Krizin gölgesinde kitap fuarı

BURAK ABATAY

TÜYAP tarafından Türkiye Yayıncılar Birliği işbirliğinde düzenlenen 38’inci Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı ve ARTİST 2019 / 29’uncu İstanbul Sanat Fuarı, 10 Kasım Pazar akşamı kitapseverlerin ziyaretiyle sona erdi. Fuarda yurtiçi ve yurtdışından 800’ün üzerinde yayınevi ile sivil toplum kuruluşu ağırlanırken, gerçekleştirilen panel, söyleşi, imza günü, şiir dinletisi ve çocuk atölyelerinden oluşan etkinliklerde yüzlerce yazar okurlarıyla bir araya geldi.

TÜYAP tarafından yapılan açıklamada bu yıl kitap fuarına 605 bin kişinin geldiği açıklandı. Bu sayı geçen sene 661 bin; 2017’de ise 742 bindi. 2015’teki 558 bin kişilik katılımdan sonra, bu yıl yapılan fuar son yıllardaki en düşük katılımlı fuar oldu.

İndirimler en büyük etken

Türkiye Yayıncılar Birliği (TYB) Başkanı Kenan Kocatürk, BirGün’e kitap fuarındaki katılımcı sayısının düşüşüne ilişkin bir değerlendirme yaptı. Online satışlarda yüksek ve hatta yıkıcı indirimlerin yapıldığının altını çizen Kocatürk, bu durumun fuara ilgiyi bir miktar azalttığını, daha da çok fuar satışlarını da olumsuz yönde etkilediğini söyledi. Okurun fuarda stant başında kitap fiyatını online satış ile mukayese edip vazgeçtiğini de ifade eden Kocatürk, bu büyük indirimlerin olmaması ve benzer indirimlerin sağlanması için kanun çalışmalarının hızlandırılması gerektiğini aktardı.

Kocatürk, Beylikdüzü’nde gerçekleştirilen fuarın lokasyonuna yönelik olan eleştirilere, “Ne yazık ki bu büyüklükte, şehre daha yakın bir yer yok. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu da önümüzdeki yıllar için fuara ulaşımı kolaylaştırmaya yönelik çalışmalara başladıklarının müjdesini de verdi” diyerek cevapladı. Öte yandan Kocatürk, giriş ücretlerinin bu yıl 8 TL’den 10 TL’ye çıkarılmasına yönelik sunulan bir diğer eleştirinin ise katılımdaki azalmanın birincil sebebi olamayacağını söyledi.

Zorluklar fiyatlara yansıyor

Yayıncılığın ekonomik krizinden en büyü payı alan sektörlerin başında geldiğini söyleyen Kocatürk, “2018 Ağustos’tan beri yükselmiş döviz kuru ve kendi kâğıdını üretemeyen bir ülke olarak yayıncılar bugün zor günler geçiriyor. Bu zorluklar yayın planlarına, üretim maliyetlerine ve sonuç olarak da satış fiyatlarına yansıyor” dedi. Fuarda kitap satışların yayınevlerine göre farklılık gösterdiğini belirten Kocatürk, “Geçen yıl satışlar daha yüksekti. Tüm bu olumsuzluklara ek olarak okurun satın alma gücünün düştüğünü de kabul ettiğimizde satış adedi ve satış geliri bu yıl ya kendini korudu ya da bir miktar artış gösterdi. Fuarı dolaştığımda elde ettiğim gözlemim buydu” dedi.

Öğrenci sayısında artış yaşandı

İki fuarı da okullarıyla birlikte ziyaret eden öğrenci sayısı geçtiğimiz yıla oranla yüzde 20’den fazla artış göstererek 221.293’e ulaştı. Fuarın bir yıl boyunca okurların merakla beklediği bir etkinlik olduğunu vurgulayan Kocatürk, “Öğrencilerin katılımında yüzde 20’lik artış çok önemli. Bunu kuru kalabalık olarak yorumlayan bazı yayıncılar aksine geleceğimiz için çok önemli olduğunu düşünüyorum” dedi.

İstanbul kitap başkenti olacak

Fuarda bu yıl yapılan yenilikleri de aktaran Kocatürk, etkinliklerle bir kültür demokrasi şöleni yaşandığını ifade etti. Kocatürk, açılış töreninde, İstanbul’un kitap başkenti olması yönünde yaptığı önerinin İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, İstanbul Valisi Ali Yerlikaya ve Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’dan olumlu yanıtlar almasının fuarın en büyük kazanımlarından birisi olduğunu söyledi.