Müzik albümleri yeniden güçleniyor

Erkin Can SEYHAN

Pandeminin hızlandırdığı dijitalleşme süreci, dijital müzik platformlarının güçlenmesi ve geleceği şekillendireceği öngörüsü üzerinden sıklıkla tartışılan teknolojik gelişmelerin müzik endüstrisini büyüttüğü savunuluyor. Dünyaca ünlü sanatçıların kataloglarının büyük firmalar tarafından satın alınması “NFT ve metaverse dijital varlıkları güçlendirdiği gibi dijital müzik sektörünü de güçlendirdi” şeklinde yorumlanıyor

Müzik endüstrisinin iki önemli unsuru olarak konser bileti ve albüm satışları ön plana çıkıyor. Pandemiden önce, özellikle de dijital platformların etkinliğinin nispeten daha zayıf olduğu dönemlerde albüm satışları ve gelirleri her geçen gün azalırken konser bileti satışlarının müzik endüstrisindeki ağırlığı büyüyordu. Öyle ki, bir dönem sanatçılar için albüm gelirleri ile hayatlarını kazanmak zor hale gelmişken müziğin temel gelir kaynağı konserlerden elde edilen gelirler olarak tanımlanıyordu.

CANLI MÜZIK SEKTÖRÜ KAN KAYBETTİ

Ancak, özellikle son iki yılda dünyaca ünlü popüler sanatçıların müzik katalogları, bir hayli yüksek miktarlar karşılığında büyük dijital müzik şirketleri tarafından satın alınmasıyla gündeme geliyor. 2022’nin başlarında David Bowie’nin albümü yaklaşık 250 milyon dolar karşılığında Universal tarafından satın alınırken, Bob Dylan’ın kataloğu ise tahmini olarak 200 milyon dolar gibi bir bedel karşılığında Sony Music tarafından satın alındı. Geçen mayıs ayının başından beri ise Pink Floyd’un müzik kataloğu için BMG ve Warner Music’in rekabet halinde olduğu, toplam bedelin 500 milyon doları bulabileceğiyle ilgili haberler yayımlanıyor.

Bu gelişmeler hakkında yerli ve yabancı medyada çıkan makaleler, dijital müzik kataloglarının bu şekilde değerlenmesini, pandeminin de etkisiyle dijital platformların gücünün artması ve NFT, metaverse gibi yeniliklerin dijital varlıkların önemini artırması ile açıklıyor. Birçok görüşe göre bütün bu gelişmeler, müzik albümlerini de ekonomik açıdan yeniden önemli bir noktaya taşıyor.

Son zamanlarda müzik sektörünün önemli gündemlerinden biri olan bu gelişmeyi Ada Müzik’ten Bülent Forta ve Tantana Records’tan Reha Öztunalı’ya sorduk.

FORTA: DİJİTAL ORTAMDAKİ MÜZİK VARLIKLARININ EKONOMİSİ BÜYÜMEYE BAŞLADI

Bülent Forta, müzik sektöründeki bu gelişmelerin nedenlerini, yakın zamanda etkisini daha da güçlü şekilde hissettireceğini öngördüğü teknolojik ilerlemelere bağlıyor. Dijital platformların; Sony, Universal ve Warner Music gibi dev firmaların değerlenip güçlenmesine yardımcı olduğunu belirten Forta, "Pandemide, Müzik albümleri yeniden güçleniyor normal zamanlarda albüm gelirlerinin 10 katı büyüklüğünde bir ekonomiye sahip olan canlı müzik sektörü büyük bir düşüş yaşadı. Bu dönemde plak şirketleri ve sanatçılar, sahip oldukları katalogların kıymetini fark etmeye başladılar" diyor.

Konserlerin ekonomisinin halen çok büyük olduğunu savunan yapımcı, "Canlı müzik endüstrisi, pandeminin bitmesiyle yeniden eski büyüklüğüne ulaşmak üzere ama son yıllarda NFT ve metaverse gibi kavramların da dijital varlıklara kattığı önem ile dijital ortamdaki müzik varlıklarının ekonomisi de büyümeye başladı" sözlerini kullanıyor. Albüm gelirlerinin streaming sayesinde 3-4 milyar dolar seviyesinden 100 milyar dolar seviyesine yükseldiğini belirten Forta, bu durumun sanatçıların telif gelirlerine de olumlu yansıyacağını söylüyor.

Bu gelişmelerin dolaylı olarak Türkiye’de de karşılık bulduğunu ifade eden Forta, Doğan Music Company’nin (DMC) hisselerinin çoğunluğunun dünyaca ünlü şirket Believe tarafından satın alınmasını bu bağlamda bir gelişme olarak değerlendirdi. DMC, pek çok yerli ve popüler şarkıcıya ait albümlerin haklarını elinde bulunduruyor. Dijital platformların dinleme istatistiklerini ve dinleyici kitlesinin belirlenmesini kolaylaştırması da bu süreci oluşturan faktörlerden biri olarak nitelendiriliyor.

ÖZTUNALI: SAHİP OLDUKLARI KATALOG NE KADAR GENİŞ OLURSA KAZANÇLARI DA YÜKSELİYOR

Tantana Records’dan Reha Öztunalı, bunun en basit haliyle bir arz talep meselesi olduğunu belirtirken “Söz konusu sanatçıların albümleri, farklı nesiller tarafından dinlenen albümler. Dinlenme istatistikleri ve ürettikleri telifler ortada. Bahsi geçen büyük şirketlerin bu yatırımları yapması olağan ki bu şirketler dağıtım süreçlerini de kendileri yönetiyor. Farklı dağıtıcılarla çalışmıyorlar. Sony’nin ve Universal’ın kendi dağıtım ağları var. Haliyle sahip oldukları katalog ne kadar geniş olursa ve popüler albümlerden oluşursa doğal olarak kazançları da yükseliyor” ifadelerini kullanıyor.

Öztunalı, büyük müzik şirketlerinin bu yatırımları gerçekleştirmesinin metaverse ve NFT gibi kavramlarla dijital varlıkların değerlenmesi ile ilişkilendirilmesinin ise halihazırda bir senaryo olduğunu ve şimdiden kestirilebilir bir durum olmadığını ifade ediyor.