Kârları katlandı
Yüksek enflasyonun kaybedeni dar gelirler, emekliler olurken kazananı mutlu azınlık oldu. Şirketlerin yılın ilk çeyreğine ilişkin kârları önceki yıla göre katlanmış durumda. Ücretlere zam beklentisi ise hâlâ bilinmezde.
Havva GÜMÜŞKAYA
Ülkede geçen yılın eylül ayında başlayan ve aralık itibarıyla da hızlanan yüksek döviz kuru ile yüksek enflasyon geniş halk kesimlerinin alım gücünü kaybettirdi. Başta düşük gelirliler olmak üzere sabit gelirliler ve emekliler yüksek enflasyonun en büyük kaybedeni olurken milyonerler zenginliklerine zenginlik kattı sayılarına da yenileri eklendi.
Ziraat Yatırım’ın hazırladığı rapora göre borsada bulunan 400 şirketin yılın ilk çeyreğinde toplam net dönem kârı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 145,7 oranında artarak 111,18 milyar TL’ye çıktı.
Ocak-Nisan dönemini kapsayan yılın ilk çeyreğinde resmi verilere göre TÜFE’deki artış yüzde 18,5.
Buna göre 400 şirketin kâr oranı ilk çeyrek enflasyon oranının 7 katını aşmış durumda.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mayıs 2022 dönemine ait TÜFE’de yıllık yüzde 73,5, 2022 yılının ilk beş ayı için yüzde 35,64 olarak açıkladı. Yıllık gıda enflasyonu ise yüzde 91,6 olarak açıklandı.
DİSK-Ar’ın hesaplamasına göre 2022’nin ilk beş ayı için asgari ücretin toplam alım gücü kaybı 5 bin 7 TL’yi buldu.
“Enflasyonu düşürmek için sert tedbirler alabilirdik. Üretimi, büyümeyi tercih ettik. Bu sistemden dar gelirliler hariç üretici firmalar, ihracatçılar kâr ediyorlar.”
Bakan Nureddin Nebati’nin itiraf niteliğindeki bu sözleri şirketlerin kârlılık oranlarıyla bir kez daha teyit ediliyor. Yüksek enflasyonun kazananı mutlu azınlık oldu. Ücretleri enflasyon karşısında eriyen çalışanların gözü kulağı yılın ortasına gelinmesine rağmen belirsizliğini koruyan asgari ücret zammında.
Sektörel bazda BIST-Tüm’de yılın ilk çeyreğinde en yüksek kâr artışını sırasıyla büyük bankalar, holdingler ve demir çelik şirketleri kaydetti. 400 şirket içerisinde 7 banka, 24 holding ve 15 demir çelik şirketi bulunuyor.
İlk çeyrekte bazı şirketlerin kâr artışlarına mercek tuttuk.
KOÇ
Holding kategorisinde yer alan Koç Holding 2022’nin ilk çeyreğinde 3 kat artırdı ve toplam kâr artışını yüzde 10,2 oranında etkiledi. Holding, 2022’nin ilk çeyreğinde 6,7 milyar TL net dönem kârı elde etti. Holding, geçen yılın aynı dönemine göre kârını yüzde 218 oranında artırdı.
ALARKO
Alarko Holding, 2021’inde aynı döneminde 43 milyon TL olan net kârını 2022’nin ilk çeyreğinde 1 milyar liranın üzerine çıkardı. Holding’in 2022 yılının ilk 3 ayında elde ettiği brüt kâr ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 323 artarak 1,5 milyar TL oldu.
SABANCI
Sabancı Holding yılın ilk çeyreğinde net kârını bir önceki yıla göre ciddi bir oranda artıran holding, 8,3 milyar TL net kâr elde etti. Holding, 2021’nin ilk çeyreğinde 1,8 milyar TL net kâr açıklamıştı. 2022 ilk çeyrek net kârı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 370 oranında artmış.
YAPI KREDİ
Büyük bankalar kategorisinde yer alan Yapı Kredi Bankası, Garanti Bankası, Vakıflar Bankası ve Halk Bankası yıllık kârlarını yüksek oranda artırarak toplam kâr artışına sırasıyla yüzde 12,8, yüzde 12,2, yüzde 5 ve yüzde 4,3 oranında etkiledi.
DOĞAN
Bu çeyrekte Şişe Cam, Alarko ve Doğan Holding ise toplam kâr artışına yüzde 4,9, yüzde 2,2 ve yüzde 1,3 etkiledi.
ERDEMİR
Demir-çelik sektöründeki Erdemir ve İsdemir toplam kâr artışına sırasıyla yüzde 6,6 ve yüzde 3,5 katkı sağladı.
MAVİ
Mavi Giyim’in 2022’nin ilk çeyrekteki net dönem karı 288,9 milyon TL ile piyasanın ortalama kâr beklentisi olan 117 milyon TL’nin üzerinde gerçekleşti. Şirket geçen yılın aynı döneminde 31 milyon TL kâr yazmıştı. Böylece şirketin kârı geçen yıla göre katlanmış durumda.