Müzede yatan kültür

Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray sadece birer futbol takımı değil… Onlar, aynı zamanda bir asrı aşkın tarihleriyle önemli bir kültürel abide. Her ne kadar bu kültür ve tarih, taraftarlarca çok ilgi görmese de, son dönemlerdeki gelişmelerle oyunun öne çıkan parçalarından birisini teşkil ediyor.

Müzeler, bu tarihi hazinenin görülebileceği en önemli hafıza mekânlarından. Türkiye’nin ilk spor müzesi de Beşiktaş’a ait. 2016 yılında Vodafone Park’ın da tamamlanmasıyla yenilenen ve yeniden hizmete açılan Beşiktaş Müzesi, tarih düşkünlerinin önemli adreslerinden oldu.

‘KULÜP SEMTE SIKI SIKIYA BAĞLI’

Tetrazon Müze Sergi Prodüksiyon’dan Burçak Madran ve ekibi tarafından hazırlanan müze, Beşiktaş’ın sadece ‘futbol’ ayağına odaklanmıyor. Müze müdürü Canan Cürgen ile geçen günlerde beraberce müzeyi dolaştık. Cürgen, “Beşiktaş, bulunduğu semtten bağımsız tarif edilemez, bu nedenle müzemiz kulüp ile semtin tarihini ziyaretçilerle buluşturuyor” diyor.

Müzenin hizmete açılmasıyla birlikte ‘Semt Turu’nu da başlattıklarını ifade eden Cürgen, “Semt Turu’muz 4 saat sürüyor. Yıldız Parkı’nın Çırağan Sarayı’na bakan kapısından başlıyoruz tura. Ardından Beşiktaş’ın tohumlarının atıldığı, Serencebey Mahallesi’ndeki Osman Paşa Konağı’nın bulunduğu yere gidiyoruz. Tur kapsamında Barbaros, Köyiçi, Dolmabahçe gibi yerlerin tarihi geçmişine ışık tutuyoruz” diye konuşuyor. Cürgen, söz konusu konakta Beşiktaş’ın nasıl kurulduğunu şöyle anlatıyor:

“Osman Paşa’nın oğulları bu konağın bahçesinde bir araya geliyor ve inatla spor yapıyor. 15-16 yaşlarında hepsi… Beşiktaş, jimnastik kulübü olarak kuruluyor, ama asıl amaç futbol… O dönemde futbol oynamak yasak. 3 kişi bir araya gelemiyor, istibdat dönemi. Peder beylerinin de paşa olması nedeniyle biraz da cesaretle meydana çıkıyorlar. 1910’da Ahmet Şerafettin Bey’in futbol şubesini kuruyor. Müzede de tescil belgesinin bir replikası sergileniyor” şeklinde Semt Turu’nu anlatıyor.

SPOR TARİHİNİN İLK AKILLI MÜZESİ

Türkiye’nin ilk “akıllı müze”sini kurduklarını söyleyen Cürgen, müze koleksiyonunda kulübün kuruluşundan bugüne kadar geçen sürede toplanan objelerin ve belgelerin sergilendiğini not düşüyor. Bin 650 metrekarelik alanda, iki kattan oluşan müzede ilk olarak kulübün 116 yıllık tarihi 10’ar yıla bölünmüş bir şekilde takip edilebiliyor.

Cürgen, Akaretler’de bulunan ve Beşiktaşlı futbolcuların eski idman sahası olarak bilinen “56 Sahası”nın Atatürk ve annesi Zübeyde Hanım’ın yaşadığı evin komşusu olduğunu da belirterek, “Atatürk, harbe giderken kız kardeşini ve annesini Beşiktaşlı oyunculara emanet ediyor. Bununla ilgili kayıtlar da müzede yer alıyor” ifade ediyor.

Müzenin alt katında kulübün yakın tarihiyle ilgili objeler yer alıyor. Beşiktaş Çarşısı’nı anımsatsın diye Arnavut kaldırımıyla döşenen girişin ardından, kazanılan rozetler, başarılar ziyaretçileri karşılıyor. Bunların yanı sıra Beşiktaş’ın logosunun yolculuğu, simge futbolcuların formaları, karaoke odası, Onursal Başkan Süleyman Seba’nın odasının replikası, VR gözlükle izlenebilen Kartal Uçuşu ve çocuklar için bir oda da alt katta yer alanlar arasında…

‘SADECE BEŞİKTAŞILAR GELMİYOR’

Cürgen, müzeye birçok tarih tutkununun ve başka takım taraftarlarının da geldiğini vurguluyor. Kulüplerin ekonomik krizle boğuştuğu, birbirleri arasındaki rekabeti kimi zaman kavgaya dönüştürdükleri bu zamanlarda, böyle tarihi bir mekânı gezmek, aslında “oyunun” toplum nezdinde ne kadar değerli olduğunu da gösteriyor.

***

FOTOĞRAF YARIŞMASI

Beşiktaş, semtle ilişkisini belirten fotoğraflar özelinde bir fotoğraf yarışması düzenliyor. Beşiktaş JK’nın ve Semt’in köklü kültürünü konu edinen yarışmaya katılım, 26 Mayıs 2019’a kadar sürecek.