Meslek liseleri altın çağını yaşıyor: Makineler atıl, eğitim yetersiz

MUSTAFA MERT BİLDİRCİN

Milli Eğitim Bakanlığı’nın imam hatip okullarıyla birlikte en fazla kaynak ayırdığı okul türü olan meslek liselerindeki israf, Sayıştay denetimlerine takıldı. BirGün’ün ulaştığı Sayıştay 2019 Yılı Taslak Denetim Raporu’nda, Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü’ne bağlı 797 döner sermaye işletmesinin amacı dışında kullanıldığı ve kaynak israfına yol açtığı belirtildi. Döner sermaye işletmesi bulunan meslek liselerine ilave bir müdür yardımcı kadrosu verildiği ancak hiçbir faaliyeti olmayan bu işletmelere yapılan atamaların kaynak israfına yol açtığı belirlendi.

MİSYONDAN UZAK

MEB’in mali hesaplarında incelemelerde bulunan Sayıştay denetçileri, hiçbir faaliyette bulunmayan işletmelerin olduğunu tespit etti. Döner sermayeli işletmelere ait mali tabloları masaya yatıran denetçiler, 2019 yılında çok sayıda işletmenin hiçbir çalışma yürütmediğini, bir bölümünün ise aylık gelirinin bin liranın dahi altında kaldığını açığa çıkardı. MEB’in 2019 yılındaki denetim raporunda konuya ilişkin, “Söz konusu işletmelerin öğrencilerin mesleki becerilerinin geliştirilmesini teşvik etme misyonunu yerine getirmekten uzak olduğu görülmektedir” notu düşüldü.

FAALİYET YOK MÜDÜR VAR

Beşeri kaynakların etkin kullanılmadığı yönündeki tespit de MEB’in denetimlerinde öne çıkan bulgular arasında yer aldı. Hiçbir faaliyeti olmayan işletmelerin bağlı olduğu okullara, ilave bir müdür yardımcısı kadrosu verildiğini belirten denetçiler, rapora şunları kaydetti:

“Söz konusu kadronun verilme amacı, döner sermaye işletmesinin sipariş, satın alma, üretim ve beceri eğitimi süreçlerinin atanan bu müdür yardımcısı tarafından yürütülmesidir. Ancak hiçbir faaliyeti olmayan ve kısmen gelir düzeyi düşük işletmeler açısından tanımlanan bu kadro ve atamalar maddi ve beşeri kaynak israfına yol açmaktadır.”

CİHAZLAR ATIL

Raporda, döner sermayeli işletmelerin üretim süreçlerinin gerektirdiği birtakım yatırımlar yapmak zorunda kaldığı ifade edildi. Bu kapsamda tesis, makine ve cihaz gibi çeşitli yatırımlar yapıldığı ancak işletmelerin faaliyette olmaması nedeniyle bunların atılk kaldığı vurgulandı.

KATKI SINIRLI

Meslek ve teknik eğitimdeki yetersizlikler de denetim raporlarına yansıdı. Sayıştay denetçileri, öğrencilere verilen beceri eğitimlerinin düşük kaldığının altını çizerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Beceri eğitimleri, kurumların kendi bünyesindeki olanaklar çerçevesinde, çoğunlukla döner sermaye işletmeleri aracılığıyla gerçekleştirilen ya da okul dışında özel sektör işletmelerinde yapılan staj çalışmaları ile sağlanmaktadır. Ancak döner sermaye işletmelerinin beceri eğitimlere katkısı sınırlı düzeyde kalmaktadır. 2019 yılında mesleki ve teknik eğitim kapsamında döner sermayesi bulunan 696 okulda 459 bin 480 öğrencinin eğitim gördüğü, bunlardan sadece yüzde 5,3’üne tekabül eden 24 bin 452 öğrenciye döner sermayeli işletmelerde beceri eğitimi verildiği görülmektedir.”