Japonya şokta

Dış Haberler

Japonya, ülkenin eski başbakanı Shinzo Abe’ye yönelik suikastın şokunu yaşıyor. Ülkenin batısındaki Nara kentinde seçim konuşması yaptığı sırada arkadan gelen bir saldırganın iki el ateş ederek göğsünden ve boynundan vurduğu Abe, kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi.

HOŞNUT OLMADIĞI İÇİN

Yamato-Saidaiji İstasyonu karşısındaki açık hava etkinliğinde yaptığı konuşma sırasında vurulan Abe, pazar günkü seçim dolayısıyla partisi Liberal Demokratik Parti için kampanya yapıyordu. Kürsüdeki konuşma sırasında Abe'yi vuran eski bir Deniz Öz Savunma Kuvvetleri mensubu olan 41 yaşındaki Tetsuya Yamagami olay yerinde etkisiz hale getirildi. NHK televizyonu tarafından çekilen görüntülerde Yamagami'nin iki el ateş ettikten sonra kaçmaya çalışmadığı ve polis tarafından yere yatırılıp etkisiz hale getirildiği görüldü. İlk ifadesinde 67 yaşındaki Abe'den "hoşnut olmadığı için" onu öldürmeyi planladığını söyleyen suikastçının ev yapımı silah kullandığı açıklandı.

Japonya'nın en uzun süre başbakanlık yapan ismi olan Abe, 2006'da bir yıl olmak üzere 2012'den 2020'ye kadar 8 yıl başbakanlık görevinde bulunmuştu. Sağlık sorunları nedeniyle görevi bırakan Abe, Japonya'yı yöneten Liberal Demokratik Parti'nin ağır toplarındandı. Abe'nin yerine görevi partideki yakın dostu Yosişide Suga almış daha sonra Fumio Kişida başbakan olmuştu.

SEÇİM SIRASI DEĞİL

Japonya Başbakanı Fumio Kişida saldırının ardından yaptığı açıklamada, "Şiddetin demokrasinin temel unsurlarından biri olan seçim çalışmaları esnasında yapılmasını kabul etmeyeceğiz. Abe'nin vurulmasının siyasi çalışmaları nasıl etkileyeceği konusunda konuşmanın zamanı değil. Seçim takvimi hakkında hiçbir karar alamayız. Tüm kabine üyelerinden Tokyo'ya dönmelerini istiyorum. Devlet, durumu anladıktan sonra nasıl yanıt verileceğini değerlendirecektir" diye konuşmuştu.

Abe'nin partisinin kurmayları menfur saldırıyı ‘demokrasiye yapılmış bir hareket’ olarak değerlendirip "Böyle bir şiddet ve barbarlık asla kabul edilemez" şeklinde konuştular.

Japonya dünyanın en güvenli ülkelerinden biri. En sıkı silah kontrol kanunlarını uygulayan ülke olarak biliniyor. Ülkede bir silah almak neredeyse imkânsız. Yalnızca av amaçlı tüfekler gibi belirli silahlar yasal sayılıyor. Bu türden tüfekleri satın almak için bile alıcılar yazılı test, akli denge raporu, uyuşturucu kontrolü gibi çeşitli testlerden geçmek zorundalar. Bu sebeple 125 milyonluk ülkede bir yılda silahtan ölenlerin sayısı çift haneli rakamları geçmiyor.

ABE’NİN ÖLÜMÜ JAPONYA VE HERKES İÇİN BİR TRAJEDİ

Abe’nin öldürülmesi Japonya’yı ve dünyayı şok etti.

ABD Başkanı Joe Biden: Şaşkına döndüm, öfkelendim ve derinden üzüldüm. Bu, Japonya ve onu tanıyan herkes için bir trajedi. Ülkelerimiz arasındaki ittifakın ve halklarımız arasındaki dostluğun savunucusuydu. Özgür ve açık bir Hint-Pasifik vizyonu sürecek. ABD, bu acı anında Japonya’nın yanında duruyor.

