İktidar kaynak arıyor
Memur emeklilerine 5 bin TL ek ödeme öngören ve günlük ev kiralamanın yasal altyapısını oluşturan torba teklif TBMM Genel Kurulu gündemine gelirken muhalefet, düzenlemenin ek kaynak ihtiyacı için kaleme alındığını savundu, teklifin içerisindeki bazı ifadelerin yaşam tarzına müdahale anlamına geldiğini vurguladı.
Hüseyin ŞİMŞEK
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen "Günlük kiralık ev ve memur emeklilerine ikramiye" teklifine 'şerh düşen' muhalefet, AKP-MHP ittifakını eleştirdi. Plan ve Bütçe Komisyonu’nun muhalefet üyeleri tarafından kaleme alınan şerhlerde, memur emeklilerine bir defaya mahsus 5 bin TL ödenmesine tepki gösterildi. Kamu kaynaklarının "eridiğini" bildiren muhalefet, teklifin bu soruna çözüm olması için hazırlandığını bildirdi.
HEDEP Milletvekilleri tarafından kaleme alınan muhalefet şerhine, “Emeklilerin talebi hükümetin gönlünden kopan birkaç bin liralık bir defaya mahsus bir ikramiye, bahşiş ya da sadaka değil, insanca yaşamaktır” denildi.
“Yıllarca emek vererek emeklilik hakkı elde eden yurttaşlar insan onuruna yaraşır bir yaşam standardı istemektedir" denilen şerhte ayrıca şu ifadeler kullanıldı:
"Temel tüketim maddelerinde vergi oranlarının artırılması gelirinin büyük bir kısmını gıda gibi temel tüketim kalemlerine ayırmak zorunda kalan alt gelir grupları için yaşamayı daha zorlu hale getirmiştir. Sermayenin çıkarlarını savunan bir ekonomi politikasının çözüm adına geldiği son nokta yükü halkın sırtına bindiren, zaten giderek yoksullaşan emekçi halka sabretme ve fedakârlık yapmayı salık vermek olmuştur. AKP hükümetleri döneminde uygulanan yanlış politikalar ve sermaye yanlısı ekonomi politik tercihler nedeniyle emeğiyle geçinenler ve emekliler hem yoksullaşmış hem de hak kayıplarına uğramıştır. Emeklilerin yaşadıkları hak kaybını şu verilerden daha net bir biçimde görebilmekteyiz. 2009 yılında 9 milyon 174 bin emekli yılda 68,6 milyar lira maaş alırken bir emeklinin aylık ortalama maaşı 623 liraya denk gelmekteydi.”
KİRALIK EVLERDE GENEL AHLAK TEPKİSİ
Yasal altyapısı sağlanmak istenen günlük kiralık evlerin “yaşam tarzına müdahale” için kullanıldığını bildiren HEDEP Milletvekilleri, ayrıca şunları vurguladı:
“Ruhsat alabilmek için turizm amaçlı kiralama yapılan konutun bağlı bulunduğu yapıdaki kat maliklerinin tümünün onayının alınması zorunluluğunun yani oybirliği şartının getirilmesi, yangın merdiveni olmayan konutların ruhsat alamaması gibi şartların yerine getirilebilmesi oldukça zordur. Halihazırda 30 bin civarında olduğu tahmin edilen gerçek ve tüzel kişilere turizm amaçlı kiralanan konutun çok az bir kısmının bu şartları sağlayabileceğini tahmin etmek güç değildir. Yine bu kanun teklifinde yer alan ve izin belgesinin iptalinde getirilen 'genel ahlaka aykırılık' kriterinin içerdiği muğlaklık nedeniyle yaşam tarzına müdahale anlamına gelecek uygulamalara sebebiyet vereceği de açıktır.”
RENCİDE EDİCİ BİR TUTUM
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nun CHP’li Üyeleri de torba teklife karşı çıktı. İktidarın ek kaynak arayışında olduğunu ve bu nedenle torba teklif ile yeni gelirler öngördüğünü bildiren CHP Milletvekilleri, şerhte şunları ifade etti:
“Kanun teklifinin görüşülmesi sırasında yapılan açıklamalardan, Konutların Turizm Amaçlı Kiralanması ile ilgili kod kanun düzenlemelerinin acele ile yasalaştırılmaya çalışıldığı, konuyla ilgili toplum kesimlerinin tümünün görüşüne başvurulmadığı, tepki temelli bir yasa hazırlığının yapıldığı, öngörülen düzenlemelerin sektörü daraltıcı veya kayıt dışına itici özellikler taşıyıp taşımadığı konusunda detaylı bir çalışma yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Kanun teklifinde yer alan ve Ekim 2023 döneminde çalışmayan emeklilere bir kez 5 bin TL tutarında ödeme yapılması ile ilgili olan düzenleme yaklaşık 16 milyon emekli vatandaşımızı ilgilendirmektedir.
Yoksulluk sınırının 43 bin 443 TL’ye açlık sınırının 13 bin 334 TL’ye çıktığı, TÜİK verilerine göre enflasyonun yüzde 61.53’ e tırmandığı, asgari emekli maaşının 7 bin 500 TL civarında olduğu, küçük esnaf, çiftçi, memur-emekli ve dar gelirlilerin durumlarının gittikçe kötüleştiği bir ortamda sadece çalışmayan emekliler için bir defaya mahsus 5 bin TL’lik ödeme yapılması bu grubu manevi açıdan rencide eden bir tutumdur.”