İkinci büyük pay belediyelere verildi

Havva GÜMÜŞKAYA

AKP’li Mehmet Muş Başkanlığı’ndaki TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Ek Bütçe Kanun Teklifi ile Merkezî Yönetim Bütçe Ödeneklerinin 1 trilyon 119,5 milyar lira artırılması için bir araya geldi. Komisyon’da sunum yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, ek bütçe teklifinin detaylarını anlattı.

Konuşmasında ek bütçenin depremin yarattığı hasar nedeniyle zorunlu olduğunu iddia eden Yılmaz, “2023 yılında, diğer ödenek imkânları da dikkate alındığında deprem zararlarının giderilmesi amacıyla bütçeden toplam 762 milyar lira harcama yapılması öngörülmektedir” ifadelerini kullandı. Ek bütçeden ise 527 milyar liranın deprem harcamaları için aktarılması öngörüldü.

İktidar, genel seçimler öncesi başlatılan seçim ekonomisinin bedelini halka ödetmek için “deprem” gerekçesiyle hazırladığı ek bütçede yerel seçimlerin hazırlığına başladı. Ek Bütçe’nin deprem dışındaki giderlerinin dağılımına bakıldığında en büyük payın belediyelere ayrıldığı dikkat çekti.

Yılmaz konuşmasında, “Vergi gelirlerinde öngörülen artış kapsamında vatandaşlarımıza yönelik hizmetleri geliştirmesi ve iyileştirmesi yönünde il özel idarelerine ve belediyelere aktarılacak kaynaklar için kullanılması öngörülmektedir” ifadelerini kullandı. Yılmaz, Ek Bütçe’nin 52,1 milyar lirasının, tarımsal destekler, tarım sektörü yatırımları ile tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları ve tarımsal KİT’ler için kullanılacağını da belirtti.

Hazırlanan Ek Bütçe ile vergi gelirlerinde 1 trilyon 71,1 milyar lira, vergi dışı gelirlerde 48,4 milyar lira olmak üzere genel bütçe gelirlerinde net 1 trilyon 119,5 milyar lira ilave gelir öngörülüyor. Yılın ilk 5 ayında 1 trilyon 371 milyar lira olan vergi gelirlerinin, ek bütçe ile 2 trilyon 442,1 milyar liraya çıkması bekleniyor.

DEPREMLE AÇIKLANAMAZ

Komisyon Üyesi CHP Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, bütçenin görüşülme usulünün Anayasa’da ayrıntılı biçimde tanımlandığını dile getirerek, ek bütçenin de genel bütçe gibi görüşülmesinin doğru olduğunu savundu.

Ek bütçe sunumunun ardından söz alan Türeli, bütçe açığının depremin yarattığı yıkım ile açıklanamayacağını vurgulayarak ek bütçenin deprem değil seçim ekonomisinin bir sonucu olarak Meclis’e getirildiğini belirtti. Türeli, konuşmasında “Vergiye bakıldığında yüzde 35’i doğrudan, 65’i dolaylı vergiler. Dolaylı vergiler gelir dağılımını bozan vergilerdir. Milyonlarca insanın günlük yaşantısını etkileyen vergilerdir. Getirilen yük direkt milyonlarca insanın sırtındadır” dedi. Vergi harcamalarının 1 trilyon liraya ulaşmasını eleştiren Türeli, bunların istisnalar ile vazgeçilen vergiler olduğunu hatırlattı. Teşviklerin sermaye kesimlerine yapıldığını kaydeden Türeli, “Uygulanan yanlış politikalar bütün Türki krize sokmuştur” ifadelerini kullandı.

Türeli’nin eleştirilerine yanıt veren Yılmaz, vergi harcamalarının çok yüksek olduğunu kabul ederek “Vergi Harcamalarındaki en büyük kalemlerden biri asgari ücretin vergi dışı bırakılmasının maliyetidir. 2023 yılı içerisinde asgari ücretin vergiden muaf tutulmasının maliyeti 299 milyar TL oldu” diye konuştu.

BELLİ KESİME KEPÇE İLE

Komisyon üyesi CHP’li Cevdet Akay da ek bütçe ile ilgili olarak “Yandaşı koruyan halka eziyet çektiren, belli kesime kepçe ile verip ak günler yaşatan bir bütçedir” dedi.

Ayrıca seçim propagandası olarak kullanılan ücretsiz doğalgaz ile deprem bölgesindeki doğalgaz faturası ödemelerinin aynı kalemde yer almasını eleştiren Akay, “Deprem bölgesindeki elektrik ve doğalgaz faturası ödemeleri adına 5 milyar liralık ödenek isteniyor. Seçim propagandasında kullanılan ücretsiz doğalgazın aynı kaleme eklenmesi hatalıdır” diye konuştu.