Avustralya Başbakanı Anthony Albanese: Eski başbakan Shinzo Abe’nin vurulduğuna dair şok edici haberler geldi. Düşüncelerimiz ve iyi dileklerimiz ailesi ve Japonya halkında.

AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan: Değerli dostum Abe’nin silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetmesinden büyük üzüntü duydum. Bu menfur saldırıyı gerçekleştirenleri kınıyorum.

İngiltere Başbakanı Boris Johnson: Bu karanlık zamanlarda Japonya’nın yanındayız. Abe’nin ölümü inanılmaz derecede üzücü bir haber. Belirsiz zamanlarda yürüttüğü küresel liderliği birçok kişi tarafından hatırlanacak.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz: Çok derin bir üzüntü duydum. Bu zor zamanlarda Japonya’nın yanındayız.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron: Abe’nin maruz kaldığı menfur saldırı karşısında şok oldum. Fransa her zaman Japon halkının yanında.

İtalya Başbakanı Mario Draghi: İtalyan Hükümeti, Abe’ye yönelik suikasti sert şekilde kınıyor. İtalya, bu dramatik anda Abe ve Japon halkının yakınlığını belirtir.

İsviçre Konfederasyonu Başkanı Ignazio Cassis: Abe’ye yönelik silahlı saldırıdan ötürü derin üzüntü duyuyoruz. Korkunç bir durum.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien: Şoka uğradık. Japon halkının yanındayız.

Rusya lideri Vladimir Putin: Abe’nin ailesine taziye mesajı ileten Putin, Japon liderin ‘seçkin devlet adamı’ olduğunu ve Rusya ile Japonya arasındaki ilişkilerin gelişimine katkıda bulunduğunu vurgulayarak, "Aile ve yakınlarınıza yeri doldurulamaz ağır kayıp karşısında güçlü olmalarını diliyorum" ifadelerini kullandı.

AB: AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de Twitter’dan yaptığı paylaşımda Abe’ye saldırıya dair paylaşımında, "Düşüncelerimiz ve duygularımız ailen ve Japonya halkıyla birlikte" ifadelerini kullandı. AB Konseyi Başkanı Charles Michel de "Gerçek bir arkadaş, çok taraflı düzenin ve demokratik değerlerin ateşli savunucusu" değerlendirmesini yaptı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de AB’nin bu acılı anlarda Japonya ile tam dayanışma içinde olduğunu kaydetti.

SAĞ KANADA BİR TAHRİKTİR

Çin’in resmi yayın organlarından Global Times gazetesi suikastı şu sözlerle yorumladı: “Bu suikast 2. Dünya Savaşı’ndan beri Japonya’nın yaşadığı en büyük olay. Uzmanlar, sağ kanatın bu olayı Japonya’daki muhafazakâr dönüşümü ilerletmek için kullanacağını düşünüyor. Abe’nin uyguladığı Abenomics adındaki katı ekonomik politika nedeniyle zengin ve fakir arasındaki genişleyen uçurum, Abe’nin uyguladığı askeri ve güvenlik politikaları yüzünden Abe’ye karşıt görüşler hep vardı. Abe’ye yapılan saldırı Japonya’daki sağ kanata bir tahriktir."

ABE KİMDİR?

Abe, 1954’te Japonya’nın Nagata’da dünyaya geldi. Siyasal bilgiler okudu, 1977’de mezun oldu. Abe, ABD’de Güney California Üniversitesi’nde eğitimine devam etti. Çeşitli şirketlerde çalıştı. 26 Eylül 2006’da Japonya’nın Başbakanı olarak seçildi. Abe, Japonya’nın II. Dünya Savaşı sonrasında göreve gelen en genç başbakanı ve savaştan sonra doğmuş ilk başbakan olarak kayıtlara geçti. 12 Eylül 2007’de sağlık sorunları nedeniyle istifa eden Abe, 2012’de 2. kez başbakan oldu. Abe, 28 Ağustos 2020’de sağlık sorunlarını gerekçe göstererek başbakanlıktan ve partisinden istifa etti.