Müzisyen intiharları: ‘Sigortalı ve güvenceli bir iş lazım’

Berkay SAĞOL

İzmir'de çeşitli mekânlarda perküsyon çalarak geçimini sağlayan 29 yaşındaki müzisyen Mehmet Mert El, geçim sıkıntısı nedeniyle intihar etti. El'in pandemi kısıtlamaları nedeniyle mekânlar kapalı olduğu için 1 yıldır işsiz olduğu ve bir süredir psikolojik olarak sıkıntı yaşadığı belirtildi. 31 Ocak tarihinde de İzmir'in Buca İlçesi'nde yaşayan 30 yaşındaki, evli ve 2 çocuk babası müzisyen Erdem Topuz, aylardır işsiz olması nedeniyle bunalıma girip yaşamına son vermişti.

MÜZİSYENLERİN RUHU YARALI

Her şeyden önce taleplerinin bu ülkede kayıt dışı çalışmanın son bulması olduğunu söyleyen İzmir Müzisyenler Derneği Başkanı Oktay Çaparoğlu, "Sanatçıların ve müzisyenlerin sigortalı ve güvenceli bir şekilde çalışması lazım. SGK adına denetim yapan yetkililer bir mekâna girdikleri zaman, tüm çalışanların sigortalarını kontrol ediyorlar. Sigortasız çalışan birini buldukları zaman büyük para cezaları kesiyorlar. Ama bu cezalara müzisyenler dahil değil. Artık bununla ilgili bir adım atılması gerekiyor. Yaklaşık 1 yıldır binlerce müzisyen işsiz kaldı. Uzun süreli işsizlik hali artık psikolojik bunalımlar oluşturmaya başladı. Sadece parasızlık değil, herhangi bir şekilde çalışamama hali ve çevrelerinde yaşadıkları sosyal baskı müzisyen arkadaşlarımızda çeşitli travmalara yol açıyor" dedi.

Çaparoğlu şunları kaydetti: “HES koduyla birçok şey yapılabiliyorsa mekânlarında açılması lazım. Mekânlara da açıldıktan sonra yine bazı desteklerin sağlanması lazım ki müzisyenler çalışabilsin. Yoksa mekânlarında şu anki haliyle açılsa bile müzisyenleri sahnelerine çıkartabilmeleri çok zor. Pandeminin başından beri İzmir'deki müzisyenlerin neredeyse tamamıyla görüştük. Birçoğuna destek sağlamaya çalıştık. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin de yardımları oldu ancak sadece erzakla ve bir miktar parayla çözülebilecek şeyler değil. En başta bizim yani müzisyenlerin ruhu yaralı. İntiharların sebebi sadece işsizlik, parasızlık değil bu yoksunluk hali. Müzisyenlikten, enstrümanlarımızdan kopmak bize büyük yaralar açıyor.”

UMUT SOSYAL BİR HİSTİR

Dokuz Eylül Üniversitesi'nden psikolog Doç. Dr. Tolga Binbay da, “Yaşadığımız süreci bir yıkım olarak görüyorum. Bir savaş... Tarafları belirsiz gibi duran ama toplumun belli kesimine bedel ödeten bir sessiz savaş. Önlemler 'toplumsal sağlık' için ama salgın önlemleri sadece maske, mesafe ve hijyen değildir. Müzisyenlerin dahil olduğu geniş bir toplam sorunlar yaşıyor. Sadece işsizlik değil sorun. Evet, bu çok belirleyici. Uzayan 'kapanma' ve hizmet emekçilerinin açıkta bırakılması depresyon ve intihar girişimleri için büyük bir olumsuz temel sağladı. Zaten herkes, zihinsel olarak az ya da çok 'olağanüstü bir dönemde' yaşadığımızın farkında. Üstüne de daha uzun süreli sorunlar ekleniyor. Geçmiş dertlerle ıssızlık, insansızlık, sosyal yaşamın neredeyse bitme noktasına gelmesi buluşuyor. O zaman ölüm ağır basıyor, basabiliyor. Zaten neredeyse zihinsel bir 'ölümü' yaşıyorsak, yani yaşantımız buna döndüyse, döndürülmesi için bin bir türlü olay devreye girdiyse geriye ne kalır ki! Umut, sosyal bir histir. Tek başına zor üretilir” diye konuştu.

CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan, müzisyenlerin pandemi sürecinde yalnız bırakıldığını ve bir müzisyenin ‘enstrümanını satışa çıkarmak zorunda kalması’ maddi ve manevi ne kadar büyük bir yıkım yaşandığının göstergesi olduğunu söyledi. Karabağlar Belediyesi de İzmir Müzisyenler Derneği’yle yapılan görüşmelerin ardından Karabağlar’da ikamet eden müzisyenlere, gıda ve hijyen kolileri ulaştırdı.