Mikotoksinler gıda maddelerindeki gizli tehlike: 'Fazla tüketilmesi kansere yol açabilir'

BİRGÜN EGE

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şubesi, gıda maddelerindeki küf kaynaklı gizli tehlikelerle ilgili açıklama yaptı. Mikotoksinlerin bazı küfler tarafından üretilen toksik metabolizma ürünleri olduğu belirtilen açıklamada, “Mikotoksin türlerinin uzun süreçte fazla tüketilmesinin insanlar ve hayvanlarda kansere neden olduğu kanıtlanmıştır. Ayrıca bağışıklık sistemini güçsüzleştirme, hafıza kaybı, kas krampları ve gen değişimine kadar sonraki nesillere aktarılabilecek hasarlar bırakabilmektedirler” denildi.

Küflenmiş gıdaların, küflenmiş kısımlarının atılarak diğer kısımlarının tüketilmesinin yanlış olduğu vurgulanan açıklamada, “Mikotoksinler toprak kaynaklı küfler tarafından üretilmektedirler. Mikotoksinleri üreten küflerin çoğalması için yüksek rutubet ve belli sıcaklık aralığına ihtiyaçları vardır. Bu toksik maddeleri üreten küfler hasat öncesince, hasat sırasında, depolama aşamasında ya da gerekli analizler yapılıp önlemler alınmadıysa raf ömrü süresince gıda ve yem maddelerinde üreyip çoğalabilmektedirler. Mikotoksinlere neden olan küflerin gelişim şartları göz önünde bulundurulduğunda; riskli ürün gruplarının yetiştiriciliği, hasatı ve depolanması aşamalarında gerekli önlemlerin alındığından emin olunmalı ve Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından bu şartların sağlanıp sağlanmadığı sürekli olarak kontrol edilmelidir. Geleneksel yöntemlerle üretim ve kurutma işlemleri ülkemizde hala yaygın olarak devam etmektedir” ifadeleri kullanıldı.

EKONOMİK KAYIPLARA YOL AÇMAKTADIR

Mikotoksinlerin ürünlerde ciddi bir kalite kaybına yol açtığını dile getirilen açıklamada, “Başta AB ülkeleri olmak üzere ihracat yaptığımız birçok ülke bu maddeleri sebep göstererek ürünleri ülkemize geri göndermektedir. Bu da çok ciddi ekonomik kayıplara yol açtığı gibi Türk mamullerinin dünyadaki imajına da olumsuz etki yapmaktadır. Mikotoksinlerin tekrardan kapsamlı olarak ele alınması ve ülkemizin bu konudaki politikalarını gözden geçirmesi gerekmektedir. İlgili bakanlıklar ve kurumlar tarım ürünlerinin yetiştirilmesi, hasadı, depolanması, işlenmesi, paketlenmesi ve analizleri konusunda iyileştirici adımlar atmalı, eğitimlerle bu alanda çalışan kişileri sürekli olarak kendilerini iyileştirmeye yöneltmelidir” denildi.

Açıklamada son olarak şu ifadelere yer verildi: “Mikotoksin ve küf oranı ve diğer değişkenleri de göz önünde bulundurarak hem iç piyasaya arz edilen hem de ihracat için üretilen gıda maddelerinin analiz sıklığını ayarlamalıdır. Yem endüstrisine sunulan tarım ürünlerinin de gerekli tüm kontrollerinin yapıldığından emin olunmalıdır. Açıkta satılan gıda maddelerine kesinlikle müsaade edilmemelidir. Toplum sağlığı için ilgili kamu kuruluşlarının tamamı bu kayıtsız gıda arzına engel olmalıdır. Bu konuda son tüketicilere de büyük bir görev düşmektedir. Bu riski taşıyan ürünlerde; kesinlikle açıkta satılan kayıtsız ürün almamalıdırlar. Belli gıda standartlarına ve onaylarına tabi olan gıda firmaları tarafından üretilen paketli ürünleri tercih etmelidirler.”