Eylül: 190 milyon TL
• Kasım: 369 milyon TL
MAARİF’E DAHA FAZLA KAYNAK
Afet riski altındaki alanların dönüşümü için 2022’de harcanan 1,8 milyar TL ile aynı başlık altında bulunan Maarif Vakfı ve Yunus Emre Vakfı’na aktarılan toplam paranın ise 1 milyar 877 milyon 856 TL olması dikkat çekti. Yalnızca Maarif için aktarılan kaynağın 1 milyar 871 milyon TL olduğu bildirildi. Yunus Emre Vakfı’n aktarılan kaynak ise kayıtlara, 5 milyon 999 bin TL olarak geçti. Merkezi yönetim bütçesinden, “Kar amacı gütmeyen kuruluşlara yapılan transfer” kaleminden en fazla para aktarılan kuruluşun ise 2 milyar 92 milyon TL ile AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı olduğu belirtildi.