İşbirliğiyle restorasyon şart

Asena TUNCA

Daha önce Fatih Belediyesi tarafından düğün salonu olarak kullanılması ve kulelerinde büyük çatlaklar oluşmasıyla gündeme gelen İstanbul Fatih’teki 1500 yıllık Kara Surları kez de bir kişinin ölümüyle sonuçlanan çökmenin yaşanmasıyla gündeme geldi.

Önceki gün akşam saatlerinde Silivrikapı Mahallesi Hisaraltı Caddesi'nde meydana gelen ve bir kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan çökme, ‘yapılan uyarılar dikkate alındı mı?’ sorusunu akıllara getirdi.

İstanbul’daki tarihi miraslar üzerine çalışmalar yapan Arkeolog Ömer Faruk Yavaşçay, eserin korunmasının önündeki en büyük engelin İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve Fatih Belediyesi’nin iş birliğiyle hareket etmemeleri olduğunu kaydetti.

“Surlara ciddi anlamda bir restorasyon gerekiyor, aksi halde tahribat kaçınılmaz” diyen Yavaşçay, “Surların bir kısmı İBB’ye bir kısmı Fatih Belediyesi’ne ait. İki belediye restorasyonda sağlayamadıkları için bir taraf bir yeri yaparken diğer taraf başka bir kısmı onarıyor. Ancak, büyük bir restorasyon gerekiyor. Baştan sona surların 100’den fazla kulesi var ama şu an sadece birkaç kule restore ediliyor. Bunun için yüksek bir bütçe lazım. İBB ve kültür başkanlıklarına ayrılan bütçe çok az olduğundan surlara da gereken bütçe ayrılmıyor. Zaten surlar yıllardır çok kötü durumdaydı. Son iki senedir gündemde” dedi.

Tüm kulelerde az çok çatlaklar var. Haliç’e kadar tüm kulelerde az çok çatlakların göründüğünü belirten Yavaşçay şunları söyledi: “İBB ve Fatih Belediyesi’nin bir araya gelmesi ve detaylı bir restorasyon yapılması şart. Fakat, karşıt görüşlü oldukları için bu gerçekleşmiyor ve olan surlara oluyor. Uzmanların muhatap alındığını söylemek de maalesef çok güç. Tarihi eserler gündeme gelmiyor ve çok geri planda kalıyor.”

Tahribatın azaltılması için surların çevresinin yayalaştırılması gerektiğine vurgu yapan Yavaşçay, “Surları restore etmek de tek başına yeterli değil. Surların çevresinin kesinlikle yayalaştırılması lazım. Bugün hâlâ arabalar sur kapılarından girebiliyor, bu çok yanlış. Fatih İstanbul’un hatta Türkiye’nin en önemli tarihi mekânı. 1960’lı yıllarda Fatih’in tam ortasına Vatan ve Millet caddeleri yapılmış, bu da semte aşırı bir araç yükü getirmiş. Öte yandan sahil yolu da arabaları çekiyor. Bu yollar tarihi alanın dışında olmalıydı. Devasa yollar tarihi merkezlere yapılmaz. Bizde bunun tam tersi söz konusu. Bu sebeplerle tarihi eserlerin yok olmasına ve tahrip edilmesine şahit oluyoruz” ifadelerini kullandı.