MSB’nin ‘radikal grup’ dediği hangi cihatçı örgüt?

HABER MERKEZİ

İdlib’de dün, Milli Savunma Bakanlığı’nın açıklamasında ‘radikal gruplar’ın düzenlediğini belirttiği saldırıda iki asker yaşamını yitirdi. Saldırıyı hangi cihatçı grubun düzenlediğine ilişkin ise herhangi bir bilgi verilmedi. Ancak saldırının, cihatçıların M4 karayolu devriyesi üzerinden Türkiye’yi tehdit ettiği bir videoyu geçen günlerde dolaşılama sokması ardından gelmesi dikkat çekti. Peki saldırının faili olan cihatçı grup kim? Bağları neler?

SALDIRININ DÜZENLENDİĞİ YER

Milli Savunma Bakanlığı’nın yaptığı açıklamada, “İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’nde (İGAB) görevli unsurlarımıza bölgedeki bazı radikal gruplar tarafından yapılan roketli saldırı sonucu 2 kahraman silah arkadaşımız şehit olmuş, 1 kahraman silah arkadaşımız da yaralanmıştır” ifadeleri kullanıldı. Bakanlığın açıklamasında askerlerin tam olarak nerede düzenlenen saldırı ile yaşamını yitirdiğine ilişkin bilgi verilmedi.

Buna karşın saldırının hangi bölgede yapıldığına dair bilgi Rusya’dan geldi. Rusya’nın Suriye’deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi Başkanı Oleg Juravlyov, dünkü basın toplantısında, “M4 karayolu üzerindeki keşif çalışmaları sırasında, Muhambal yerleşimi yakınında, Türk askerler, Türkiye’nin kontrolü altında olmayan militanlarının saldırısına uğradı. Saldırıda 2 Türk askeri hayatını kaybetti” dedi.

Anadolu Ajansı'nın İdlib'deki son durumu gösteren haritası

Rusya’nın açıklamasında işaret edilen Muhambal beldesi, İdlib kent merkezinin güney batısında, M4 karayolunun Serakib ile Cisr el Şuğur arasındaki bölümünde yer alıyor. Belde, Türkiye ve Rusya’nın yaptığı son anlaşmanın kapsadığı M4 karayolu çevresinde (6 km kuzey, 6 km güney) oluşturulan güvenli bölgede bulunuyor.

HANGİ ÖRGÜT ETKİN?

Bölgedeki etkin cihatçı grup ise Heyet Tahriri Şam’dan (HTŞ) iki yıl önce ayrılan Hurras El-Din (Din Koruyucuları). Moskova’nın da dikkat çektiği gibi “Türkiye’nin kontrolü altında olmayan örgütler”den olan Hurras El-Din ise saldırının ardından yaptığı açıklamada, Türkiye askerlerini kendilerinin hedef almadığını öne sürdü. Saldırının Suriye veya IŞİD tarafından gerçekleştirilmiş olabileceğini iddia etti.

Ancak M4 karayolu çevresinde Suriye hükümeti güçleri ya da mevcut bilgilere göre IŞİD bulunmuyor. Bir diğer olağan şüpheli ise yine “kontrol dışı”ndaki yapılardan olan HTŞ. Ancak HTŞ de saldırıyı üstlenmiş değil.

CİHATÇILARIN SON TEHDİT VİDEOSU

Saldırıdan birkaç gün önce sosyal medya üzerinden Türkiye’yi tehdit eden bir videonun cihatçılar tarafından dolaşıma sokulması ise konunun dikkat çekici diğer boyutu. Videoda M4 karayolunda devriye yapacak Türkiye ve Rusya askerleri ölümle tehdit edilmişti.

Videoyu hangi cihatçi örgütün yayınladığı bilinmese de Hurras El-Din kaynaklı olduğu tahmin ediliyordu.

DEVRİYE ÖNCESİNDE NE OLDU?

Söz konusu video ardından yapılan ortak devriye ise cihatçıların saldırılarına hedef oldu. İki askerin yaşamını yitirdiği Muhambal’da bir köprü, cihatçılar tarafından patlatıldı. Suriye’nin resmi haber ajansı SANA’nın haberine göre bu bölgedeki cihatçılar, “Ölümle tehdit ettikleri sivilleri karayolunda canlı kalkan oluşturmaya zorladı, vatandaşların bir kısmına, yolda açılan çadırlar içinde sürekli kalmaları durumunda para teklif etti.”

Bu gelişmeler üzerine Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, İdlib'de gerçekleşmesi gereken ilk Rus-Türk ortak devriye güzergahının, sivil halkı 'canlı kalkan' olarak kullanan radikal çetelerin provokasyonları nedeniyle kısaltıldığı belirtildi. Bakanlık, "Sivil vatandaşların zarar görebileceği olayların önüne geçilmesi amacıyla Rus-Türk müşterek koordinasyon merkezi tarafından ilk ortak devriye güzergahının mesafesini kısaltma kararı alındı” ifadelerini kullandı.

Öte yandan İdlib’de devriyeye çıkan Türkiye askeri araçlarının önü, muhaliflerin kullandığı üç yıldızlı Suriye bayrağı taşıyan kişiler tarafından da protesto edilmiş, engellenmeye çalışılmıştı.

HURRAS EL-DİN ÖRGÜTÜ

Suriye'deki cihatçı gruplardan olan Hurras El-Din, Şubat 2018’de yaptığı açıklama ile kuruluşunu ilan etti. Örgüt, farklı isimlerle kendilerini anan birçok cihatçı grubun katılımıyla kuruldu. Bu gruplar, Hayat Tahrir el Şam (HTŞ) örgütünün Temmuz 2016'da Nusra Cephesi olarak bilindiği dönemde El Kaide'yle bağlarını koparttığını duyurmasının ardından ondan kopan gruplardı. Geçmişi El Kaide’yle yakın bağlantılı olduğunu gösterse de örgüt ise El Kaide bağını reddediyor.

ABD’nin ‘terör örgütleri’ listesinde bulunan örgüt, Hayat Tahrir el Şam’a karşı El Kaide yanlıları tarafından destekleniyor.

IŞİD lideri Ebubekir el Bağdadi de 2019'da bu örgütün liderlerinden birine ait bir evde öldürülmüştü.

Hurras El-Din, 2019’un Eylül ayında İdlib'e ilişkin Türkiye ile Rusya arasında varılan silahsızlandırılmış bölge anlaşmasını reddetmişti. Örgüt, silahsızlandırılmış bölgeden çekilmeyeceğini açıklayıp yeni saldırı düzenleme çağrısı yapmıştı.

İDLİB’DE 60 ASKER YAŞAMINI YİTİRDİ

Milli Savunma Bakanlığı’nın yaptığı açıklamalara göre İdlib’de şimdiye kadar 60 asker-sivil personel yaşamını yitirdi. 3 Şubat’ta 8, 10 Şubat’ta 5, 20 Şubat’ta 2, 22 Şubat’ta 1, 26 Şubat’ta 2, 27 Şubat’ta 33, 28 Şubat’ta 1, 2 Mart’ta 1, 3 Mart’ta 3, 4 Mart’ta 1, 5 Mart’ta 1 asker-sivil personel olmak üzere İdlib’de 58 kayıp verildi. Dün (18 Mart) ise bir askerin kalp krizi geçirerek, iki askerin de cihatçıların saldırısında yaşamını yitirmesi sonucu İdlib’de yaşamını yitirenlerin sayısı 60’a yükselmiş oldu.