Kırılgan anlaşma

Dış Haberler Servisi

Almanya ile ABD arasında yaptırımlara neden olan Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattı projesine yönelik anlaşmazlık şimdilik giderildi. Anlaşmaya göre Rusya’nın doğalgazı, Ukrayna ya da diğer Doğu Avrupa ülkelerine karşı “silah” olarak kullanması durumunda, Almanya Rusya’ya karşı yaptırımlar devreye koymayı taahhüt etti. ABD yönetimi de, daha önce boru hattı projesine yönelik uygulayacağını söylediği yaptırımları rafa kaldırdı.

Anlaşmada Almanya’nın ABD ve Avrupalı ortaklarının çekincelerini gidermeyi hedeflediği birçok madde yer aldı. Bunlardan en önemlilerinden biri de Rus Gazprom şirketi ile Ukrayna arasında 2024 yılında süresi dolacak transit doğalgaz anlaşmasının yaklaşık 10 yıl daha uzatılmasını sağlamak. Bir başka önemli madde ise Ukrayna’nın Rus doğal gazına olan bağımlılığını azaltmak için yenilenebilir enerji projelerinde Kiev’e destek sağlanması. Ukrayna’daki yeşil enerji projelerine aktarılacak fona Almanya ilk aşamada 150 milyon euro destek sağlayacak.

ABD İKNA OLDU

Rus enerji devi Gazprom mart ayı sonlarında, ABD’nin baskılarına rağmen Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hattının inşasının bu yılın sonuna kadar tamamlanacağını duyurmuştu. ABD yönetimi de boru hattının tamamlanması durumunda Rusya’ya yaptırımları devreye koyacağını belirtmişti. ABD, projenin Avrupa’nın Rusya’ya olan bağımlılığını artıracağını savunuyordu.

Bu nedenle ABD ile Almanya arasında kritik tartışma konusu olan projede anlaşmaya varılmış olması önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Dışişleri Bakanı Heiko Maas da Twitter üzerinden bir paylaşım yaparak, “Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hattı projesinde de ABD ile yapıcı çözümler bulabilmiş olmamız çok iyi” ifadesini kullandı. Kuzey Akım 2 projesi bittiğinde, 1200 km uzunluğundaki hattan yılda 55 milyar metreküp doğal gaz taşınması hedefleniyor.

KİEV’DEN TEPKİ

Anlaşmaya ilk tepki Ukrayna ve Polonya’dan geldi. Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi’nden yapılan açıklamada, “Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattı projesine yönelik anlaşma, bu projenin gerçekten tehdit ettiği tarafların arkasından yapılamaz” denildi. Açıklamada, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile ABD Başkanı Joe Biden’ın ağustos ayında Beyaz Saray’da yapacağı görüşmede konunun gündeme geleceği belirtildi. Polonya Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada “Bu karar, Orta Avrupa için siyasi, askeri ve enerji tehdidine yol açtı. Aynı zamanda Rusya’nın Avrupa’nın güvenliğini istikrarsızlaştırma potansiyelini artırdı” ifadelerine yer verdi. Polonya Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Blazej Spychalski ise anlaşmaya ilişkin “Bugün Rusya bu boru hattının inşasında fiilen kazandı” açıklaması yaptı.

MERKEL, PUTİN'E BİLGİ VERDİ

Washington ve Berlin arasında varılan Kuzey Akım 2 anlaşmasının ardından Almanya Başbakanı Angela Merkel, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e anlaşmayla ilgili bilgi verdi.

Almanya hükümet sözcülüğünün açıklamasına göre, Merkel, Putin’le telefon görüşmesi yaparak anlaşmanın detaylarını anlattı. Merkel’in görüşmede Putin’e, “Ukrayna’nın yanında olduklarını” söylediği belirtildi. Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi’nde Dışişleri Komitesi Başkan Yardımcılığı yapan Vladimir Cabarov, “Anlaşma Kuzey Akım 2’nin inşasını sükunet içinde tamamlayabilmemizi ve faaliyete geçirebilmemize imkân tanıyacak” açıklaması yaptı. Rusya’nın doğalgazını direkt olarak Almanya’ya ulaştıracak Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hattı projesinin maliyetinin yarısını Rus kamu enerji şirketi Gazprom, diğer yarısını ise Alman şirketleri Wintershall ve Uniper’in yanı sıra Fransız Engie, Avusturyalı OMV ve İngiltere-Hollanda ortaklığındaki Royal Dutch Shell üstleniyor.