Kriz, senato ile aşılamaz
TBMM Başkanı Köksal Toptan’ın, senato oluşturulması önerisini siyasiler BirGün’e değerlendirdiler. ÖDP Genel Başkan Yardımcısı Alper Taş, “Başkan Toptan söz konusu öneriyi var olan...
DTP Milletvekili Sırrı Sakık ise, Toptan’ın önerileri arasında yer alan liderlerin bir araya getirilmesi fikrine olumlu baktıklarını ifade etti, “Ancak senato oluşturulması ara formülden öte bir şey değildir. İhtiyacımız olan ise ara formül değil, net ve kalıcı çözümlerdir” diye konuştu.
EMEP Genel Başkanı Levent Tüzel şunları kaydetti: “Meclis’i işgal eden AKP ‘halk egemenliği’ diyor ancak ortada halk egemenliği değil, kutuplaşma var. ‘Çift Meclis’ önerisi, iktidarların kendi aralarındaki çatışmanın ve kutuplaşmanın çözülmesi için ortaya atılmıştır. Çözüm, yeni bir anayasanın ve kurucu meclisin halkın tüm kesimlerini temsil edecek bir şekilde yeniden oluşturulmasındadır.”
SHP Genel Başkanı Murat Karayalçın senatonun çözüm olamayacağını vurgulayarak, “Türkiye söz konusu bunalımdan ancak mevcut siyasal kurumların değiştirilmesiyle çıkılabilir” dedi.
Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, senato sisteminin anayasal denge için gerektiğini ifade ederek, “Bunun hem erkler ayrılığı bakımından hem de yasama- yürütme işbirliği açısından yararı var. Bir diğer yararı da Mecliste parti liderlerinin gözetiminde oy veren milletvekillerini dengelemesidir" dedi.
Mümtaz Soysal “Başbakan’la konuşup böyle bir açıklama yapılması görüntüsü aynı zamanda bir itiraf. TBMM demek yanlış kararlar alıyor ki kararların senato süzgecinden geçirilmesi gereği duyuldu” diye konuştu. ÖZLEM ZORCAN
***
Türkiye"de senatonun tarihi
MeŞrutİyet döneminde uygulanan senato, Cumhuriyet döneminde ise 27 Mayıs darbesiyle yaşama geçti. Parlamento, Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu’ndan oluştu. Cumhuriyet Senatosu’nun bir bölümünü halkoyuyla seçilen üyeler, bir bölümünü cumhurbaşkanı kontenjanından atanan üyeler, geri kalanını da Milli Birlik Komitesi üyeleri oluşturdu. Askerlerin oluşturduğu Milli Birlik Komitesi üyelerinin ömür boyu senatör olma hakkı vardı. Cumhuriyet Senatosu’nda 150, Millet Meclisi’nde 450 üye bulunuyordu. Uygulama, 1980 darbesine kadar devam etti; 1982 anayasasıyla Senato kaldırıldı. Senato’nun kaldırılmasındaki en önemli etken işlevsiz görülmesiydi. Meclis’e hakim olan parti Senato’ya da hakim olabiliyordu. Nitekim bu yıllarda Meclis’ten geçen kanunların yüzde 93’ü senato tarafından da