İktidar ve muhalefet bu şehirlere odaklandı: El değiştirmesi muhtemel 7 büyükşehir

31 Mart yerel seçimlerine kısa bir süre kaldı. Yerel seçimlerde sonucu en çok merak edilen kent olan İstanbul dikkatle izlenirken, İzmir ve Ankara'da bir değişim olması beklenmiyor. Pek çok ankette Ankara'da Mansur Yavaş, İzmir'de Cemil Tugay'ın kazanacağına işaret ediyor. Siyasi partiler söz konusu üç büyükşehir dışında Antalya, Hatay, Eskişehir, Adana, Bursa, Balıkesir ve Manisa'ya da odaklanmış durumda. 

Gazete Duvar'dan Ceren Bayar'ın haberine göre, bu 7 büyükşehirde belediyelerin el değiştirmesine sebep olabilecek önemli parametreler bulunuyor. Tüm dengeler gözetilip ince hesaplar yapılırken, Cumhur İttifakı, ittifaksız yarışan CHP karşısında bu büyükşehirlerde avantajlı olduğunu düşünüyor. Elinde olan büyükşehirleri koruyacağını, CHP'de olan büyükşehirleri de alabileceğine inanıyor.

1994 YEREL SEÇİM SENARYOSU YAŞANABİLİR

İktidar temsilcileri 1994 yerel seçim senaryosunun bir benzerinin 30 yıl sonra yeniden yaşanabileceğini söylüyor. 1989 yerel seçimlerinde SHP'nin İstanbul, Ankara ve İzmir'in de aralarında bulunduğu 39 ili kazandığını; 5 yıl sonra, 1994'te yapılan yerel seçimlerde kazandıkları illerin yarısından fazlasını kaybettiğini hatırlatan iktidar temsilcileri, 2024 seçimlerinde benzer bir tablonun ortaya çıkabileceğini düşünüyor.

CHP ise yönetimde olduğu büyükşehirlerde, verdikleri hizmet ve belediye başkanlarının gücüyle avantajın kendilerinde olduğuna inanıyor. Ekonomik sıkıntılar, yoksulluk, işsizlik gibi sebeplerle AKP'nin Türkiye genelinde oy kaybedeceğini düşünen CHP, iktidarın elinde olan büyükşehirleri güçlü adaylar ve güçlü bir kampanya ile kazanabileceğini düşünüyor. Tablo böyleyken AKP'nin CHP'den Antalya, Hatay, Eskişehir ve Adana'yı; CHP'nin ise AKP'den Bursa, Balıkesir, Manisa'yı almak için tüm gücüyle çalışacağı belirtiliyor. 

7 BÜYÜKŞEHİRDE TABLO NASIL?

» ANTALYA: AKP BU SEÇİMDE DAHA İDDİALI

Belediyenin el değiştirme olasılığı olan büyükşehirlerden ilki Antalya. Bir önceki yerel seçimde CHP, Antalya'da ipi 4 puan farkla göğüslemişti. Ancak o seçimlerde HDP ve İYİ Parti Antalya'da aday çıkarmamıştı.

Bu seçimdeyse İYİ Parti ve DEM (HDP), kendi adaylarıyla seçim yarışına girecek. 2019'da AKP lehine Antalya'da aday çıkarmayan MHP bu seçimde de AKP'yi destekleyecek ve aday çıkarmayacak. Bu yüzden de Antalya'da seçim yarışı bir hayli çekişmeli geçecek.

CHP'nin adayı; 2019'da kazanan ve Antalya'yı 5 yıl yöneten mevcut belediye başkanı Muhittin Böcek. Böcek'in adaylığı, CHP içinde uzun tartışmalar sonunda netleşti. CHP, kırsalda güçlü olduğunu ve anketlerde de önde olduğunu belirterek Böcek'i yeniden aday gösterdi.

AKP'nin adayı ise Antalya Kepez Belediye Başkanı Hakan Tütüncü. AKP, Kepez'de hizmetleriyle öne çıktığı için tercih edilen Tütüncü'nün Böcek'i zorlayabileceğini düşünüyor. İYİ Parti ve DEM Parti'nin kendi adaylarını çıkaracak olmasının da AKP'nin Antalya'daki iddiasını artırdığı yorumları yapılıyor.

14 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Antalya'da CHP yüzde 32,61, AKP 28,53, Yeşil Sol Parti yüzde 4,73, İYİ Parti de yüzde 11,58 oy aldı.

