Limanlara demir atana ‘dur’ kararı
AYM, özelleştirilen limanların işletme hakkını ihalesiz 49 yıla uzatan düzenlemeyi üçüncü kez iptal etti. Kararın gerekçesinde, bu yolla limanların gerçek özelleştirme değerlerinin altında kalabileceği vurgulandı.
Haber Merkezi
Anayasa Mahkemesi (AYM), özelleştirilen Türkiye Denizcilik İşletmeleri AŞ (TDİ) ve Devlet Demiryolları İşletmesi'ne (TCDD) ait bazı limanların sözleşme sürelerinin 49 yıla çıkarılmasına ilişkin yasa hükmünün iptaline karar verdi. CHP'li Engin Altay, Özgür Özel, Engin Özkoç ile birlikte 132 milletvekilinin yaptığı itiraz başvurusunu değerlendiren mahkeme, 22 Aralık 2022'deki torba yasa ile özelleştirme kanununa eklenen ilgili madde hükmünü iptal etti. Madde hükmü; söz konusu limanların işletme hakkı verilmesi/devri yöntemiyle özelleştirilmeleri sonucu imzalanan 49 yıldan az süreli sözleşme sürelerinin, gerekli şartların yerine getirilmesi koşuluyla, hakkın başlangıç tarihinden itibaren ve bir defaya mahsus olmak üzere 49 yıla kadar uzatılabilmesine imkân tanıyordu.
'ORANTISIZ SINIRLAMA'
Mahkemenin gerekçesinde, AYM’nin 2022'de bu yönde yapılan düzenlemenin iptaline karar verdiği hatırlatıldı. Uygulamanın sözleşme özgürlüğünü sınırladığı kaydedildi. Mahkeme, orantısız sınırlamaya neden olan, özgürlüğe ölçüsüz sınırlama getiren bu durumun limanların gerçek özelleştirme değerlerinin altında kalmasına yol açabileceği belirtti.
∗∗∗
İŞLETME SÜRELERİ UZAYACAKTI
AKP, daha önce AYM'nin 2 kez iptal ettiği düzenlemeyi 22 Aralık 2022 torba teklif aracılığı ile yeniden TBMM gündemine taşımıştı. Düzenleme muhalefetin tepkisine rağmen AKP ve MHP'lilerin oylarıyla kabul edilmişti. Düzenlemeyle süre uzatımı ek sözleşmeyle yapılacak, ihale düzenlenmeyecekti. Böylece 30, 36 ve 39 yıl olan bazı limanlardaki sözleşme süreleri 49 yıla tamamlanacaktı. Bu kapsamda toplamda 18 liman bulunuyordu. Bu limanlardan Antalya Limanı’nı 140 milyon dolar karşılığında Katarlı QTerminals şirketi devralmıştı. Liman 2028 yılına kadar Katarlı şirket tarafından işletilecekti. Yasa ile bu süre 19 yıl daha uzatılmış olacaktı. Böylece şirket 2047 yılına kadar bu limanı işletebilecekti. LİMAK, AKFEN, Ciner, Albayrak ve Doğuş Holding'in de aralarında bulunduğu şirketlerin işletme süreleri de uzayacaktı.