Kamu, en büyük kiracı
İktidar, devleti en büyük kiracı durumuna düşürdü. Bu yılın yalnızca ocak-temmuz döneminde bile hizmet binaları için 465,7 milyon TL’lik kira ödendi.
Mustafa BİLDİRCİN
AKP iktidarında kamunun elindeki çok sayıda taşınmaz, adeta yok pahasına satıldı. Et ve Süt Kurumu ile DSİ, TCDD, EPDK ve TEAİŞ gibi kurumların da aralarında olduğu çok sayıda kamu kurumu, kiracı durumuna düşürüldü. Devletin kasasından hemen her yıl yüz milyonlarca liralık kira ödemesi çıktı. Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin Ocak-Temmuz 2023 döneminde hizmet binası için ödediği toplam kira, 450 milyon TL’yi aştı.
Mülkiyeti kendilerine ait binalarda hizmet veren çok sayıda kamu kurumu, AKP döneminde gerçekleştirilen özelleştirme ve satışların ardından kamu hizmetini, ancak kira ödeyerek yerleştiği binalarda sürdürülebilir hale geldi. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin kira ödemelerine yönelik verileri de “Devlet kiracı oldu” eleştirilerinin haklılığını gözler önüne serdi.
HER AY MİLYONLARCA LİRA
Bakanlığın verilerine göre, kamunun hizmet binası kiralama gideri 2023 yılının Ocak-Temmuz döneminde 465 milyon 768 bin TL olarak gerçekleşti. Ocak-Temmuz 2023 döneminde kamu, 83 milyon 736 bin TL ile en yüksek kira ödemesini mayıs ayında yaptı. Kamunun hizmet binası kiralama giderleri, bazı aylara göre şöyle sıralandı:
•Ocak: 40 milyon 136 bin TL
•Mart: 51 milyon 536 bin TL
•Mayıs: 83 milyon 736 bin TL
•Temmuz: 82 milyon 149 bin TL
AKP döneminde Devletin kiracı konumuna düşürüldüğünü tartışmalarına ayna tutan yıllara göre kira ödeme tutarları ise şöyle kaydedildi:
•2013: 317,7 milyon TL
•2015: 481, 5 milyon TL
•2017: 626,6 milyon TL
•2019: 1,1 milyar TL
•2021: 1 milyar TL
•2022: 1,8 milyar TL
DEV KURUMLAR KİRADA
AKP döneminde kiracı haline getirilen bazı kurumlar ve kira ödemeleri kayıtlara şöyle geçti:
•Hali hazırda kendi binasına taşınan Et ve Süt Kurumu’nun Ocak-Nisan 2023 döneminde Limak’a 2,8 milyon TL kira ödedi.
•Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı kuruluşların kira için on milyonlarca lira harcadığı belirlendi. 2018-2022 döneminde MTA’nın 653 bin TL, TEAİŞ’ın 807 bin TL, EPDK’nin ise 10,1 milyon TL kira ödemesi yaptığı bildirildi.
•TCDD’nin Cengiz-Kolin-Limak’ın işlettiği Ankara YHT Garı’na kiracı olduğu belirtildi. CHP’li Emir, idarenin her bir ofis için 50 bin TL kira anlaşması yaptığını iddia etti, “100 yıllık kurumu kiracı yaptılar” dedi.