» ADANA: AKP-CHP YARIŞINA TÜRKEŞ DE KATILDI

Adana, CHP'nin 2019 yerel seçiminde ittifakla rahat kazandığı bir büyükşehir. 2019'da İYİ Parti ve HDP, CHP'nin adayı lehine yarışa katılmadı. AKP de MHP'nin lehine Adana'da aday çıkarmadı. CHP'nin adayı Zeydan Karalar, yüzde 53,63 oy alarak MHP'nin adayına 11 puan fark attı. Ancak Adana’da bu kez MHP ve CHP değil AKP ve CHP yarışacak. 

Adana'da Cumhur İttifakı adına AKP'nin adayı Yüreğir Belediye Başkanı Mehmet Fatih Kocaispir. AKP kaynakları, Kocaispir'in Yüreğir'deki çalışmalarıyla ön plana çıktığını belirtirken, Kocaispir'in kentteki karşılığına ve CHP'nin ittifak kurmamış olmasına güveniyor.

CHP'nin adayı bu seçimde de Zeydan Karalar. Zeydan Karalar'ın 5 yıl boyunca kentte memnuniyet yaratan hizmetler sunduğu, 5 yıllık olumlu deneyimin Adanalılar tarafından seçimde takdir edileceği CHP yöneticileri tarafından ifade ediliyor.

Öte yandan Adana'da CHP ile ittifak halinde olan İYİ Parti bu seçimde Adana için güçlü bir adayla, eski MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş'in kızı Ayyüce Türkeş ile seçim yarışına giriyor. Türkeş'in İYİ Parti'nin oylarının üzerine Adana'daki tüm milliyetçi oyları konsolide edebileceğini ve Adana'da seçimi kazanabileceği düşünülüyor..

DEM Parti ise Adana kararını henüz vermemiş olsa da parti yöneticileri Adana'da aday çıkarmamaya daha yakın olduklarını ifade ediyor.

14 Mayıs 2023 seçimlerinde Adana'da AKP yüzde 30,37, CHP yüzde 28,80, MHP yüzde 11,03, İYİ Parti 10,99, Yeşil Sol (DEM) ise yüzde 9,72 oy aldı.

» HATAY: DEPREM SONRASI GÖÇ VEREN KENTTE DENGELER NASIL DEĞİŞECEK?

Türkiye'de seçim sonucu en çok merak edilen kentlerden Hatay, geçen seçimde CHP'nin ittifakla kazandığı büyükşehirlerden. İYİ Parti ve HDP'nin aday çıkarmaması sonucunda Lütfü Savaş Hatay'ı en yakın rakibi AKP'nin adayına 13 puan fark atarak kazandı. Ancak Hatay depremle çok büyük kayıplar yaşadı ve bu kayıplarda Lütfü Savaş'ın da sorumluluğu olduğuna dair tartışmalar yapıldı. CHP tüm eleştiriler ve çekincelere rağmen Savaş'ı yeniden aday yaptı.

Hatay'da yüzde 10'un üzerinde oy potansiyeli bulunan TİP ile DEM Parti'nin de aralarında bulunduğu sol, sosyalist örgütlerin Lütfü Savaş'ı desteklemesi beklenmiyor. Bu partilerin Hatay kararı Hatay'ın seçim sonucunda belirleyici olacak gibi görünüyor.

Eski Hatay Milletvekili Mehmet Öntür'ü aday gösteren AKP ise, deprem sonrası yıkımı merkezi hükümetin toparlayabileceğini, bu yüzden Hataylıların tercihinin kendilerinden yana olacağını düşünüyor.

14 Mayıs 2023 seçimlerinde Hatay'da; CHP 28,55, AKP 33,54, İYİ Parti 8,17, TİP 8,76, Yeşil Sol 3,02 oy aldı.

» ESKİŞEHİR: BÜYÜKERŞEN’SİZ SEÇİMDE AKP UMUTLU

Eskişehir'de CHP ve İYİ Parti ittifakı bozuldu, İYİ Parti'nin Eskişehir Milletvekili Nebi Hatipoğlu AKP'ye geçti ve aday yapıldı. 25 yıldır Eskişehir'i yöneten CHP'li Yılmaz Büyükerşen ise aday gösterilmedi.

Yılmaz Büyükerşen'in aday olmamasının CHP oylarında kısmi bir düşüş yaratabileceği yorumları yapılırken AKP ve İYİ Parti'nin iş dünyasında son derece güçlü iki isimle yarışa katılıyor olmasının da sonuçları etkileyebileceği değerlendirmesi yapılıyor. Yerel seçim yarışına AKP Nebi Hatiboğlu, İYİ Parti Melih Aydın, CHP de Ayşe Ünlüce ile katılıyor.

14 Mayıs 2023 seçimlerinde Eskişehir'de; CHP yüzde 34,41, AKP yüzde 32,76, İYİ Parti yüzde 14,16 ve MHP yüzde 7,18 oy aldı.

» BALIKESİR: 2019’DA ADAYLIĞI ÇEKİLEN AHMET AKIN KAZANABİLECEK Mİ?

