Kent rantı yetmedi bir de vergi kıyağı

NURCAN GÖKDEMİR nurcangokdemir@birgun.net @nurcangokdemir

Hükümet, kamu taşınmazlarını satarak ya da hasılat paylaşımı yoluyla devrederek oluşan kent rantının yandaş müteahhitlere aktarılması uygulamasını, Katma Değer Vergisi’nden (KDV) muafiyet ve vergi borçlarına af da getirerek katmerli kıyağa dönüştürüyor. Emeklilerin 30 yıl üstündeki hizmetlerine de ikramiye verilmesini öngören ‘Torba Yasa Tasarısı’, vakıflara ve yandaşa kıyak anlamında çok sayıda düzenleme içeriyor.
Tasarıda yer alan bir maddeye göre, belediyeler ve il özel idarelerinin arsa ve arazi satışlarından bundan böyle KDV alınmayacak. KDV istisnası geriye doğru da işleyecek. Önceki dönemde satılan taşınmazlar nedeniyle bu kuruluşlara tahakkuk ettirilen, ancak ödenmeyen KDV borçları da silinecek. Özellikle büyük şehirlerde belediyelerden müteahhitlere devredilen alanlara inşa edilen binaların hasılatının paylaşımında da aynı yöntem uygulanacak.

‘5-6 milyar gözden çıkarılıyor’
Uygulamaya CHP’li vekiller tepki gösterdi. CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu şunları kaydetti: “Belediyelere, hazineye ait olan arsalar üzerinden yani bize ait olan, millete ait olan, tüyü bitmemiş yetimin hakkının bulunduğu taşınmazlar üzerinden dünya kadar rant oluşturuluyor. Devlet bir 5-6 milyar lirayı gözden çıkarıyor, ya da daha fazla, çünkü bir kısmı daha sonra durum ortaya çıkınca belirlenecek; ne kadar kayıp olduğu, devletin ne kadardan vazgeçtiği belirlenecek. Niye yapıyoruz bütün bunları?

Burada kamunun, bütün insanların menfaati nedir, ne değildir soruları ayrı, ama geçmişten biliyoruz biz, kamuya ait öyle taşınmazlar satıldı, öyle büyük rantlar elde edildi ki bu rantları 3-5 kişi paylaştı. Örnekler var kamuya ait, mesela ben İstanbul’dan biliyorum. TMSF’ye ait bir taşınmaz üzerinde imar değişiklikleri çalışmaları yapılmadan küçük bir parayla satıldı. Daha sonra büyük çapta imar değişiklikleri yapıldı, emsaller artırıldı ve 100 binlerce metrekare kapalı alanı olan yerlere dönüştürüldü. Oteller, rezidanslar, büyük binalar yapıldı. 10 milyon TL’ye örneğin TMSF’nin satmış olduğu bir taşınmaz, arsadan 100 milyonlarca para kazanıldı, milyonlarca dolar rant elde edildi, birkaç kişi paylaştı.”

CHP İzmir Milletvekili Musa Çam da, “Burada özel bir af getiriliyor ve belediyelerin daha önceki satışlarından kaynaklanan KDV borçları da bu düzenlemeyle siliniyor. Hangi belediyeler bundan yararlanacak merak ediyoruz” ifadelerini kullandı.

Bakan önce söylemedi
Maliye Bakanı Naci Ağbal’ın Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmelerde açıklıkla dile getirmediği maddenin hasılat paylaşımı için de geçerli olduğu, Belediyeler Birliği avukatının açıklamaları ile ortaya çıktı. Bunun üzerine komisyonda yaşanan tartışmalar sırasında Ağbal, net olmayan açıklamalarını sürdürünce CHP’li Aykut Erdoğdu, “Hayatımda senin kadar çapsız bir bakan görmedim. Maliye müfettişleri iyi eğitimli insanlardır, sen müfettiş olmak için soruları mı çaldın?’’ dedi.