Kuzeye yığınak
Afganistan’da ilerleyişini sürdüren Taliban altı vilayet merkezini ele geçirdi. Köktendinciler, uluslararası arenada dile getirilen ateşkes çağrıları kapsamında Katar’da Rusya, Çin ve Pakistan yetkilileriyle bir araya gelmeye hazırlanıyor.
DIŞ HABERLER SERVİSİ
ABD askerlerinin çekilme sürecine devam ettiği Afganistan’da Taliban ilerleyişini sürdürürken son dört günde ele geçirilen vilayet merkezi altıya yükseldi. Taliban ülkede son olarak Samangan vilayetinin merkezi Aybak’ı ele geçirdiğini açıkladı.
Nimroz vilayetinin merkezi Zaranc ile Cüzcan vilayetinin merkezi Şibirgan’ı geçtiğimiz günlerde ele geçiren Taliban güçleri, pazar günü de ülkenin kuzeyindeki önemli kentlerden Kunduz, Sar-i Pol ve Talokan’da kontrolü sağlamıştı. BBC’ye konuşan Taliban sözcüsü, kuzeydeki Belh vilayetinin merkezi Mezar-ı Şerif ile Baglan vilayet merkezi Pul-i Kumri’de hükümet güçleriyle çatışmaların sürdüğünü söyledi. Afganistan Savunma Bakanlığı ise güneydeki Leşkergah kentinden Taliban militanlarının çıkarıldığını kaydetti. Taliban’ın ele geçirdiği vilayet merkezlerinden Kunduz, ayrıca bir öneme sahip. Afganistan’ın en büyük kentlerinden biri ve kuzey bölgelerine açılan kapısı olan Kunduz, başkent Kabil de dahil diğer büyük şehirlere bağlayan yollarının bulunmasının yanı sıra Tacikistan sınırında bir yerleşim olması bakımından da stratejik önem taşıyor.
KATAR’DA KRİTİK TOPLANTI
ABD askeri jetlerinin geçen hafta Afganistan güvenlik güçlerine destek amacıyla Taliban’ın kontrolündeki bazı bölgeleri bombalaması üzerine Taliban’ın Katar’daki Siyasi Büro Sözcüsü Muhammed Naim Vardak, ülkeye daha fazla müdahale etmemesi için ABD’yi uyardı. Vardak, ateşkesin ufukta görülmediğini söyleyerek çatışmalardan dolayı Kabil yönetimini suçladı. Öte yandan gözler bu hafta Katar’da yapılacak kritik toplantıya çevrilmiş durumda. Katar’ın başkenti Doha’da yapılacak olan toplantıya ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad’la birlikte Rusya, Çin ve Pakistan’dan yetkililer katılacak. ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Halilzad, toplantıya ilişkin yaptığı açıklamada, “Biz sürekli olarak görüşmelere hız kazandıracak yol ve yöntemlerin arayışı içerisindeyiz çünkü Afganistan’da askeri bir çözüm öngörmüyoruz. Siyasi bir çözüm olmak zorunda. Barışın sürmesi için siyasi bir anlaşma olmalı ve biz bu yönde devam edeceğiz. Bu amaca ulaşana kadar da çaba sarf etmeye devam edeceğiz” açıklaması yaptı.
ALMANYA’NIN MERCEĞİNDE
Afganistan’daki gelişmeler Almanya’da da yakından takip ediliyor. Almanya’da iktidar partisi Hıristiyan Demokrat Birlik’in (CDU) Dış Politika Sözcüsü Jürgen Hardt, “Taliban’ın ilerleyişi uluslararası askeri yardımları yazın sona erdirme kararının acı bir sonucu” dedi. Hardt, gelişmeler nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalan Afganların durumuna ilişkin olarak Almanya ve Avrupa’nın Birleşmiş Milletler (BM) ile komşu ülkelere destek vermeye hazır olması gerektiğini ifade etti. CDU’nun Meclis Grup Başkanı Thorsten Frei ise Die Welt gazetesine yaptığı açıklamada, Taliban’ın ilerleyişinin ülkenin “tüm kesimlerinin güvensiz hale geldiği” anlamına gelmediğini ileri sürdü. Taliban’ın kontrolüne geçen Kunduz’da 2003’ten 2013 yılına kadar Uluslararası Güvenlik Destek Gücü (ISAF) bünyesinde varlık gösteren Alman birlikleri, askeri üssün kontrolünü 2013’te Afgan güvenlik güçlerine devretmişti.
***
Çatışmaların tırmanması sonucu can kayıpları ve göç oranları arttı
Taliban’la Afganistan güvenlik güçlerinin çatışmalarının ortasında kalan bölgelerde akın akın göç başlarken can kayıpları da yaşanmaya devam ediyor. Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF) ülkede üç gün içinde 27 çocuğun çatışma bölgelerinde hayatını kaybettiğini açıkladı. UNICEF’in Afganistan temsilcisi Hervé Ludovic De Lys, Taliban saldırılarında hayatını kaybeden çocuk sayısının 136’ya yükseldiğini açıklarken ülkede şiddetin her geçen gün arttığını kaydetti. Birleşmiş Milletler’e bağlı İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) de Taliban’ın mayıs ayından beri düzenlediği saldırılardan bu yana ülkede göç edenlerin sayısının 250 bin kişiye ulaştığını açıkladı. Ülkede göç hareketliliğinin geçen yıldan bu yana yüzde 300 arttığını kaydeden OCHA, “İnsanların çoğu Afganistan’ın kuzeydoğu ve doğusundaki bölgelerden kaçıyor. Neredeyse hepsi yeterli barınma, tıbbi bakıma erişim ve gıdadan yoksun” uyarısında bulundu.