2019 seçiminde CHP ile İYİ Parti Balıkesir'de ittifak kurmuş, CHP, İYİ Parti'nin adayını desteklemişti. MHP de AKP lehine pozisyon almış ve Balıkesir'de aday çıkarmamıştı. İYİ Parti'nin adayı yaklaşık 1 puanla kaybetmiş, Balıkesir'de ipi AKP adayı Yücel Yılmaz göğüslemişti. Bu seçimde aynı adayla AKP ve MHP ittifakı devam edecek.

İYİ Parti, kamuoyunun ve Balıkesir'in yakından tanıdığı güçlü bir ismi Balıkesir Milletvekili Turhan Çömez'i aday gösterdi. CHP'nin adayı da geçen seçimde İYİ Parti ile ittifak sonrasında adaylıktan çekilen Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın. Bu durumda AKP'nin adayının tekrar kazanacağı yorumları yapılsa da geçen seçim şansını kullanamayan Akın'ın güçlü bir aday olduğu ve sürpriz yapabileceği ifade ediliyor.

CHP'nin bu seçim için önüne koyduğu hedeflerden biri geçen seçim kıl payı kaybettiği Balıkesir'i kazanmak. Bu hedefte adayına olan güveni ve İYİ Parti seçmeninin AKP'ye kaybettirmek için kendilerine oy vereceğine dair inanç etkili.

14 Mayıs 2023 seçimlerinde Balıkesir'de AKP yüzde 34,34, CHP yüzde 31,74, İYİ Parti 14,98 oy aldı.

» BURSA: BOZBEY BÜYÜKŞEHİR İÇİN İKİNCİ KEZ YARIŞACAK

CHP geçen seçimlerde az farkla kaybettiği Bursa'yı bu seçimde almak istiyor. Ancak bu seçimde 2019'da kurulan ittifak yok ve CHP ile İYİ Parti'nin adayları ayrı ayrı yarışacak. CHP'nin adayı geçen seçimde 2 puanla kaybeden Mustafa Bozbey. CHP, Bozbey'in Bursa'daki en güçlü aday olduğunu düşünüyor ve İYİ Parti ile DEM seçmenlerinin de Bozbey'e oy vereceğine inanıyor.

DEM Parti, Bursa kararını henüz vermedi. İYİ Parti Bursa Milletvekili Selçuk Türkoğlu ile yarışa giriyor. AKP'nin adayı ise mevcut belediye başkanı Alinur Aktaş.

14 Mayıs 2023 seçimlerinde Bursa'da; AKP yüzde 38,80, CHP yüzde 24,40, İYİ Parti yüzde 12,19, DEM Parti yüzde 4,28, MHP yüzde 8,53 oy aldı.

» MANİSA: ÖZEL’İN MEMLEKETİNDE ÖZDAĞ DENGELERİ DEĞİŞTİREBİLİR

Son yerel seçimde ittifakların yarıştığı Manisa'da seçimi Cumhur İttifakı adayı MHP'li Cengiz Ergün kazandı. Ergün'ün karşısında Millet İttifakı adına yarışan İYİ Parti adayı Orkun Şıktaşlı ise yüzde 38'de kaldı. MHP bu seçimde de Cengiz Ergün'ü aday gösterdi. AKP'nin aday çıkarmadığı seçimler için en iddialı adaylardan biri yine Cengiz Ergün. 

CHP ise partinin yeni genel başkanı Özgür Özel'in memleketi olması dolayısıyla Manisa'da özel bir çalışma yürütüyor. CHP'nin Manisa il başkanı olan, 2019'da büyükşehir adayı olacakken Millet İttifakı'nın adayı İYİ Parti'den olacağı için çekilen Ferdi Zeyrek'in bu seçimde iddialı olduğu ifade ediliyor. Ancak 2019'dan farklı olarak bu seçimde İYİ Parti CHP ile ortak değil, rakip.

Manisa'daki bir diğer aday da Gelecek Partisi Muğla Milletvekili Selçuk Özdağ. Manisalı olan ve Manisa'da güçlü bir oy potansiyeli olduğu belirtilen Özdağ'ın AKP ve MHP tabanından oy alabileceği, CHP adayının kazanma ihtimalini artırabileceği kaydediliyor.

Manisa'da yüzde 5'in üzerinde oy potansiyeli olan DEM Parti'nin ise Manisa'da MHP'nin kazanmaması için aday çıkarmayacağına kesin gözüyle bakılıyor.

2023 Genel Seçimlerinde Manisa'da AKP yüzde 31,32, CHP yüzde 29,63, MHP yüzde 14,21, İYİ Parti yüzde 11,31 ve Yeşil Sol (DEM) 5,64 oy aldı.