‘İmbat’ bir haftada iki kez sinyal verdi: 'Altından kalkamazsınız'

ERK ACARER erkacarer@birgun.net

Katliamın yıldönümünde, Soma’ya ait izlenimlerimiz ve araştırmalarımız arasında yer alan İmbat firmasına ait madene yönelik öngörülerimiz gerçeğe dönüşürken, insan canına verilen değer bir kez daha ortaya çıktı. Cinayetten bu yana madenlerde değişen hiçbir şey olmadığını görmek bir yana “yeni facianın” ayak seslerini de aldık. Bir haftada iki kez madeni yoklayan Azrail, net mesajlarını verdi. İşçi yoğunluğunun çok fazla olduğu İmbat Madencilik’e ait ocakta ilk kaza geçen hafta gerçekleşti. Tavandan parça kopması nedeniyle bir işçi yaralanarak hastanede tedavi edildi.

Madendeki ikinci kaza ise dün gerçekleşti. Ocak ağzına yakın bir bölge olan “lambahanede” başlayan yangın, “izleme odaları” olarak bilinen yerler ile karbon monoksit maskelerinin durduğu birim ve işçi koğuşlarının bir bölümünü de kullanılamaz hale getirdi. İtfaiye ekiplerinin madene sevk edilmesiyle kontrol altına alınan yangın sonucunda 5 işçinin dumandan etkilenerek hastaneye kaldırıldığı belirtildi. Şimdi bir kez daha uyarıyor, yetmezse yalvarıyoruz: “Bir facia daha yaşanmadan önlem alın yoksa altından kalkamazsınız!”

Yapmanız gerekenleri de biz sıralıyoruz:

1. İlk etapta; madenin beyni yandı, sakın, onarılana kadar işçi sokmayın!
Şans eseri yine ucuz atlatılan maden kazısı ile ilgili olarak, söz konusu madende çalışan işçiler şu bilgileri aktarıyor: “Yangın elektrikten dolayı çıktı. Aşağıyı izleme bölgesi yandı. Buraya madenin beyni diyebiliriz. Tüm cihazlar buradaydı. Birçoğu zarar gördü. Cihazların onarılması ya da seyyar cihazlar getirilmesi gerekiyor. Karbon monoksit maskeleri de yandı. Yenileri alınmalı. Bunlar yapılmazsa ‘Allaha emanet’ çalışırız. Yaparlar mı? Maden sektörü belli mi olur? Ancak olması gereken en az 5 gün madene girilmemesi!
 
2. Artık ihmal etmeyin!
Lambahanede elektrik kaçağı nedeniyle başlayan yangın ihmali gösteriyor. Görüştüğümüz işçiler bu durumu da şöyle anlatıyor: “Elbette ihmal. İki aya öncesine kadar maskelerimizi evde dolduruyorduk. Burada doldurmaya başladık. Kısa bir süre sonra da bu olay meydana geldi. Yangın çıktığı anda aşağıyla irtibat tamamen kesildi. İşçiler tarafından zamanında fark edilmeseydi yeni bir facia olacaktı.

3. Eğitime gereken önemi verin!
Normalde işçilerin bir bölümüne de yangın eğitimi verilmiş olması gerekiyor. Ancak çalışanlardan hiçbirin yangına müdahale edememesi, eğitimin verilmediğini gösteriyor. Madende yangın çıktıktan sonra, itfaiye ekiplerinin gelmesi beklendi.

4. Madendeki işçi sayısını düşürün!
Soma Kömür İşletmeleri’nin 3 ocağında 6 bine yakın emekçi vardı. Ancak İmbat’ta bugün, 7 bin işçi çalışıyor. Her vardiya 1500 kişi, ocakta adım atacak yer yok. Kapasitenin çok üstünde bir faaliyet var. Grizu ya da su baskını olmasına gerek yok. En küçük hadisede işçiler birbirlerini ezecek.

5. Galeriler arasını nizami ve standartlara uygun bırakın!
Ayak ustası olarak tabir edilenlerden biri olan ve madenin alt kısımlarında çalışan bir işçinin söylediklerini anımsatıyoruz: “her şey daha çok kömüre ve üretime endeksli. Biz iki galeri arasındaki boşluğa ‘topuk’ deriz. İki bölge arasından belli bir miktar kömür alınmalı. Ama bu kurala uyulmuyor. Bir galeriye küllü su basıp çıkıyoruz. Diğer galeri onun çok yakınında oluyor. Galeriler arasında daha çok kömür almak için nizami boşluklar bırakılmazsa, iki şey olur. Küllü suyun basınçla duvarı kırdığı olası bir durumda, burası Ermenek’e döner. Eğer nizami olmayan boşluklardan metan kaçarsa, Soma oluruz! Ancak bunları bile beklemeye gerek yok, yerin altı insan kaynıyor. Sırt sırta çalışıyoruz. Bir vardiya çıkmadan diğer vardiyayı içeri sokuyorlar. 1500 kişi çıkmadan, diğer 1500 kişi giriyor. Bant bir kopsa; birbirimize gireriz; kafalar, kollar, bacaklar kopar. Nefes almadan çalıştırılıyoruz. Kurallara uyulmuyor. Amaç bir önceki vardiyadan çıkanın kazmayı bırakmadan yeni gelenin alması. Ölümüne bir bayrak yarışı bu!”

6. İşçinin insan olduğunu unutmayın!
Soma’da tanık olduklarımızdan biri, işçilere 301 kişinin yaşamını yitirdiği facianın yıldönümünde anmaya katılmak için izin verilmemesiydi. İzin vermeyen firmalardan biri de İmbat Madencilik’ti. Emekçiler, “sanki hiçbir şey yaşanmamış gibi” “eğer anmaya katılırsanız, hakkınızda tutanak tutulur” diyerek tehdit edildiler.
 
7. Biz “köle istiyoruz” zihniyetinden vazgeçin!
İmbat’ta yangın çıktıktan bir süre sonra telefonla görüştüğümüz bir işçi, şunu söyleyince hayrete düşüyoruz. “Bir sonraki vardiya biziz. Şu anda servis otobüsünde madene doğru yol alıyoruz. Henüz yangının söndürülmediğini biliyoruz!”
 
8. İşçinin söz söylemesine ve örgütlenmesine izin verin!
Soma’da 2831 kişi faciadan sonra işsiz kaldı. Bunlar arasında yaklaşık 500’ü işe alındı. İlçedeki maden şirketlerinin AKP ile birlikte organizasyon sağladığı ve işçilerin AKP üzerinden işe alındığı gizlenmiyor. Dayı başları hâlâ çok etkin! Aracılık eden de onlar. Daha fazla enerji üretmek için, daha fazla ucuz işçi şart! Devlet, Soma’ya uluslararası şirketlerle işbirliği yaparak, 4 yeni termik santral kurmak istiyor. İşçi şart ancak İmbat da dâhil olmak üzere, firmalar Soma’daki işsiz madencileri işe almayı tercih etmiyor. Bünyesine dışarıdan işçi getirtiyor. Çünkü sonradan gelen işçi ses çıkaramıyor, örgütlenemiyor. Boyun eğen işçilerin düzeninde, firmalara baskı olmadığı için hataları düzeltme gereği duyulmuyor.

İmbat maden ocağında yangın çıktı, işçiler tahliye edildi