İktidarın ‘kitle imha’ düzenlemesi yasalaştı: Kayyum, denetim, baskı…
AKP ve MHP, ‘Birleşmiş Milletler kararları’ kılıfı ile hazırladığı torba teklifle derneklere kayyumun önünü açtı, Cumhurbaşkanı’na çeşitli gerekçelerle malvarlığı dondurma yetkisi verdi. İktidar ayrıca yoksul yurttaşların yardım toplamasına da sınırlama getirdi.
BirGün ANKARA
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararları ile yaptırıma uğrayanlara karşı hazırlandığı ifade edilen ancak içerisindeki anti-demokratik çok sayıda madde nedeniyle muhalefetin karşı çıktığı torba kanun teklifi, yasalaştı. TBMM Genel Kurulu’nda yapılan görüşmelerde, muhalefet partileri tarafından sık sık “Anayasa’ya aykırılık” eleştirileri yapılırken iktidar ise bu uyarıları dikkate almadı.
43 maddeden oluşan teklifin yalnızca ilk altı maddesi BMGK kararları kapsamında hayata geçirilen düzenlemelerden oluşurken kalan 37 madde ise çoğunlukla özgürlükleri hedef aldı. Teklifin kabul edilen son haline göre, AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, BMGK’nin yaptırımına uğrayan ya da ‘dolaylı olarak’ yaptırıma uğrayan tarafından kullanıldığı düşünülen hesapları, mal varlıklarını dondurabilecek. Erdoğan’a tavsiye verecek bir komisyon kurulacak ve komisyon da mal varlığı konusunda karar alınması için girişimlerde bulunabilecek.
Komisyon, Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanı başkanlığında Adalet Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Hazine Kontrolörleri Kurulu, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Nükleer Düzenleme Kurumu ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun en az genel müdür veya başkan yardımcısı düzeyinde olmak üzere bildireceği üyelerden oluşacak. Komisyon, kamu kurum ve kuruluşlarına uygulamaya ve alınması gereken tedbirlere ilişkin olarak görüş bildirebilecek ve öneride bulunabilecek.
DERNEKLER KAPATILMA TEHDİDİYLE KARŞI KARŞIYA
Ayrıca örgütlenme özgürlüğü de bu düzenleme ile rafa kaldırıldı. Torba düzenleme ile terörizmin finansmanı hakkındaki kanunda yer alan suçlar ile uyuşturucu imal ve ticareti ya da suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçlarından dolayı derneğin genel kurulu dışındaki organlarında görevli olanlar hakkında kovuşturma başlatılması halinde bu kişiler ya da görev yaptığı organlar, İçişleri Bakanı tarafından görevden uzaklaştırılabilecek. Bu tedbirin yeterli olmaması ve gecikmesinde sakınca bulunması durumunda İçişleri Bakanı, derneği geçici olarak faaliyetten alıkoyabilecek ve derhal mahkemeye başvurabilecek. Mahkeme, 48 saat içinde faaliyetten geçici alıkoymaya ilişkin kararını verebilecek.
Derneklerin denetimlerinin periyodik yapılması da hüküm altına alındı. Bundan sonra her üç yılda bir devlet yetkilileri tarafından dernekler denetlenecek. Denetim ile görevlendirilenler, kamu kurum ve kuruluşlarından, bankalar dahil gerçek ile tüzel kişilerden denetim görevi kapsamına giren hususla sınırlı olarak ilgili bilgi ve belgeyi isteme yetkisine sahip olacak.
YARDIM TOPLAMAYA SINIRLANDIRMA
Kötü ekonomik tablonun ardından tüm ülkede artan ‘yardım toplama’ya da sınırlama getirildi. Valilik veya İçişleri Bakanlığı’nın talebi üzerine hakim kararıyla izinsiz yardım toplama faaliyetlerine ilişkin içeriğe erişimin engellenmesi kararı verilebilecek. Denetim ile görevlendirilenler ve izin vermeye yetkili makamlar, yardım toplama faaliyetiyle ilgili olanlar ile kamu kurum ve kuruluşlarından, bankalar dahil gerçek ve tüzel kişilerden denetim görevi kapsamına giren hususla sınırlı olarak ilgili bilgi ve belgeyi isteme yetkisine sahip olacak.
