İşsizlik artıyor istihdam azalıyor

Türkiye’nin içinde olduğu ekonomik darboğaz, istihdam verilerine de yansıdı. Mart ayında istihdam edilenlerin sayısı, 2018’in aynı ayına göre 704 bin azalarak 27 milyon 795 bin kişiye geriledi. İstihdam oranında da 1,7 puanlık kayıp yaşandı.

İŞZİZ SAYISI 4.5 MİLYONA ULAŞTI

TÜİK’in mart ayı işgücü istatistikleri, Türkiye’deki karamsar tabloyu bir kez daha gözler önüne serdi. Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 334 bin kişi artarak 4 milyon 544 bin kişiye ulaştı. İşsizlik oranı da dört puan artışla yüzde 14,1 seviyesinde gerçekleşti.

GENÇ İŞSİZLİĞİ 7,5 PUAN ARTTI

İşgücü istatistiklerinde en dikkati çeken ise genç işsizliğine ilişkin veriler oldu. Genç nüfustaki (15-24 yaş) işsizlik oranı 7,5 puan artarak yüzde 25,2 oldu. 15-64 yaş gurubundaki işsizlik oranı ise yüzde 14,3 ile ifade edildi.

2019 yılının mart ayında istihdam edilenlerin sayısının, 2018 yılının mart ayına göre 704 bin kişi azaldığı görüldü. Bir başka deyişle, yüz binlerce kişi iş yaşamının dışında kaldı. Aynı dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 240 bin azalırken tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı da 464 bin kişi azaldı. Mevsim etkisinden arındırılmış işsiz sayısı da bir önceki döneme göre 68 bin kişi artarak 4 milyon 487 bin kişiye çıktı.

KAYIT DIŞI İŞSİZ SAYISI ARTTI

Türkiye’nin kanayan yaralarından biri olan kayıt dışı işsizlik oranı da artış eğilimi gösterdi. Mart 2019 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,5 puan artarak yüzde 33,9 olarak kayıtlara geçti.

***

Tek adam rejimi sınıfta kaldı

Tüik’İN açıkladığı mart dönemi işsizlik verilerini değerlendiren CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, “Tek adam rejimi yeni istihdam alanları yaratmak konusunda sınıfta kaldı” dedi.

Erdoğdu, yazılı açıklamasında şunları kaydetti: “Geniş anlamıyla işsiz sayısı 7 milyon 356 bin. Yetersiz istihdam edilenlerle birlikte sayı 8 milyon 181 bin. Kısacası tek adam rejimi yeni istihdam alanları yaratmak konusunda sınıfta kaldı. Bir yıldan uzun süreli işsiz sayısının 1 milyona dayandığını görüyoruz. Bir önceki yılın aynı dönemine göre imalat sanayisinde 99 bin, tarımda 240 bin, inşaatta 531 bin iş kaybı var. Kamuda görülen istihdam artışının nedeni alt sözleşme ilişkisiyle çalışan işçilerin kadroya geçiş süreci. Ancak ekonominin belkemiği alanlarda büyük istihdam kayıpları görülüyor.”

***

Gerçek işsiz sayısı 7 milyon 356 bin

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Dairesi (DİSK-AR), Mart 2018’de 6 milyon 18 bin olan ‘geniş tanımlı işsiz sayısı’nın Mart 2019’da 7 milyon 356 bine ulaştığını açıkladı. Buna göre, geniş tanımlı işsiz sayısı bir yılda 1,3 milyon arttı. Geniş̧ tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 21 olarak hesaplandı.

DİSK-AR açıklamasında şu değerlendirmeler yer aldı: “Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik hem aylık hem yıllık olarak tırmanmaya devam ediyor. Tarım, turizm ve inşaat gibi sektörlerin mevsim etkileri hariç tutulduğunda işsizliğin hem oransal hem de sayısal olarak tırmanmaya devam ettiği görülüyor.”

İşsizlikte en büyük tırmanışın gençlerde ve genç kadın işsizliğinde yaşandığına da dikkat çekilen açıklamada, “Genç işsizliği 7,5 puan artarak yüzde 25,2’ye yükseldi. Genç kadın işsizliği geçen yıla göre 5,4 puan arttı. Mart 2018’de yüzde 12,9 olan kadın işsizliği 3,3 puan artarak Mart 2019’da yüzde 16,2’ye yükseldi. Tarım dışı kadın işsizliği ise yüzde 19,9’a tırmandı” dendi..

***

Daha önceki krizlerde bile görülmedi

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, “İşsiz sayısında ciddi bir artışın görüldüğü bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı 704 bin kişi azaldı. Yani, işsizlikteki artışın büyük kısmı daha önce iş sahibi olduğu halde işini kaybedenlerden geldi. Son bir yılda işsizler ordusuna katılan her 100 kişiden 53’ü daha önce iş sahibi olup da şimdi işsiz kalanlardan oluştu. Rakamlar, Türkiye’de çalışan sayısının yıllık olarak son 5 aydır düştüğünü gösteriyor. İşsiz sayısı ise mevcut seride ilk kez 4 ay üst üste bir milyondan fazla artıyor. Böyle bir durum daha önceki kriz dönemlerinde bile görülmedi” dedi. Genç işsizliğin son bir yılda 7,5 puan artarak yüzde 25’i aştığına da dikkat çeken Öztrak, genç işsizliğinde böylesine yüksek bir artışın en son 2009 krizinin en derin yaşandığı dönemlerde görüldüğünü kaydetti. Son bir yılda üniversite mezunu işsiz sayısının 262 bin kişi artarak 1 milyon 87 bin kişiye ulaştığını belirten Öztrak, bunun ‘Türkiye’deki her dört işsizden birinin üniversite mezunu olduğu’ anlamına geldiğini ifade etti.