TİHV, işkence gerçeğini bir kez daha gözler önüne serdi. 2021 yılında 530 olan işkence ve kötü muamele şikâyeti başvuru sayısı, 2022 yılında bin 201’e yükseldi.

İşkencede rekor artış
Onur Ayı etkinliklerine yönelik müdahaleler işkence şikâyetlerini artırdı. (Fotoğraf: DHA)

Mustafa BİLDİRCİN

Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), “2022 Yılı Tedavi Merkezleri” isimli raporunu açıkladı. Rapor, Türkiye’deki işkence gerçeğine bir kez daha ışık tuttu. Vakfın raporuna göre 2022 yılı, 2001-2022 döneminde en çok sayıda şikâyet başvurusu alınan ikinci yıl oldu. 2022 yılında kendisi ya da bir yakınının işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı iddiasıyla bin 201 kişi TİHV’e başvurdu. Rapora yönelik değerlendirmelerde bulunan TİHV Başkanı Metin Bakkalcı, yüksek başvuru sayısının insan hakları konusundaki kötü gidişatın bir göstergesi olduğunu belirtti.

Rapora göre, vakfa başvuran bin 2021 kişiden bin 117’si kendisi, 84’ü ise bir yakını işkence ve kötü muamele gördüğü için TİHV temsilciliklerine ulaştı. Başvuranların bin 79’unun Türkiye içinde, 38’inin ise Türkiye dışında işkence ve kötü muamele gördüğü belirlendi.

ÜÇ YAŞINDAN 76 YAŞINA

Gördüğü işkence ve kötü muamele nedeniyle başvuranların en küçüğünün 3 yaşında, en büyüğünün ise 76 yaşında olduğu bildirildi. Başvuranların yüzde 56,9’unun erkek, yüzde 39,1’inin kadın, yüzde 4’ünün ise LGBTİ+ olduğu ifade edildi.

Vakfa başvuranların yüzde 70,2’si fiziksel müdahaleye, yüzde 83,4’ü tehdit ve hakarete, yüzde 45,2’si de pozisyonel işkenceye uğradığını kaydedildi. Başvuranların yüzde 43,5’i cinsel işkence gördüğünü anlatırken üç kişi de tecavüze uğradığını dile getirdi.

ONUR AYI DETAYI

TİHV’in raporunda öne çıkan diğer bazı başlıklar ise şöyle sıralandı:

Gözaltı sürecinde işkence gördüğünü belirten her iki kişiden birinin götürüldüğü emniyet müdürlüklerinde işkenceye ve kötü muameleye maruz kaldığı öne sürüldü. Vakfa başvuranlardan 131’i İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nde, 103’ü Van Emniyet Müdürlüğü'nde işkence ve kötü muamele gördüğünü aktardı. Onur Ayı etkinliklerine yönelik engellemeler ve kolluk müdahaleleri nedeniyle İstanbul, Ankara ve İzmir’deki tedavi merkezlerine yapılan başvurular haziran ayında ciddi şekilde yoğunlaştı.