İstihbarat yetkilerini kısıtlayan yasa Senato’dan geçti

ABD Senatosu, istihbarat kurumlarının telefon kayıtlarını toplu olarak saklama yetkisini sona erdiren "Özgürlük Yasası"nı (Freedom Act) kabul etti.

Senato’da azınlıkta olan Demokratlarla, libertaryen görüşe sahip muhafazakâr Cumhuriyetçiler arasında ender görülen ittifakla yasa tasarısı Senato genel kurulundan 32’ye karşı 67 oyla onaylandı.

Senato oylaması üzerine bir açıklama yapan ABD Başkanı Barack Obama, yasayı masasına gelir gelmez imzalayacağını duyurdu.

Temsilciler Meclisi’nde daha önce onaylanan tasarı, eski NSA çalışanı Edward Snowden'ın sızdırmasıyla gözler önüne serilen telefon takibi gibi çok sayıda gizli faaliyeti sınırlandırıyor.

ABD'de 11 Eylül saldırılarından sonra yürürlüğe konulan ve istihbarat kurumlarına geniş çaplı izleme yetkileri sağlayan "Vatanseverlik Yasası"nın (Patriot Act) bazı maddelerinin süresi, Senato'da anlaşma sağlanamaması nedeniyle geçen günlerde dolmuştu. Süresi dolan maddeler arasında, istihbarat kurumlarına Amerikalıların telefon kayıtlarını toplu olarak saklama yetkisi veren 215. madde de bulunuyordu.

Yeni yasa kapsamında, ABD’deki telefon operatörleri kullanıcıların verilerini paylaşmasını, hükümet taleplerinin gizli yetkilere sahip Dış İstihbaratı İzleme Mahkemesi tarafından onaylanmasına tabi tutuyor.

But instead of routinely feeding U.S. intelligence agencies such data, the companies would be required to turn it over only in response to a government request approved by the secretive Foreign Intelligence Surveillance Court.

Yasa, Snowden’ın iki sene önce ABD’deki veri takibini ifşa etmesinden bu tana yapılan ilk kayda değer yasal düzenleme olarak göze çarpıyor.

ÖNEMLİ, AMA ÇOK YETERSİZ
Sivil örgütler, bireylerin özel verilerini koruma odaklı bir yasal düzenleme yapılmasını olumlu karşılarken, söz konusu reformun çok sayıda eksikliğine dikkat da çekiyor. Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği, bu adıma ilişkin yaptığı açıklamada “yasanın onaylanması kapsamlı bir reformun mümkün olduğunu gösteriyor, ancak bu yasanın kendisi bahsedilen kapsamlı reform değil” ifadelerini kullandı.

Yasanın tam olarak ne zaman fiilen yürürlüğe konacağı ise henüz belirsiz. Yasada NSA gibi istihbarat kurumlarına altı ay müddet veririlerken, Obama yönetimim bunun uygulanmasını olabildiğince hızlı bir şekilde sağlamayı vaat etti.