İnşaat işçilerini bekleyen tehlike: İşsizlik ve düşük ücretler
BURCU CANSU burcucansu@birgun.net
İnşaat sektöründe durgunluk yaşandığı, yatırımcıların inşaat sektöründen uzaklaştığı haberleri tartışılırken, İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) üyesi Ercan Şimşek, bu sürece nasıl gelindiğine ve bu durumun işçiler açısından nasıl sonuçlanacağına ilişkin BirGün’e değerlendirmelerde bulundu.
Şimşek, “Ekonominin düzgün yürütülmemesi ve yanlış kararlar alınması süreci bu hale getirdi. Bugün yaşanan durgunluk 8-10 yılın birikimi. Hükümetin uyguladığı geçici çözümler ile bu süreç uzadı ve kısa zamanda da nihai bir çözüme kavuşmayacağı açık” dedi. Şimşek, inşaat sektörünün bu durgunluğu aşmak için çözüm olarak ya işçi sayısını azaltacaklarını ya da işçileri daha ucuz işgücü olarak kullanacaklarını söyledi.
‘Süreç iyi yönetilemedi’
Seçim dönemlerinde talebin çok yükseldiğine ve inşaat sektöründe dengesiz bir büyüme olması sebebi ile bugün böyle bir süreç yaşandığına işaret eden Şimşek, şunları kaydetti:
“Türkiye’de süreç iyi yönetilemedi, inşaat sektörü ile birlikte imalat ve sanayi sektörünün de eşit olarak devam etmesi gerekirken inşaat sektörüne çok yüklenildi. Aradaki denge bozulduğu için belirli dönemlerde böyle tıkanmalar oluyor. Banka kredileri dönem dönem ülkenin ekonomik şartlarını yansıtmayacak şekilde düşürüldü ve tüketim artırıldı. Bazı seçim dönemlerinde insanlara bu konuda daha fazla imkân sağlanıp süreç hızlandırılmamış olsaydı, bu kredilerin geri ödenmesi için daha iyi çalışmalar yapılsaydı bu sorun yaşanmazdı. Bir dönem konut kredisi 0.67’ye kadar düştü. Şu anda 2.30 dolaylarında. Aradaki makas çok fazla. Aradaki makas bu kadar fazla olmadan daha gerçekçi rakamlardan hareket edilseydi, bugün böyle bir tablo ile karşılaşılmazdı.”
İşsizlik tehlikesi
Daire satışlarının azaldığını belirten Şimşek, işsizlik tehdidi ile ilgili şöyle konuştu: “Hissedilir derecede olmasa da işsizlik başladı. Mevcut projeler devam ettiği için şu an çok belirgin bir işsizlik yok.
İnşaat yapmayı düşünen müteahhitler, dünya ile entegre olan malzeme fiyatlarında değişiklik yapamayacağı için işçilik ücretinden kısacak. Sektördeki en büyük bedeli işçiler ödeyecek. İşçiler ya işsizlik ya da ucuz işgücü olma sorunu ile karşı karşıya kalacak.”
Türkiye’de ihtiyaçtan daha büyük evler yapıldığını ifade eden Şimşek, “İnsanlar daha küçük evlere yönlendirilmelidir. İhtiyacı olanlara uygun kredi verilmelidir. İhtiyacı olmayanların farklı sebeplerle aldığı daireler gerçek ihtiyacı olan insanları zor koşullarda bıraktı. Ranta dayalı planlamadan vazgeçilmeli ve rant çevreleri sektörden uzaklaştırılmalıdır” önerisinde bulundu.
***
Maliyet artıyor, istihdam azalıyor
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, inşaat maliyetleri ağustos ayı itibariyle son bir yıllık dönemde malzemede yüzde 41,09, işçilikte yüzde 16,87 arttı. Toplam maliyetteki artış yüzde 33,36. Öte yandan Temmuz 2017’de 2 milyon 184 bin kişinin çalıştığı sektörde, Temmuz 2018’de istihdam edilen kişi sayısı 2 milyon 20 bine geriledi. İnşaat sektörü istihdamının toplam istihdam içindeki payı Temmuz 2017’de yüzde 7,6 iken, Temmuz 2018’de bu oran yüzde 6,9’a indi.