İyi bir dünya için çözüm ürettiler

DİREN KUR

Amsterdam merkezli Designathon Works isimli kuruluş tarafından bu yıl 5. Kez düzenlenen Çocukların Küresel Tasarım Maratonu (Global Children's Designathon Day) İstanbul’da gerçekleştirildi. Bu yıl İnformel Eğitim ve cocukistanbul’un organizasyonu ile İstanbul Tasarım Maratonu’na ikinci kez katılırken etkinliğin bu yılki teması Gıda ve İklim Eylemi (Food&Climate Action) olarak belirlendi. Çocuklar dünyadaki açlık sorunu, gıda üretiminin iklim değişikliğine etkileri gibi pek çok soruna çözüm önerileri oluşturdu ve tasarladı.

İstanbul ve Montreal’den Pekin'den Amsterdam’a dünyanın pek çok şehrinden bin 200 çocuğun katılımıyla gerçekleşen etkinlikte çocuklar, BM 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri çerçevesinde “Herkese yetecek sağlıklı gıdayı nasıl üretebiliriz ve gezegenimizi nasıl koruyabiliriz” temasına odaklanarak, açlık ve gıda üretimi sorununu insan yaşamı ve küresel iklim krizi ile ilişkisi üzerinden tartıştı ve çözümler tasarladı. Ardından bir panel düzenlenerek çocukların dünyadaki gıda sorunlarına ilişkin tasarladıkları çözüm önerileri bir grup uzman tarafından değerlendirildi. Ayrıca aileler de panele katılarak çocuklarının geliştirdikleri tasarımları izledi.

Gruplar halinde bu soruna bütün yaratıcılıkları ile çok farklı çözümler oluşturan çocukların buluşlarından bazıları şöyle:

>>Gıda israfını önlemek için bayat veya bozulmuş gıdaları niteliklerine göre yeniden yiyeceğe veya kompozit gübreye dönüştüren bir robot. Aynı zamanda bayatlamış artıklardan yapılabilecek yemek tarifleri de sunuyor.
>>Dünyada ekilebilir tarım alanları ihtiyacının çok fazla alan kullanımına ve doğal yaşam alanlarının yok olmasına neden olduğunu saptayarak, “uzay serası” ile uzayda bitki yetiştirip dünyaya getirmek.
>>Açlığın en çok görüldüğü Afrika’da özellikle nakliye ve depolamada oluşan gıda kaybını ortadan kaldırmak için, güneş panelleri, rüzgar türbini ve sürtünme enerjisi ile şarj olan ve içinde çeşitli boyutlarda soğutucu barındıran nakliye araçları.
>>Restoranlarda, açık büfelerde yemek israfını önlemek üzere, gereğinden fazla yemek alındığında alarm çalan ve porsiyonları sınırlayan bir “tabakatör” ve yine artan yiyecekleri alıp götürebilmek için katlanabilir ve geri dönüştürülmüş malzemeden yapılmış bir yiyecek kutusu.

ÖNERİLER ULUSLARARASI KURUMLARA SUNULACAK

İnformel Eğitim ve çocukistanbul eğitim koordinatörü Sibel Çetingöz etkinliğe ilişkin görüşlerini BirGün’e aktardı.

Bu tarzda etkinlikleri uzun yılardır yaptıklarını söyleyen Çetingöz , çocukistanbul olarak enerji, sürdürülebilirlik konularında yaklaşık 10 yıldır çocuklarla eğitim programları gerçekleştirdiklerini ifade etti. “Küresel Tasarım Maratonu, her yıl bir konu seçerek ekolojik ve sosyal sorunları ele alıyor. İnformel Eğitim ve çocukistanbul olarak bizimde çalışmakta olduğumuz proje ve programlarla da örtüşen şeyler oluyor haliyle” diyen Çetingöz , bu tür bir etkinliğin düzenlenmesinin kendileri için de özel ve önemli olduğunu dile getirdi.

Çetingöz , “Bugünkü etkinliğin teması geniş bir konuyu içeriyordu. Düzenlenen bu etkinlikle çocuklar, dünyadaki gıda endüstrisinin hemen her ayağına değinen sorunlara ilişkin çözüm önerileri geliştirdiler ve tasarladılar” diye konuşurken çocukların etkinlik sonunda dünyada kullanılan tarım alanlarının ne kadar çok olduğuna, iklim değişikliğine, gıda israfına değinen projeler ortaya çıkardıklarını vurguladı.

Çetingöz son olarak “Çocuklardaki enerjiyi, potansiyeli ve bu işi ne kadar önemsediklerini görmek umut verici. Ayrıca çocukların, dünyadaki sorunların ne kadar farkına varmalarını sağlarsak belki onlar da bizim bu sorunların daha çok farkına varmamızı sağlayacak fikirler söyleyebilir ve üretebilirler” diyerek sözlerini noktaladı.
Dünyanın 5 kıtasından 41 farklı şehirde, aynı gün gerçekleşen etkinlikte çocuklar oluşturdukları çözüm önerilerini raporlayarak BM ve diğer uluslararası kurumlara sunacaklar.