Hükümetin gazetecilere yönelik baskılarına yeni bir boyut eklendi. Basın Kartı Yönetmeliği’nde değişikliğe gidildi. Buna göre, hoşa gitmeyen bir paylaşım bile basın kartının iptaline yol açabilecek.

İstedikleri gibi iptal edebilecekler

Meral DANYILDIZ

Basın Kartı Yönetmeliği’nde değişikliğe gitmek isteyen iktidar, Danıştay’ın aksi yöndeki kararına rağmen Cumhurbaşkanı imzasıyla ‘engeli’ aştı.

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzasını taşıyan ‘Basın Kartı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’, dün Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.

KART BAŞVURUSUNDA YENİ ŞARTLAR

Yapılan değişiklikle basın kartı verilecek kişilerde aranan şartlar arasına yenileri eklendi. Yönetmelikte yoruma açık, keyfiyet içeren maddeler dikkat çekti. Buna göre, basın kartı verilecek kişilerde “suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, üyesi olmak veya yardım etmek” suçlarından hüküm giymemiş olma şartı var. “Suça tahrik veya teşvik edecek, şiddet ve terörü özendirecek, her türlü örgüt suçları ile mücadeleyi etkisiz kılacak içerik oluşturması” gerekçesiyle de yine basın kartı iptali gerçekleşebilecek.

Ayrıca gazetecinin “Taşıdığı sıfatın saygınlığına gölge düşürebilecek yöntem ve tutumlar sergilemek suretiyle basın meslek onurunu zedeleyecek şekilde faaliyette bulunması” da basın kartı iptaline yol açabilecek.

CUMHURBAŞKANLIĞI ÇALIŞANLARINA KOLAYLIK

Yönetmelik bir yandan daha fazla Cumhurbaşkanlığı çalışanına basın kartı verilmesini kolaylaştırırken, basın kartının görüş ya da retweet gibi bir bahaneyle iptalinin de yolunu açıyor. 2018’de yürürlüğe giren yeni yönetmeliğe karşı Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) adına dava açan Avukat Onur Can Keskin, “Danıştay kararına aykırı biçimde hareket edildi” dedi. Keskin, basın özgürlüğü ve gazetecilerin özlük haklarını içeren değişikliği Danıştay’a taşıdıklarını belirterek şöyle konuştu: “Danıştay, bu düzenlemelerin kanuni dayanağının bulunmadığını, hukuki devleti ilkelerine aykırı olduğunu, keyfi biçimde kullanılabileceğini, gazetecilerin görevlerini yaparken baskı ve endişe altında hissetmelerine yol açabileceğini vurgulayarak yürütmenin durdurulması yönünde karar vermişti. Cumhurbaşkanlığı imzasıyla yayımlanan yeni yönetmelikte bu maddeler ya hiç değişmemiş ya da ufak makyajlar yapılmış. Muğlak ifadelerin kapsamının genişletildiği görülüyor.”

RETWEET BİLE BASIN KARTINI iPTAL SEBEBİ

Yönetmeliğe daha önce yer almayan maddelerin de eklendiğinin altını çizen Avukat Onur Can Keskin, yoruma açık kurallarla kolaylıkla basın kartı iptalinin mümkün olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı: “Danıştay’ın karşı kararı bulunan ‘bürokratlara basın kartı verilmesinin’ yolu daha da genişletilebilecek. Yönetmeliğe ‘suç ile mücadeleyi/örgütlü suçlar ile mücadeleyi etkisiz kılacak içerik oluşturulması’ gibi kavramlar da eklendiği görülüyor. Bu suçlar yönünden iptalde, diğer suçlardan farklı olarak İletişim Başkanı’nın onaylaması şartı getirildi. Sadece haber değil sosyal medyada bir retweet bile atsa basın kartın iptal nedeni olabilecek.”

GAZETECİLERİN SAYGINLIĞINI İLETİŞİM BAŞKANI MI ÖLÇECEK?

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) tarafından yapılan açıklamada “İktidar kimin gazeteci olacağına kendi karar vermeyi hedeflemektedir. Basın kartı taşıyan meslektaşlarımızdan çok daha fazla basın kartsız çalıştırılan muhabir, kameraman bulunmaktadır. Basın kartı gazetecilik mesleğinin ruhsatı değildir, gazetecilerin denetlenmesi amacıyla kullanılamaz” denildi. DİSK-Basın İş de “Kimin gazeteci olup olmadığına devlet değil gazeteci örgütleri karar verir” açıklamasında bulundu. Türkiye Gazeteciler Sendikası’ndan yapılan açıklamada, “Gazetecilere kart vermemek üzerine yapılan bu düzenleme kabul edilemez” denildi. CHP İzmir Milletvekili Atilla Serter ise “Buna göre iktidarı eleştiren, yazı yazan, tweet atan herkesin basın kartı iptal edilebilir. Gazetecilerin saygınlığını ölçmek İletişim Başkanı ve Basın Kartı Komisyonu’na mı kaldı?” diye sordu.