Malzeme değil usulsüzlük ofisi

Nurcan GÖKDEMİR

OLAĞANÜSTÜ koşullarda kullanılması gereken pazarlık yönteminin genel uygulama haline gelmesinin, istisnalarla kamu alımlarının iktidar ile sınırlı sayıdaki şirket ve partiye yakın isimler arasında “al-ver” ilişkisine dönüşmesinin sayısız örneği her gün kamuoyunun gündemine geliyor. Kamu kaynaklarının belli çevrelere transferini sağlamak için Kamu İhale Kanunu’nda yapılan 200’ü aşkın değişikliği yeterli görmeyen iktidar, yasanın arkasından dolanmayı da alışkanlık haline getirdi. Kamu adına alım yapmakla görevli Devlet Malzeme Ofisi (DMO) de bu kervana katıldı.

2018 yılında, vardiyalı çalışılmamasına, kadrosunda 20 şoförü bulunmasına karşın 24 saat üzerinden 23 şoförlü araç kiralamak için 3.1 milyonluk sözleşme imzaladığı ortaya çıkan DMO’nun 2019’da da usulsüz araç kiralama yaptığı açığa çıktı.

“Kamu kamu kaynağı kullanan kamu kurum ve kuruluşlarının mal ve hizmet ihtiyaçlarının tedarik ve dağıtımını sağlamak için gerekli faaliyetlerde bulunmak” görevi verilen DMO’da yapılan denetim, Kamu İhale Kanunu’na aykırı alımlar yapıldığını gösterdi.

3,2 MİLYAR TL’LİK ALIM

Sayıştay denetçilerinin denetimleri sonucu hazırlanan raporda yer alan bilgilere göre, 2019 yılında DMO, 3,2 milyar TL’lik alım gerçekleştirdi.
2019 yılı ticari mal alımları içindeki en büyük payı yüzde 33 oranı ile nakil araçları alımı oluşturdu. Bunu yüzde 29 ile demirbaş, mefruşat, diğer makine ve teçhizat, yüzde 23 ile büro makine ve aletleri, yüzde 4 ilaç ve tıbbi malzeme, yüzde 4 ile aydınlatma temizlik ve ısıtma malzemeleri, yüzde 3 ile kırtasiye malzemesi, yüzde 2 ile oto aksamı ve yedek parça ve yüzde 2 oranları ile diğer malzemeler izledi.

Bu alımlar içinde yer alan araç kiralama ve çağrı merkezi hizmet alımında mevzuata aykırı yöntemler kullanıldığı belirlendi. DMO’nun yasaya aykırı alımları ile ilgili raporda yer alan tespitler şöyle:

İHALESİZ ARAÇ KİRALAMA

“İdarenin binek araç kiralama hizmet alımlarını istisna kapsamında temin ettiği görüldü. DMO’nun ana faaliyet konusuna giren mallardan kendi ihtiyacı için yapacağı alımlar ile sahip olduğu menkul ve gayrimenkul kıymetlerinin sigortalarının yaptırılması ve personel taşımacılığına ilişkin hizmet alımları istisna kapsamı dışında tutulmuştur. Ancak DMO tarafından kapsama girmeyen binek araç kiralama hizmet alım işi Kamu İhale Kanunu kapsamında ihale yapmak suretiyle gerçekleştirilmemiştir.

BÖL, PARÇALA, AL

Rekabeti ve eşit muameleyi, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını sağlamak ve parasal limitlerin altında kalmak amacıyla alımların kısımlara bölünemeyeceği ilkelerine aykırı olarak; 2019 yılı çağrı merkezi hizmetini karşılamak üzere yapılan hizmet alımları süreklilik göstermesine rağmen öngörülen limit tutarının altında kalacak şekilde kısımlara bölünerek yapıldı.

Hizmet alımlarının 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelere uygun olarak gerçekleştirilmesi, açık ihale usulü ile karşılanması gereken ihtiyaçların, kısımlara bölünerek doğrudan temin yöntemiyle alınmaması gerekmektedir.”