Irak'ta suikast hamlesi

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Irak dün Başbakan Mustafa el Kazımi’ye yapılan suikast girişimiyle sarsıldı. Başbakan Kazımi’nin başkent Bağdat’taki Yeşil Bölge’de bulunan konutuna sabaha karşı SİHA’larla (silahlı insansız hava aracı) saldırı düzenlendi. Kazımi saldırıdan yara almadan kurtulurken 6 koruma görevlisi yaralandı. Ayrıca konutun çatısında patlamamış bir füze bulundu. Saldırıyı üstlenen olmadı.

Saldırı sonrası Twitter hesabından açıklama yapan Kazımi, "Ben iyiyim, ailemin yanındayım. Herkesi sakin olmaya ve serinkanlı kalmaya davet ediyorum" dedi. Kazımi, "Irak ve halkı için bir kurtuluş projesiydim ve hala da öyleyim. İhanet füzeleri inananların cesaretini kırmayacak" mesajı verdi. Cumhurbaşkanı Berham Salih de saldırı sonrası “Irak ve halkının güvenliğini hedef alan bu saldırıya karşı birlik olmamız gerekir. Irak’ın kaosa sürüklenmesini ve anayasal sistemine darbe yapılmasını kabul edemeyiz” açıklaması yaptı.

ÜÇ SİHA KULLANILDI

Başbakan Kazımi suikast girişimi sonrası üst düzey güvenlik yetkilileriyle bir araya gelerek durumu değerlendirdi. Irak Başbakanlık Ofisi, toplantının ardından yaptığı açıklamada, “Başbakanı evindeyken öldürmek amacıyla korkakça tertip edilen terör saldırısı, Irak devletinin silahlı suç grupları tarafından ciddi bir şekilde hedef alınmasıdır” ifadelerini kullandı. Irak İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise saldırıda kullanılan iki SİHA’nın güvenlik güçleri tarafından vurulduğu ancak üçüncü SİHA’nın engellenemediği kaydedildi. Olay yerinde parçaları bulunan SİHA’nın menşeinin belirlenmesi için çalışmaların başladığı da ifade edildi.

Söz konusu suikast başta Irak’taki farklı gruplar olmak üzere birçok ülke tarafından da "terör saldırısı" olarak tanımlanarak kınandı. Parlamento seçimlerini kazananı Mukteda es Sadr, suikast girişimine ilişkin "Irak’ı devlet dışı güçler tarafından kontrol edilecek bir kaosa döndürmeyi amaçlayan, Irak’ın istikrarına kasteden bir terör eylemi” tepkisi verdi. Sadr, Irak ordusu ve güvenlik güçlerini de "ülke toparlanıp güçlü bir şekilde dönene kadar" kontrolü sağlamaya çağırdı. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başbakanı Neçirvan Barzani de Twitter hesabından, “Kazımi’nin evine düzenlenen saldırı, ülkenin güvenlik ve istikrarını tehlikeye atan tehlikeli bir gelişmedir. Herkesi itidalli davranmaya çağırıyorum” açıklaması yaptı.

ABD’DEN ORTAKLIK TEKLİFİ

Saldırıya ilk tepki veren ülkelerden biri ABD oldu. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ned Price, "Başbakanın saldırıda zarar görmediğini öğrenmek bizi rahatlattı. Bu açıkça bir terör eylemi ve şiddetle kınıyoruz. Bu saldırı, Irak devletinin tam kalbini hedef almıştır” diyerek Bağdat yönetimine saldırıya ilişkin soruşturmaya dahil olmayı teklif ettiklerini belirtti. İran’dan yapılan açıklamada ise saldırı "yeni bir fitne" olarak yorumlandı. İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Ali Şemhani’nin yaptığı açıklamada, "Irak Başbakanına yapılan saldırıda Irak’ı işgal eden ve terörist grupları destekleyen yabancı düşünce kuruluşları var" ifadeleri yer aldı. Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan da saldırıya ilişkin kınama mesajı yayımlandı. Açıklamada, "Bu korkakça saldırının faillerinin en kısa sürede tespit edilerek adalet önünde hesap vermelerinin sağlanmasını temenni ediyoruz" denildi. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Katar, Bahreyn ve Ürdün dışişleri bakanlıklarından yapılan yazılı açıklamalarda da saldırı "terör eylemi" olarak kınandı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler Servisi ve Birleşmiş Milletler Irak Yardım Misyonu (UNAMI) da "Suikast girişimini şiddetle kınıyoruz" mesajları verdi.

***

Seçimlerden bu yana gerilim had safhada

Başbakan Mustafa el Kazımi’ye suikast girişimi 2003’ten bu yana Irak’ta bir başbakana doğrudan yapılmış ilk saldırı niteliğinde. Ülkede 10 Ekim seçimlerinden bu yana siyasi tansiyon yüksek. Seçimlerin Mukteda es Sadr liderliğindeki Sadr Grubu’nun zaferiyle sonuçlanmasının ardından Fetih Koalisyonu’na bağlı gruplar seçim sonuçlarını tanımadığını ilan etmiş, Yeşil Bölge’de oturma eylemleri başlatmıştı. 5 Kasım’daki eyleme yapılan şiddetli polis saldırısında üç eylemcinin hayatını kaybetmesi üzerine bu gruplardan "intikam" çağrıları yapılmıştı. Fetih Koalisyonu’nun başkanlığını yürüten Bedir Örgütü’nün lideri Hadi el Amiri, Başbakan Kazımi’ye eylemcilerin öldürülmesinin cezasız kalmayacağı tehdidinde bulunmuştu. ABD’nin terör listesinde yer alan ve İran’a yakınlığıyla bilinen Asayib Ehli Hak’ın lideri Kays el Hazali de öldürülen eylemcilerin cenaze töreninde yaptığı açıklamada, Kazımi’nin yargılanacağını ve hesap vereceğini söylemişti. Bu tehditlerden kısa süre sonra suikast girişiminin gerçekleşmesi ise ülkede söz konusu grupları şüpheli durumuna sürükledi. Kazımi karşıtı gruplardan Ketaib Hizbullah’ın sözcüsü Ebu Ali el-Askeri, suikast girişimi sonrası yaptığı açıklamada Kazımi’yi hedef aldıkları yönündeki iddialara ilişkin "Teyit edilmiş bilgilerimize göre, Irak’ta hiç kimse esk bir başbakanın evi üzerinde silahlı insansız hava aracı harcamak istemiyor" ifadelerini kullandı. Öte yandan, ülkede seçim sonuçlarına ilişkin itiraz hakkı süresi dün sona erdi. Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu, yapılan şikayetlerin yargı heyetince değerlendirileceğini duyurdu.