Kamu odaklı politika şart

İlayda KAYA

AKP iktidarının 21 yıl boyunca uyguladığı politikalar, diğer alanlarda olduğu gibi sağlık alanında da büyük hasara yol açtı. Aşı ve medikal malzeme yetersizliği, sağlıkta yükselen maliyetler sorun yumağına döndü. Kamu hastanelerinde giderek artan randevu krizi adeta kangren halini aldı. Parası olan özel hastanelere giderek tedavi olurken bazı hastalar kredi kartıyla sağlık hizmetinden faydalanır duruma geldi.

Sağlıkta yokluklar artarken iktidar, sağlık emekçilerini de hedef göstermekten geri durmadı. Son yıllarda yüz binlerce sağlıkta şiddet vakası kayda geçerken, binlerce hekim ise düşük maaş, şiddet, iş yoğunluğu gibi sorunlarına çözüm bulunmadığı için yurtdışına göç etti.

Sağlık alanındaki sorunlara sık sık dikkat çeken İstanbul Tabip Odası, bu haftasonu ’Cumhuriyet Dönemi Sağlık Politikaları Sempozyumu’ düzenleyecek. İstanbul Kadıköy’deki Barış Manço Kültür Merkezi’nde 2 gün sürecek sempozyumu ve iktidarın sağlık politikalarını Sempozyum Düzenleme Kurulundan Dr. Osman Öztürk’le konuştuk.

Cumhuriyet Dönemi Sağlık Politikaları Sempozyumu bu hafta sonu düzenlenecek. Sempozyumdan çıkacak sonuçlar ne gibi bir öneme sahip olacak?

Cumhuriyet geçtiğimiz ay itibarıyla ilk yüzyılını doldurdu. Bu yüzyıllık süreçte sağlıkta da memleket hastanelerinden şehir hastanelerine, hükümet tabipliklerinden aile hekimliklerine; sıtma, trahom, frengiyle mücadeleden COVID-19’a, muayenehanelerden özel hastane zincirlerine, sosyalleştirmeden özelleştirmeye bir dizi gelişme yaşandı. Sempozyumda Cumhuriyet’in 100’üncü yılında sağlık alanında şimdiye kadar yapılanları/yapılamayanları, yaşananları/yaşanmakta olanları birlikte konuşmak, tartışmak, değerlendirmek için buluşuyoruz.

Geçmişi doğru yorumlayamayanların geleceği doğru okuyamayacağını biliyoruz. Tarihimizden birlikte öğrenmek, geleceğe birlikte bakabilmek için bütün hekimleri, sağlık çalışanlarını sempozyuma bekliyoruz.

ÜCRETSİZ VE NİTELİKLİ SAĞLIK HİZMETİ VERİLMELİ

Ülke, diğer alanlarda olduğu gibi sağlık alanında da büyük bir sorun yumağıyla karşı karşıya. İktidarın sağlık politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Sempozyumda ayrıntılarıyla ele alacağımız gibi AKP’nin 21 yıllık iktidarında sağlık hizmetleri ticarileşti, özelleştirildi. Bugün artık vatandaşlar kamu hastanelerinden hizmet alamaz hale geldi. Özel hastanelere mahkûm edildi. Özel hastane patronları ise hastalara Tayyip Erdoğan’ın bir keresinde ifade ettiği gibi “Kazları bulduk, tüyleri yolalım” diyerek yaklaşıyorlar. AKP’nin sağlık politikaları hem hastaları, vatandaşları hem de hekimleri, sağlık çalışanlarını eziyor.

Şehir hastaneleri, muayene sürelerinin kısaltılması, sağlık emekçilerinin yurtdışına gitmesi, şiddet... Hekimlerin sorunlarından yalnızca birkaçı. Bu sorunların çözümleri nasıl olmalı?

Çoğunu siz saydınız. Bunlara ağır çalışma koşullarını ve bu hiperenflasyon koşullarında iyice eriyen ücretleri de eklemek gerekiyor.

Hastaların da hekimlerin de sağlık çalışanlarının da yaşadığı sorunların temelinde sağlıkta özelleştirme yatıyor. Türkiye’de yirmi bir yıldır kamu sağlık hizmetleri sürekli çöküyor, özel ise sürekli yükseliyor. Aslında bir terazinin iki kefesi gibi. Özelin yükselmesi için kamuyu çökertiyorlar.

Bugün ihtiyacımız olan ise tam tersine, kamucu-toplumcu bir sağlık politikası. Çünkü ancak kamucu-toplumcu sağlık politikaları toplumun başta en yoksullar olmak üzere geniş kesimlerinin sağlık hizmetine ulaşmasını sağlayabilir. Ancak kamucu-toplumcu sağlık politikaları hekimlerin, sağlık çalışanlarının sorunlarını çözebilir. Ancak kamucu-toplumcu sağlık politikaları herkese eşit, ücretsiz ve nitelikli sağlık hizmeti sunabilir.

Sempozyumumuzun da bu kamucu-toplumcu sağlık politikalarına katkıda bulunmasını arzu ediyoruz.

∗∗∗

SEMPOZYUMUN KONU BAŞLIKLARI NELER OLACAK?

Sempozyum yarın ve Pazar günü gerçekleşecek. Yarın “Yüzyılın Mirası” başlıklı ilk oturumda sosyal bilimciler Cumhuriyet döneminde toplum, siyaset, devlet, ekonomi politikaları ve bölüşümü, toplumsal cinsiyeti konuşacak. Sonraki iki oturumda “Cumhuriyet Dönemi Sağlık Politikaları” başlığıyla sağlığın finansmanından eşitsizliklerden aşı politikalarına, birinci basamak sağlık hizmetlerinden hastanelere kadar yüzyılda neler yaşandığı ele alınacak.

Pazar günü ilk oturumda sağlık emek gücü ile işçi sağlığı ve iş yeri hekimliği uygulamaları masaya yatırılacak. İkinci oturumda “Cumhuriyet Dönemi Tıp ve Sağlık Eğitimi”ni konuşulacak.

Son olarak “Cumhuriyet Dönemi Hekim Hareketi ve Mücadele” başlıklı oturum gerçekleşecek.